Ֆրենսիս Ռիչարդ Սքոբի

	Ֆրենսիս Ռիչարդ Սքոբի
Մասնագիտություն	ԱՄՆ
Ծնվել է	մայիսի 19, 1939
Ծննդավայր	Cle Elum, Kittitas County, Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Մահացել է	հունվարի 28, 1986 (46 տարեկան)
Մահվան վայրը	Կանավերալի հրվանդան, Բրեվարդ շրջան, Ֆլորիդա, ԱՄՆ
Պարգևներ	և ԱՄՆ տիեզերագնացների փառքի սրահ

Ֆրենսիս Ռիչարդ «Դիկ» Սքոբի (անգլ.՝ Francis Richard «Dick» Scobee, մայիսի 19, 1939(1939-05-19), Cle Elum, Kittitas County, Վաշինգտոն, ԱՄՆ - հունվարի 28, 1986(1986-01-28), Կանավերալի հրվանդան, Բրեվարդ շրջան, Ֆլորիդա, ԱՄՆ) , ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնաց, ԱՄՆ։ Երկու անգամ տիեզերք է արձակվել որպես Challenger շաթլի օդաչու՝ STS-41c (1984) և STS-51L (1986), փոխգնդապետ։ Նա եղել է «Չելենջեր» շաթլի 7 տիեզերագնացներից բաղկացած անձնակազմի կազմում և մահացել է դրա մեկնարկի ժամանակ 1986 թվականի հունվարի 28-ին՝ իր երկրորդ թռիչքի հենց սկզբում։

Ծնունդ և կրթություն

Աղետի տեսանյութը

Ծնվել է 1939 թվականի մայիսի 19-ին Վաշինգտոնի նահանգի Քլեյ Էլամ քաղաքում։ 1957 թվականին ավարտել է Վաշինգտոնի Օբորն քաղաքի միջնակարգ դպրոցը։ 1965 թվականին ավարտել է Արիզոնայի համալսարանը և ստացել ավիատիեզերական ճարտարագիտության գիտությունների բակալավրի աստիճան^[2]։

ՆԱՍԱ-ից առաջ

ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերում ծառայության է անցել 1957 թվականին։ Ծառայել է որպես մխոցային շարժիչների մեխանիկ Տեխասի Քելի ռազմաօդային բազայում։ Այնուհետև երկու տարի վերապատրաստում է անցել Արիզոնայի համալսարանի երեկոյան դասընթացներում, որից հետո ընդունվել Է ռազմաօդային ուժերի պահեստազորի սպաների վերապատրաստման դասընթացներին։ 1965 թվականին ուղարկվել է թռիչքային պատրաստության, իսկ 1966 թվականին դարձել է ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերի օդաչու։ Ծառայել է տարբեր զորամասերում, մասնակցել Վիետնամի պատերազմին։ 1971-1972 թվականներին վերապատրաստվել է Կալիֆոռնիայի Էդվարդսի ռազմաօդային բազայում ռազմաօդային ուժերի օդաչու-հետազոտողների օդատիեզերական դպրոցում։ Դպրոցն ավարտելուց հետո ծառայել է որպես փորձարկող օդաչու, մասնակցել է տարբեր տեսակի ԼԱ-ների, այդ թվում՝ Բոինգ 747-ի, փորձնական Իքս-24Բ-ի փորձարկումներին, մասնակցել է մոտոհրաձգային Լա Ֆ-111-ի և С-5 ինքնաթիռի արտադրության տեխնոլոգիայի մշակմանը։ Ընդհանուր հարձակումը մոտ 6500 ժամ էր 45 տեսակի ինքնաթիռների վրա։ 1978 թվականին ստացել Է ռազմաօդային ուժերի մայորի զինվորական կոչում, 1986 թվականին հետմահու պարգևատրվել է ռազմաօդային ուժերի փոխգնդապետ^[3]։

Տիեզերական պատրաստում

1978 թվականի հունվարի 16-ին 8-րդ զորակոչի ժամանակ ընդունվել Է ՆԱՍԱ-ի տիեզերագնացների ջոկատ։ Անցել է ընդհանուր տիեզերական վերապատրաստման դասընթաց (OKP) և 1979 թվականի օգոստոսին ընդունվել է տիեզերագնացների բաժին՝ որպես շաթլային օդաչու։ Բացի տիեզերագնացների ջոկատում իր պարտականություններից, նա աշխատել է որպես հրահանգիչ օդաչու ՆԱՍԱ-ին պատկանող Բոինգ 747 շաթլային փոխադրող ինքնաթիռում։

