Jump to content

Ազիտա Ռաջի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ազիտա Ռաջի
անգլ.՝ Azita Raji
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 29, 1961(1961-09-29)
ԾննդավայրԹեհրան, Իրան
Մահացել էփետրվարի 6, 2022(2022-02-06)[1] (60 տարեկան)
Քաղաքացիություն ԱՄՆ և  Իրան
ԿրթությունԲերնարդ քոլեջ և Կոլումբիայի համալսարանի բիզնեսի դպրոց (1991)
Մասնագիտությունդիվանագետ և ներդրումային բանկիր
Ծնողներհայր՝ Parviz C. Radji?
Զբաղեցրած պաշտոններԱՄՆ դեսպան Շվեդիայում
 Azita Raji Վիքիպահեստում

Ազիտա Ռաջի (պարս.՝ آزیتا راجی, սեպտեմբերի 29, 1961(1961-09-29), Թեհրան, Իրան - փետրվարի 6, 2022(2022-02-06)[1]), իրանական ծագմամբ ամերիկացի դիվանագետ, բանկիր և բարերար։ Նախագահ Բարաք Օբամայի կողմից 2014 թվականի հոկտեմբերին[2] առաջադրվել է ծառայելու որպես Միացյալ Նահանգների դեսպան Շվեդիայի Թագավորությունում[3] և միաձայն հաստատվել է Միացյալ Նահանգների Սենատի կողմից 2016 թվականի փետրվարին[4][5][6]։ Նա իր հավատարմագրերը հանձնել է թագավոր Կարլ XVI Գուստաֆին 2016 թվականի մարտի 15-ին[7][8] և ավարտել է իր շրջագայությունը 2017 թվականի հունվարի 20-ին[9][10]։

Դեսպան Ռաջին առաջադրվել է Պետքարտուղարության բարձրագույն մրցանակին ոչ կարիերային դեսպանի համար՝ Սյու Մ. Քոբի անվանական դիվանագիտական ծառայության մրցանակին։ Նա Միացյալ Նահանգների առաջին կին դեսպանն է եղել Շվեդիայում, ինչպես նաև առաջին իրանական ծագումով ամերիկացին, որը ծառայել է որպես Միացյալ Նահանգների դեսպան[11]։

Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Թեհրանում (Իրան), Ռաջին ավարտել է իր միջնակարգ կրթությունը Լոզանում, Շվեյցարիա, որտեղ նա մասնակցել է ազգային մրցումների՝ որպես լեռնադահուկորդուհի և շախմատիստուհի՝ նախքան 17 տարեկանում ԱՄՆ տեղափոխվելը[12]։ Նա արվեստի բակալավրի կոչում է ստացել 1983 թվականին ճարտարապետության և ֆրանսերենի բնագավառում Կոլումբիայի համալսարանի Բարնարդ քոլեջից, որին հաջորդել է Բիզնեսի կառավարման մագիստրոսի կոչումը 1991 թվականին Կոլումբիայի բիզնես դպրոցից՝ ֆինանսներ բաժնում[13]։ Ռաջին ԱՄՆ քաղաքացի է դարձել 1988 թվականին[13]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆինանսական և բարեգործական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռաջին եղել է լիազորված ֆինանսական վերլուծաբան (CFA) և 1991 թվականից ի վեր եղել է Լիազորված ֆինանսական վերլուծաբանների ինստիտուտի անդամ[14]։ Նա Բրետտոն Վուդսի կոմիտեի անդամ է եղել, այն էլիտար կազմակերպություն է, որն աջակցում է միջազգային ֆինանսական հաստատություններին, ինչպիսիք են Համաշխարհային բանկը և Արժույթի միջազգային հիմնադրամը[15]։ Ավելի վաղ որպես միջազգային ներդրումային բանկիր իր կարիերայի ընթացքում նա բարձր պաշտոններ է զբաղեցրել ընկերություններում, այդ թվում՝ JP Morgan & Co.-ում, Salomon Brothers-ում և Drexel Burnham Lambert-ում[16]։

