Ռուսաստանի տնտեսություն
 «Մոսկվա Սիթի» Մոսկվայի միջազգային գործարար կենտրոն | |
| Արժույթ | ₽ |
|---|---|
| Վիճակագրություն | |
| ՀՆԱ | 1 577 524 145 963,2 $[1] |
| ՀՆԱ-ի աճ | −0,2 ± 0,1 տոկոս[2] |
| ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով | 10 749 $[3] |
| Գնաճ (ՍԳԻ) | 5,4 ± 0,1 տոկոս[4] |
Ռուսաստանի տնտեսությունը ՀՆԱ-ով և գնողունակության համարժեքությունով զբաղեցնում է 6-րդ տեղը աշխարհի երկրների շարքում և 2-րդը Եվրոպայի երկրների շարքում, որը 2020 թվականին կազմում է 4,097 տրլն դոլար[5]։
Անվանական ՀՆԱ-ի (2020 թ. 1,7 տրիլիոն դոլար) ցուցանիշով Ռուսաստանն աշխարհում զբաղեցնում է 11-րդ տեղը, իսկ Եվրոպայում՝ 5-րդը (ըստ Համաշխարհային բանկի)։ Ռուսական տնտեսությունը համարվում է խառը, պատկանում է անցումային տեսակին։
Ռուսաստանի բնակչությունը կազմում է աշխարհի բնակչության մոտ 1,9%-ը, երկրի ներդրումը համաշխարհային տնտեսության մեջ 2018 թվականին հասնում է 3,12%-ի[6]։ Ռուսաստանը պատկանում է մարդկային զարգացման շատ բարձր ցուցանիշ ունեցող երկրների խմբին, ԱՀԿ և ԵԱՏՄ անդամ է։
Պետության և պետական ընկերությունների ներդրումը Ռուսաստանի ՀՆԱ-ում վիճելի հարց է․ նրա գնահատականները տարբերվում են՝ ավելի քան երկու անգամ, դաշնային հակամենաշնորհային ծառայության տվյալներով այն կազմում է 70% (ըստ անանուն փորձագետների), ԱՄՀ-ի տվյալներով՝ 33%[7][8]։ Միջազգային ոսկեարժութային պահուստներով Ռուսաստանը 5-րդն է աշխարհում, դոլարային միլիարդատերերի թվով, նույնպես, աշխարհում 5-րդն է։
Վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռուսաստանի հիմնական տնտեսական ցուցանիշները 1992-2020 թվականների համար՝ ըստ ԱՄՀ-ի և Ռուսաստանի[5][9][10]։
| Տարի | ՀՆԱ (ներկայիս գները, տրիլիոն ₽) |
ՀՆԱ (մլրդ ԱՄՆ ԴՈԼԱՐ) |
ՀՆԱ (անվանական) (մլրդ ԱՄՆ ԴՈԼԱՐ) |
մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ
բնակչություն (ՊՄԳ) |
մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ
(արժեք) |
ՀՆԱ (իրական) |
Մակարդակ
գնաճը (%-ով) |
Գործազրկություն
(%-ով) |
Պետություն
պարտականություն (ՀՆԱ-ի %-ով) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1992 | 1604,379 | 91,670 | 10 817,155 | 618,067 | н/д | н/д | 5,2% | н/д | |
| 1993 |  1499,503 |
▲196,227 | 10 102,357 |
▲1322,006 | −8,7 % |
874,255 % |
5,9 % |
н/д | |
| 1994 | 1337,018 |
▲293,768 | 9008,826 |
▲1979,411 | −12,7 % |
▲307,547 % | 8,1 % |
н/д | |
| 1995 | 1429 | 1309,085 |
▲335,777 | 8827,932 |
▲2264,343 | −4,1 % |
▲197,3 % | 9,4 % |
н/д |
| 1996 | ▲2008 | 1284,959 |
▲412,685 | 8677,816 |
▲2787,022 | −3,608 % |
▲47,752 % | ▲9,258 % | н/д |
| 1997 | ▲2343 | ▲1325,182 | ▲433,704 | ▲8967,992 | ▲2935,030 | ▲1,382 % | ▲14,761 % | 10,808 % |
51,519 % |
| 1998 | ▲2630 | 1268,465 |
287,672 |
8597,489 |
1949,801 |
−5,345 % |
27,686 % |
11,875 % |
135,193 %
|
| 1999 | ▲4,823 | ▲1368,510 | 209,657 |
▲9316,566 | 1427,307 |
▲6,351 % | 85,746 % |
