Անապատային բվեճ

Թագավորություն	Կենդանիներ
Տիպ	Քորդավորներ
Դաս	Թռչուններ
Կարգ	Բվանմաններ
Ընտանիք	Բվեր
Տեսակ	Անապատային բվեճ

Լատիներեն անվանում

Bubo ascalaphus

(Savigny, 1809)

Հատուկ պահպանություն

Քիչ մտահոգող տեսակ
IUCN 3.1 Least Concern : ???

Արեալ

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Անապատային բվեճ կամ փարավոնի բվեճ^[1] (լատին․՝ Bubo ascalaphus)^[2] բվերի ընտանիքին պատկանող բվեճ, ապրում են Հյուսիսային Աֆրիկայում և Մերձավոր Արևելքում։ Գիտական անվանումն ստացել է հունական դիցաբանության դևերից մեկի՝ Ասկալաֆի անունով^[3]։

Բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարեց փարավոն բվեճը 46-50 սմ չափս ունեցող և 1900-2300 գ քաշ ունեցող թռչուն է^[4]։ Փետուրի ընդհանուր գույնը տատանվում է գունատ կարմիրից մինչև ավազագույն՝ սև կետերով։ Առջևի սկավառակը շրջապատված է նեղ, մուգ եզրով։ Կտուցը սև է։ Այն ունի փոքր փետուրի «ականջներ» և դեղնավուն-նարնջագույն աչքեր։ Արեալը ընդգրկում է հյուսիս-արևմտյան Աֆրիկայի մեծ մասը, Սահարայի անապատը և Արաբական թերակղզին։ Հայտնի է երկու ենթատեսակ, որոնք բնակվում են համապատասխանաբար հյուսիսային և հարավային տարածքների միջակայքում^[5]։

Bubo ascalaphus ascalaphus
Bubo ascalaphus desertorum —այն ավելի փոքր է, գունավորումը ավելի գունատ։

Ապրելակերպ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անապատային բվեճը նախընտրում է քարքարոտ անապատներ և կիսաանապատներ, լեռների լանջեր, կիրճեր և ժայռեր։ Այն որսում է փոքրիկ կաթնասուններ, սողուններ և թռչուններ՝ գիշերը և երեկոյան, նաև ուտում է բզեզներ և կարիճներ։ Որպես կանոն, նրանք կազմում են միապաղաղ զույգեր ամբողջ կյանքի համար։ Էգը երկու-չորս ձու է դնում փետրվար-մարտ ամիսներին։ Ինկուբացիոն ժամանակահատվածը 31-ից 36 օր է։ Ձագը լքում է բույնը 20-ից 35 օրվա ընթացքում, բայց մնում է ընտանիքի խմբում ևս 20-26 շաբաթ։ Կյանքի երկրորդ տարում ձևավորվում է վերարտադրության ունակությունը^[6]։

Վարք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փարավոնի բվեճը հայտնվում է ցերեկային ժամերին և հայտնվում է մթնոլորտում որս անելու համար մոտ 5 կմ 2 (2 քմ) տարածքում։ Այն կերակրվում է ցանկացած փոքրիկ արարածով, որը կարող է գտնել ներառյալ կաթնասուններ, թռչուններ, օձեր, մողեսներ, բզեզներ և կարիճներ։ Այն բարձրանում է բարձունքի վրա և հետևում, լսում է այնպես, որ հայտնաբերի շարժվող որսը նախքան իր զոհի վրա ընկնելը^[7]։

Կարգավիճակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փարավոնի բվեճը ունի շատ մեծ տեսակներ և հաղորդվում է, որ այն առատ է գոնե միջակայքի մի մասում։ Այն առանձնահատուկ սպառնալիքների առջև չի կանգնում, և արդյունքում բնության պահպանության միջազգային միությունը առանձնացրել է որպես «Քիչ մտահոգող տեսակ» (Least Concern):

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Bubo ascalaphus

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Фараонов филин (Bubo ascalaphus) Savigny, 1809» (անգլերեն). Avibase. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ «Bubo ascalaphus» (անգլերեն). International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ «Bubo ascalaphus: BirdLife International». IUCN Red List of Threatened Species. 2012 թ․ մայիսի 1. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
↑ Abi-Said, Mounir R. (2019). «Diet of the Desert Eagle Owl, Bubo ascalaphus, in Eastern Saudi Arabia». Pakistan Journal of Zoology. doi:10.17582/journal.pjz/20190130180117. ISSN 0030-9923.
↑ «Pharaoh eagle-owl (Bubo ascalaphus)» (անգլերեն). Wildscreen. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ «Pharaoh Eagle Owl — Bubo ascalaphus» (անգլերեն). World Owl Trust. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.
↑ Sándor, Attila D.; Moldován, István (2010 թ․ նոյեմբերի 10). «A possible case of double brooding of pharaoh eagle owls (Bubo ascalaphus Savigny, 1809) in Egypt». African Journal of Ecology. 48 (4): 1129–1130. doi:10.1111/j.1365-2028.2009.01199.x. ISSN 0141-6707.

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անապատային բվեճ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անապատային բվեճ» հոդվածին։

[1] «Фараонов филин (Bubo ascalaphus) Savigny, 1809» (անգլերեն). Avibase. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[2] «Bubo ascalaphus» (անգլերեն). International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[3] «Bubo ascalaphus: BirdLife International». IUCN Red List of Threatened Species. 2012 թ․ մայիսի 1. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.

[4] Abi-Said, Mounir R. (2019). «Diet of the Desert Eagle Owl, Bubo ascalaphus, in Eastern Saudi Arabia». Pakistan Journal of Zoology. doi:10.17582/journal.pjz/20190130180117. ISSN 0030-9923.

[5] «Pharaoh eagle-owl (Bubo ascalaphus)» (անգլերեն). Wildscreen. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[6] «Pharaoh Eagle Owl — Bubo ascalaphus» (անգլերեն). World Owl Trust. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 14-ին.

[7] Sándor, Attila D.; Moldován, István (2010 թ․ նոյեմբերի 10). «A possible case of double brooding of pharaoh eagle owls (Bubo ascalaphus Savigny, 1809) in Egypt». African Journal of Ecology. 48 (4): 1129–1130. doi:10.1111/j.1365-2028.2009.01199.x. ISSN 0141-6707.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]