Ռաջայի անցյալ բարեգործական գործունեությունը ներառում էր բազմաթիվ ակտիվ ղեկավար պաշտոններ շահույթ չհետապնդող հատվածում[17]՝ Կոլումբիայի համալսարանի Բարնարդ քոլեջի հոգաբարձու և գործադիր կոմիտեի անդամ, Կոլումբիայի բիզնես դպրոցի «Թամեր» սոցիալական ձեռներեցության կենտրոնի խորհրդատվական խորհուրդ, Կոլումբիայի համալսարանի Բարնարդ քոլեջի «Աթենա» առաջնորդության ուսումնասիրության կենտրոնի հիմնադիր համանախագահ՝ Կուլումբիայի համալսարան, տնտեսական խորհրդատվական խորհուրդ Ամերիկյան առաջընթացի կենտրոնի և Կանանց և ընտանիքների ազգային գործընկերության տնօրեն[12]։

Քաղաքական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռաջին 2016 թվականի Նոբելյան մրցանակակիր Դեյվիդ Ջ. Թուլեսի հետ

2008 թվականին Ռաջին լքել էր ֆինանսական հատվածը՝ կենտրոնանալով ազգային քաղաքականության վրա։ 2012 թվականին նա ծառայել է որպես Ազգային ֆինանսների փոխնախագահ և Swing State Victory Fund-ի նախագահ Օբամայի քարոզարշավի համար։ Ռաջին եղել է Դեմոկրատական ազգային կոմիտեի ազգային խորհրդատվական խորհրդի անդամ և Օբամայի համար Ամերիկայի ազգային ֆինանսների կոմիտեի անդամ 2008-2012 թվականներին[18]։ 2013 թվականին նախագահ Օբաման Ռաջիին նշանակել է Սպիտակ տան անդամների հարցերով նախագահի հանձնաժողովի անդամ[16]։ Բացի այդ Ռաջին նշանակվել է Սմիթսոնյան ազգային դիմանկարների պատկերասրահի հանձնակատար[19]։

2016 թվականի հուլիսի 4-ին Ռաջին ճանաչվել է Մեծ ներգաղթյալների՝ Ամերիկայի հպարտության պարգևը, Նյու Յորքի Քարնեգի կորպորացիայի ամենամյա ճանաչումը ոգեշնչող նատուրալիզացված ԱՄՆ քաղաքացիներին, որոնք նշանակալի ներդրում են ունեցել ամերիկյան հասարակության առաջընթացում[20]։

2016 թվականի դեկտեմբերի 10-ին որպես Շվեդիայում Միացյալ Նահանգների դեսպան՝ Ռաջին Ստոկհոլմում Նոբելյան բանկետի ժամանակ իր անունից կարդաց Բոբ Դիլանի նամակը Նոբելյան կոմիտեին՝ ի նշան Դիլանի 2016 թվականի գրականության Նոբելյան մրցանակի[21][22][23][24]։

Ռաջին 2017 թվականին արժանացել է Էլիս Այլենդ Պատվո շքանշանի[25][26] և հանդիսանում է Բարնարդ քոլեջի Ջոան Ռիվերս Թրեյլբլեյզեր 2020 թվականի մրցանակի դափնեկիր[27]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռաջին ապրել և աշխատել է Մերձավոր Արևելքում, Լատինական Ամերիկայում, Եվրոպայում և Հեռավոր Արևելքում և վարժ տիրապետում էր մի քանի լեզուների, այդ թվում՝ պարսկերենին և ֆրանսերենին[28]։ Նա ամուսնացած է եղել Գարի Սայմանի՝ Goldman Sachs-ի նախկին գործընկերոջ հետ[29]։ Նրանք ունեն հինգ դուստր և յոթ թոռ[30]։

Ռաջին մահացել է 2022 թվականի փետրվարի 6-ին Բելվեդերում, Կալիֆոռնիա՝ կրծքագեղձի մետաստատիկ քաղցկեղից 60 տարեկան հասակում[31][32][33]։