13,033 % |
▲92,379 % |
| 2000 | ▲7,306 | ▲1539,649 | ▲278,264 | ▲10 523,631 | ▲1901,956 | ▲10,046 % | ▲20,799 % | ▲10,558 % | ▲55,868 % |
| 2001 | ▲8,944 | ▲1653,511 | ▲328,475 | ▲11 352,708 | ▲2255,253 | ▲5,09 % | 21,477 % |
▲8,942 % | ▲44,438 % |
| 2002 | ▲10,831 | ▲1759,359 | ▲370,062 | ▲12 136,523 | ▲2552,788 | 4,744 % |
▲15,789 % | ▲8,042 % | ▲37,577 % |
| 2003 | ▲13,208 | ▲1923,725 | ▲461,518 | ▲13 328,288 | ▲3197,573 | ▲7,349 % | ▲13,663 % | 8,233 % |
▲28,334 % |
| 2004 | ▲17,027 | ▲2117,273 | ▲633,294 | ▲14 723,632 | ▲4403,962 | 7,176 % |
▲10,889 % | ▲7,733 % | ▲20,828 % |
| 2005 | ▲21,610 | ▲2322,421 | ▲817,717 | ▲16 213,831 | ▲5708,838 | 6,376 % |
12,685 % |
▲7,15 % | ▲14,851 % |
| 2006 | ▲26,917 | ▲2587,799 | ▲1060,901 | ▲18 113,849 | ▲7426,005 | ▲8,154 % | ▲9,669 % | ▲7,05 % | ▲9,804 % |
| 2007 | ▲33,248 | ▲2884,124 | ▲1393,416 | ▲20 204,307 | ▲9761,368 | ▲8,535 % | ▲9,007 % | ▲6,025 % | ▲8,033 % |
| 2008 | ▲41,277 | ▲3094,510 | ▲1779,109 | ▲21 679,803 | ▲12 464,244 | ▲5,248 % | 14,111 % |
6,233 % |
▲7,446 % |
| 2009 | 38,807 |
2874,241 |
1307,927 |
20 122,947 |
9156,970 |
−7,821 % |
▲11,647 % | 8,242 % |
9,918 %
|
| 2010 | ▲46,309 | ▲3038,683 | ▲1633,111 | ▲21 269,608 | ▲11 431,148 | ▲4,503 % | ▲6,849 % | ▲7,358 % | 10,105 %
|
| 2011 | ▲60,114 | ▲3259,319 | ▲2046,621 | ▲22 783,519 | ▲14 306,432 | ▲5,066 % | 8,44 % |
▲6,508 % | 10,34 %
|
| 2012 | ▲68,103 | ▲3480,299 | ▲2191,484 | ▲24 278,842 | ▲15 287,967 | ▲4,024 % | ▲5,075 % | ▲5,45 % | 11,167 %
|
| 2013 | ▲72,986 | ▲3741,783 | ▲2288,428 | ▲26 044,835 | ▲15 928,699 | 1,755 % |
6,754 % |
5,5 % |
12,348 %
|
| 2014 | ▲79,030 | ▲3763,535 | 2048,836 |
25 730,584 |
14 007,509 |
0,736 % |
7,823 % |
▲5,158 % | 15,136 %
|
| 2015 | ▲83,087 | 3526,236 |
1356,704 |
24 062,479 |
9257,935 |
−1,973 % |
15,534 % |
5,575 % |
15,286 %
|
| 2016 | ▲86,043 | ▲3538,582 | 1280,648 |
▲24 104,124 | 8723,523 |
▲0,194 % | ▲7,042 % | ▲5,525 % | ▲14,849 % |
| 2017 | ▲91,843 | ▲3818,781 | ▲1575,140 | ▲25 999,323 | ▲10 723,996 | ▲1,826 % | ▲3,683 % | ▲5,2 % | ▲14,311 % |
| 2018 | ▲103,862 | ▲4020,239 | ▲1653,006 | ▲27 389,367 | ▲11 261,716 | ▲2,807 % | ▲2,878 % | ▲4,8 % | ▲13,62 % |
| 2019 | ▲109,608 | ▲4175,039 | ▲1689,302 | ▲28 450,207 | ▲11 511,507 | 2,029 % |
4,47 % |
▲4,6 % | 13,8 %
|
| 2020 | 107,315 |
4096,528 |
1473,583 |
27 903,302 |
10 037,239 |
−3,056 % |
▲3,378 % | 5,783 % |
19,345 %
|
Տնտեսության ճյուղային կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռուսաստանում համախառն ավելացված արժեքի ոլորտային կառուցվածքը (ըստ 2016 թվականի տվյալների)[11]։
- Գյուղատնտեսություն, որսորդություն և անտառային տնտեսություն — 4,5 %
- ձկնորսություն, ձկնաբուծություն — 0,3 %
- հանքարդյունաբերություն — 9,4 %
