Մասնակից:Tev Tatev/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Պրենատալ և պերինատալ հոգեբանությունը (հունարեն՝ peri-մոտ, լատիներեն՝ natalis - (ծննդաբերությանը) գիտություն է[1] դեռ չծնված երեխայի հոգեկան և հոգեբանական կյանքի վերաբերյալ։ Տարիքայի հոգեբանության այս ոլորտն ուսումնասիրում է մարդու զարգացումը՝ պրենատալ (անտենատալ), պերինատալ (ինտրոնատալ) և նեոնատալ (պոստնատալ՝ հետծննդաբերական) փուլերում, ինչպես նաև դրանց ազդեցությունը հետագա կյանքում։ Առանձնացվում է պրենատալ զարգացման երեք փուլ՝

  • Պրենատալ՝ ներարգանդային շրջան 22 շաբաթից սկսած մինչ ծննդաբերական փուլ
  • Ինտրոնատալ՝ ծննդաբերական փուլի սկիզբ և ավարտ
  • Պոստնատալ՝ նորածնի կյանքի առաջին շաբաթը [2]։

Ըստ Ի․Վ․ Դոբրյակովի պրենատալ հոգեբանությունը բաժանվում է՝ ընդհանուր, բժշկական և հատուկ, ինչպես նաև կապված վերարտադրողական գործընթացից ՝

  • բեղմնավորման հոգեբանություն
  • հղիության հոգեբանություն
  • ծննդաբերության[3] հոգեբանություն
  • վաղ հետծննդաբերական շրջանի հոգեբանություն[4] ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պրենատալ հոգեբանության հիմնադիրը համարվում է հոգեբան և հոգեվերլուծաբան Գուստավ Հանս Հերբերը (Զ․Ֆրոյդի աշակերտը), ով հանդիսացավ շարժառիթ 1971թ-ին Վիեննայում ստեղծվող <<Պրենատալ հեգեբանության ասոցիացիա >>, որից հետո 1982թ-ին ստեղծվեց պրենատալ դաստիորակության ազգային ասոցիացիա ։

Պրենատալ հոգեբանության ուսումնասիրման հիմնական օբյեկտը, ոչ թե առանձնացված երեխան, կամ նրա ծնողները, այլ նրանք աբողջական՝ երեխա -ծնող փոխհարաբերությունները զարգացման տարբեր փուլերում, այս կառույցը անվանում են՝ <<երեխա -մայր >>, որի հեղինակն է Ռ․Շպիցը [5]։

Պրենատալ հոգեբանության ասպարեզում մեծ ներդրումն ունի նաև Ս․Գրոֆը իր <<պրենատալ մատրիցաներ>> աշխատությամբ, այն ստեղծվել է 1975 թ-ին։ Ստանիսլավ Գրոֆ[6] 1.06.1931թ Չեխոսլովակիա՝ Պրահա։ Ստանիսլավ Գրոֆը ամերիկացի հոգեբան է, Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր բժշկության ոլորտում, տրանսպերսոնալ հոգեբանության հիմնադիրներից մեկը, ինչպես նաև Ռուսական հոգեբանության ասոցիացիայի պատվավոր անդամ։

Պրենատալ մատրիցաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պրենատալ մատրիցաները[7](հիմնային մատրիցաներ , անգլ․ ՝ Basic Perinatal Matrices, լատիներեն՝ matrix -առաջնային խնդիր ) թեորետիկ մոդել են ծննդաբերությունից առաջ և հետո հոգեկանի վիճակի մասին, առնչվում է պրենատալ[8] հոգեբանությանն և տրանսպերսոնալ հոգեբանությանը։ Համաձայն այս աշխատության՝ ներարգանդային շրջանում[9] մարդը ապրում է իրավիճակներ այդ թվում՝ ծննդաբերական տրավման, որը ըստ Ստանիսլավ Գրոֆի մեծ ազդեցություն են ունենում մարդու հետագա ողջ կյանքի վրա, և կարող են պատճառ հանդիսանալ հոգեկան հիվանդությունների ։

Պրենատալ շրջանը տևում է 38 շաբաթ, որն էլ բաժանվում է երեք փուլերի ՝

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Дмитриева С. С., Панченко Л. Л. Пренатальные и перинатальные влияния на психофизическое развитие детей. Сб. материалов межрегиональной научно-практической конференции с международным участием / под общ. ред. проф. В.С. Чернявской; Владивостокский государственный университет экономики и сервиса (25–27 июня 2009 г.) – Владивосток: Изд-во ВГУЭС, 2009. – С. 111—113
  2. Дмитриева С. С., Панченко Л. Л. Пренатальные и перинатальные влияния на психофизическое развитие детей. Сб. материалов межрегиональной научно-практической конференции с международным участием / под общ. ред. проф. В.С. Чернявской; Владивостокский государственный университет экономики и сервиса (25–27 июня 2009 г.) – Владивосток: Изд-во ВГУЭС, 2009. – С. 111—113
  3. Гроф, Станислав Путешествие в поисках себя. — АСТ, 2008. — 352 с. — ISBN 978-5-17-054421-9
  4. Дмитриева С. С., Панченко Л. Л. Пренатальные и перинатальные влияния на психофизическое развитие детей. Сб. материалов межрегиональной научно-практической конференции с международным участием / под общ. ред. проф. В.С. Чернявской; Владивостокский государственный университет экономики и сервиса (25–27 июня 2009 г.) – Владивосток: Изд-во ВГУЭС, 2009. – С. 111—113
  5. Филиппова Г. Г. «Перинатальная психология и психология родительства — новая область исследования и практики в психологии». psymama.ru. Վերցված է 2016-03-13-ին.
  6. Grof, Stanislav REALMS OF THE HUMAN UNCONSCIOUS: OBSERVATIONS FROM LSD RESEARCH. — New York: Viking Press, 1975. — 257 с.
  7. Е. В. Балацкий Кросс-контурные связи в человеческой психике(ռուս.) // Вестник Российской академии наук. — 2007. — Т. 77. — № 12. — С. 1077-1088. — ISSN 0869-5873./E. V. Balatskii Cross-circuit relations in the human psyche(անգլ.) // Herald of the Russian Academy of Sciences. — 2007. — Т. 77. — № 6. — С. 592-597. — ISSN 1555-6492. — doi:10.1134/S101933160706007X
  8. Добряков, 2010
  9. Grof, Stanislav REALMS OF THE HUMAN UNCONSCIOUS: OBSERVATIONS FROM LSD RESEARCH. — New York: Viking Press, 1975. — 257 с.
  10. «Пренатальный период». Վերցված է 2016-06-26-ին.