Հրապարակված հոդվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 McCrohan D. Azita Raji of Belvedere was first Iranian-born U.S. ambassador — 2022.
  2. ↑ «Report for the Committee on Foreign Relations, United States Senate» (PDF). The White House. 2015 թ․ փետրվար.
  3. ↑ «President Obama Announces More Key Administration Posts». whitehouse.gov. 2014 թ․ հոկտեմբերի 23 – via National Archives.
  4. ↑ «America's Empty Embassies». The New York Times. 2015 թ․ դեկտեմբերի 29.
  5. ↑ «For Norway, an Envoy; For Cruz, a Street Name». The New York Times. 2016 թ․ փետրվարի 12.
  6. ↑ «Kerry Finally Fills Top Positions at State». ForeignPolicy.com. 2016 թ․ փետրվարի 17.
  7. ↑ «Ambassador to Sweden presents her credentials». U.S. Embassy in Sweden. 2016 թ․ մարտի 22.
  8. ↑ «Formal audiences at the Royal Palace of Stockholm». U.S. Embassy in Sweden. 2016 թ․ մարտի 15.
  9. ↑ «The King holds a farewell audience with the USA's ambassador». U.S. Embassy in Sweden. 2017 թ․ հունվարի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 10-ին.
  10. ↑ «DN Debatt. "Inclusion, freedom, and democracy are non-negotiable values"». DN.debatt. 2017 թ․ փետրվարի 5.
  11. ↑ «US to get first female ambassador in Sweden». The Local SE. 2014 թ․ հոկտեմբերի 24.
  12. ↑ 12,0 12,1 «Iranian-American woman Azita Raji Nominated For Ambassador To Sweden». Payvand Iran News. 2014 թ․ հոկտեմբերի 25.
  13. ↑ 13,0 13,1 «US Confirms First Iranian-American Ambassador». US Iran.org. 2016 թ․ մարտի 9. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 9-ին.
  14. ↑ «Azita Raji». Columbia. 2012 թ․ նոյեմբերի 21. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 9-ին.
  15. ↑ «Member's Corner». The Bretton Woods Committee. 2014 թ․ հոկտեմբեր.
  16. ↑ 16,0 16,1 «President Obama Announces More Key Administration Posts». whitehouse.gov. 2013 թ․ սեպտեմբերի 6 – via National Archives.
  17. ↑ «Report for the Committee on Foreign Relations, United States Senate» (PDF). The White House. 2015 թ․ փետրվար.
  18. ↑ «Top bundler Azita Raji appointed to White House administrative post». The American Bazaar. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
  19. ↑ «Obama's top fundraiser Azita Raji is new US ambassador to Sweden». Times of India. 2014 թ․ հոկտեմբերի 25. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 9-ին.
  20. ↑ «2016 Great Immigrants Honorees: The Pride of America». Carnegie Corporation of New York. 2016 թ․ հունիսի 30.
  21. ↑ «Bob Dylan Nobel Prize Speech». YouTube. 2016 թ․ դեկտեմբերի 11.
  22. ↑ «How Does It Feel, by Patti Smith». The New Yorker. 2016 թ․ դեկտեմբերի 14.
  23. ↑ «The Royal Family attend the Nobel Banquet». Swedish Royal Court. 2016 թ․ դեկտեմբերի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 10-ին.
  24. ↑ «Read Bob Dylan's Nobel Prize in Literature Banquet Speech». Rolling Stone. 2016 թ․ դեկտեմբերի 10.
  25. ↑ «American Immigrants from 37 Nationalities Honored on Ellis Island». Huffington Post. 2017 թ․ մայիսի 5.
  26. ↑ «2017 Ellis Island Medal of Honor recipients». National Ethnic Coalition of Organizations. 2017 թ․ ապրիլի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 26-ին.
  27. ↑ «Barnard Gala 2020».
  28. ↑ «The President's Commission on White House Fellowships». The White House. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.
  29. ↑ «Check Out The 11 Lucky Wall Streeters Who Were Invited To The Obama Dinner». Business Insider. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 20-ին.
  30. ↑ «Testimony of Azita Raji - Senate» (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
  31. ↑ McCrohan, Deirdre (2022 թ․ մարտի 16). «Azita Raji of Belvedere was first Iranian-born U.S. ambassador». The Ark (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ մարտի 17-ին.
  32. ↑ «A Role Model for All». Barnard.edu. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 29-ին.
  33. ↑ «In Memoriam (2022)». State Magazine.gov. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 29-ին.
Դիվանագիտական պաշտոններ
Նախորդող:
Մարկ Բրզեզինսկի 		Շվեդիայում ԱՄՆ դեսպան
2016–2017 		Հաջորդող:
Դեյվիդ Լինդուոլ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ազիտա_Ռաջի&oldid=10034063» էջից