- Արտադրական արդյունաբերություն — 13,7 %
- էլեկտրաէներգիայի, գազի և ջրի արտադրություն և բաշխում — 3,1 %
- շինարարություն— 6,2 %
- առևտուր — 15,9 %
- հյուրանոցներ և ռեստորաններ — 0,8 %
- տրանսպորտ և կապ — 7,8 %
- ֆինանսական գործունեություն — 4,4 %
- կրթություն — 2,6 %
- Առողջապահական և սոցիալական ծառայությունների մատուցում— 3,8 %
- Այլ արդյունաբերություններ — 27,6 %։
Տնտեսության աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռուսաստանի համախառն ավելացված արժեքի կառուցվածքն ըստ դաշնային շրջանների (ըստ 2017 թվականի տվյալների)[12]։
- Կենտրոնական դաշնային շրջան — 34,9 %
- Վոլգայի դաշնային շրջան — 14,7 %
- Ուրալի դաշնային շրջան — 14,3 %
- Հյուսիսարևմտյան դաշնային շրջան — 10,9 %
- Սիբիրի դաշնային շրջան— 10,4 %
- Հարավային դաշնային շրջան — 7,2 %
- Հեռավոր Արևելքի դաշնային շրջան — 5,2 %
- Հյուսիսային Կովկասի դաշնային շրջան — 2,4 %
Ֆեդերացիայի սուբյեկտներից համախառն արդյունքով ամենամեծն են Մոսկվան, Տյումենի մարզը, Սանկտ Պետերբուրգը, Մոսկվայի մարզը և Կրասնոդարի երկրամասը[12]։
Համախառն ներքին արդյունք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ըստ Արժույթի միջազգային հիմադրամի ԽՍՀՄ փլուզումից հետո առաջացած պետությունների մեկ շնչին ընկող ՀՆԱ-ի փոփոխությունները, 1992 թվականից մինչև 2020 թվականը[13]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Համաշխարհային բանկի տվյալների բազա — WB.
- ↑ http://www.imf.org/external/datamapper/NGDP_RPCH@WEO?year=2016
- ↑ Համաշխարհային բանկի տվյալների բազա — WB.
- ↑ http://www.imf.org/external/datamapper/PCPIEPCH@WEO?year=2016
- ↑ 5,0 5,1 IMF — Report for Selected Countries and Subjects
- ↑ «GDP based on PPP share of world total» (անգլերեն). IMF. 14.04.2020. Վերցված է 01.07.2020-ին.
- ↑ Ольга Егеева. (2019 թ․ մարտի 12). «МВФ оценил долю государства в российской экономике в 33%». РБК. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 10-ին.
- ↑ «ВБ представляет первую оценку ВВП за 2020 год». Всемирный банк.
- ↑ «Росстат уменьшил оценку падения ВВП РФ за 2020 год — с 3,0% до 2,7%». Интерфакс. 2021 թ․ դեկտեմբերի 30. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 3-ին.
- ↑ «Росстат (ФСГС) — ВВП годы (с 1995 г.), 174.5 Кб, 30.12.2021». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հուլիսի 18-ին. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ «Валовая добавленная стоимость по видам экономической деятельности». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ 12,0 12,1 «Валовой региональный продукт в текущих основных ценах — всего (1998—2017 гг.)». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ «GDP based on purchasing-power-parity (PPP) per capita» (անգլերեն). МВФ. 20.09.2021. Վերցված է 20.09.2021-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռուսաստանի տնտեսություն» հոդվածին։ |
|