Տիեզերական թռիչքներ

Առաջին թռիչք-STS-41c^[4], շաթլային «Չելենջեր» 1984 թվականի ապրիլի 6-ից 13-ը որպես շաթլային օդաչու։ Թռիչքի տևողությունը կազմել է 6 օր 23 ժամ 41 րոպե^[5]։
Երկրորդ մեկնարկ-STS-51L^[6], շաթլային «Չելենջեր»։ 1986 թվականի հունվարի 28-ին՝ որպես շաթլային հրամանատար։ Թռիչքից 73 վայրկյան անց, պինդ վառելիքի արագացուցիչի o-օղակի թերության պատճառով, շաթլը պայթեց, և ամբողջ անձնակազմը մահացավ^[7]։

Տիեզերք թռիչքների ընդհանուր տևողությունը 6 օր 23 ժամ 41 րոպե է։

Պարգևներ

Պարգևատրվել է՝ «տիեզերական թռիչքի համար» մեդալ, կոնգրեսի պատվո տիեզերական մեդալ, նրա անունն ընդգրկված է տիեզերագնացների փառքի սրահում։

Ընտանիք

Կինը Ջուն Սքոբի Ռոջերսն է՝ Չելենջերի կրթական կենտրոնների ցանցի ստեղծողը։ Նա ունի երկու երեխա՝ դուստրը՝ Քեթին (ծնվել է՝ 30.01.1961) և որդի Ռիչարդ (ծնվել է՝ 13.04.1964)։ Իմ հոբբին՝ նկարչություն, վազք, մոտոսպորտ և փայտագործություն։

Հիշատակ

Մահացել է 1986 թվականի հունվարի 28-ին Չելենջեր շաթլային աղետի ժամանակ։ Թաղված է Վիրջինիա նահանգի Արլինգթոնի ազգային գերեզմանատանը։ Նրա անունն անմահացել է «տիեզերական հայելու» վրա՝ տիեզերագնացների հուշահամալիրում, որը գտնվում է Ֆլորիդա նահանգի Քենեդիի տիեզերական կենտրոնում։
1988 թվականին Միջազգային աստղագիտական միությունը Ֆրենսիս Ռիչարդ Սքոբիի անունը շնորհեց լուսնի հակառակ կողմում գտնվող խառնարանին։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 https://www.nasa.gov/history/congressional-space-medal-of-honor/
↑ «Scobee». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
↑ «Francis R. Scobee». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
↑ «NASA — NSSDC — Spacecraft — Details». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
↑ «NASA — STS-41C». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
↑ «NASA — NSSDC — Spacecraft — Details». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
↑ «NASA — STS-51L». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

Արտաքին հղումներ

Spacefacts biography of Francis R. Scobee
«"Мама сразу все поняла". Интервью с сыном погибшего астронавта» (ռուսերեն). 2019 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 20-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրենսիս Ռիչարդ Սքոբի» հոդվածին։

[_de12e0a99fd30401-1] 1,0 ^1,1 https://www.nasa.gov/history/congressional-space-medal-of-honor/

[2] «Scobee». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[3] «Francis R. Scobee». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[4] «NASA — NSSDC — Spacecraft — Details». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[5] «NASA — STS-41C». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[6] «NASA — NSSDC — Spacecraft — Details». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[7] «NASA — STS-51L». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Ֆրենսիս Ռիչարդ Սքոբի

Մասնագիտություն	ԱՄՆ
Ծնվել է	մայիսի 19, 1939(1939-05-19)
Ծննդավայր	Cle Elum, Kittitas County, Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Մահացել է	հունվարի 28, 1986(1986-01-28) (46 տարեկան)
Մահվան վայրը	Կանավերալի հրվանդան, Բրեվարդ շրջան, Ֆլորիդա, ԱՄՆ
Պարգևներ	^[1] և ԱՄՆ տիեզերագնացների փառքի սրահ