Jump to content

Սպիտակամորթների ցեղասպանություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
2015 թվականի նոյեմբերի 8-ին Կալեում հակամիգրանտական տրամադրություններ ունեցող ցուցարարները ֆրանսերեն լեզվով պաստառ են պահել՝ «Բազմազանություն» (կոդային բառ սպիտակամորթների ցեղասպանությունը մատնանշելու համար) գրությամբ

«Սպիտակ ռասայի ցեղասպանություն», «սպիտակամորթների ցեղասպանություն», «սպիտակամորթների ոչնչացում»[1] կամ «սպիտակամորթների փոխարինում»[2][3][4], դավադրության տեսություն, որը կիսում են «սպիտակ ռասայի» գերազանցության կողմնակիցները[5][6][7][8], ըստ որի, սպիտակամորթներին ոչնչացնելու համար դավադրություն կա։ Նշվում է, որ սպիտակամորթներին ոչնչացնելու նպատակով երկրներում գաղտնի ուժերը խրախուսում են ցեղերի խառնումը[5], ոչ մեծերի զանգվածային ներգաղթը[9], ռասայական ինտեգրացիան, ծնելիության ցածր մակարդակը, աբորտները, սպիտակներից հողի պետական բռնագրավումը, կազմակերպված բռնությունը[10] և էլիմինացիան[10]՝ ստիպողական ձուլման, զանգվածային ներգաղթի կամ ուղղակի ցեղասպանության միջոցով[11][12][13][14]։

Սպիտակամորթների ցեղասպանության կազմակերպմանը դավադրության տեսության կողմնակիցները հաճախ մեղադրում են հրեաներին[5][8]։ Ավելի քիչ են գաղտնի դավադրությանը մասնակցելու մեջ մեղադրվում սևամորթները[15], լատինամերիկացիները[16] և մուսուլմանը[17], բայց նրանք դիտարկվում են որպես սպիտակամորթների ցեղասպանության հանցակիցներ[18][19][20], բայց ոչ դրա կազմակերպիչները[21]։

«Սպիտակամորթների ցեղասպանությունը» քաղաքական միֆ է[15][22][23], որը հիմնված է կեղծ գիտական, ներառյալ կեղծ պատմական հայացքների և էթնիկ ատելության վրա[24], որը պայմանավորված է հոգեբանական խուճապով, որը հաճախ անվանում են «սպիտակների ոչնչացման վախ»[16][25]։ Գիտնականների կարծիքով[26]՝ սպիտակամորթները կանգնած չեն ոչնչացման վտանգի առաջ[19][20][21][22][27][28][29]։

Դավադրության այս տեսությունը տարածվեց անջատողական և նեոնացիստ Դևիդ Լեյնի կողմից 1995 թվականին և քարոզվեց Եվրոպայում, Հյուսիսային Ամերիկայում, Հարավային Աֆրիկայում և Ավստրալիայում։ Դավադրության նման տեսություններն ավելի վաղ տարածվել էին Նացիստական Գերմանիայում[30] և հիշատակվել Ռենո Կամյուի «Մեծ փոխարինում» գրքում[31], որը նվիրված էր Ֆրանսիայի սպիտակամորթ բնակչությանը[32][33]։ 2019 թվականին ահաբեկչություններ են տեղի ունեցել Քրայսթչերչի և Էլ Պասոյի մզկիթներում։ Ահաբեկիչներն իրենց ցույցերում դատապարտել են սպիտակամորթների փոխարինումը և վկայակոչել «Մեծ փոխարինման» հայեցակարգը։ Այս իրադարձություններից հետո, որպես «սպիտակամորթների ցեղասպանության» հոմանիշներ և դավադրության այս տեսության սորտեր, սկսեցին դիտարկվել «մեծ փոխարինման» գաղափարը (հաճախ կոչվում է «փոխարինման տեսություն» կամ «բնակչության փոխարինում»)[34], 2002 թվականի Եվրաբիա Բատ Յեորի հայեցակարգը[35] և 1970-ական թվականներին Գերդ Հոնզիկի կողմից ստեղծված Կալերգայի պլանի վերածնվող միֆը[31]։

2018 թվականի օգոստոսին ԱՄՆնախագահ Դոնալդ Թրամփը մեղադրվում էր արտաքին քաղաքականության մասին թվիթում դավադրության տեսությանն աջակցելու մեջ, որում պետքարտուղար Մայք Պոմպեոյին հանձնարարել էր հետաքննել «ՀԱՀ-ում հողերի և ֆերմաների զավթումն ու օտարումը, ինչպես նաև ֆերմերների բազմաթիվ սպանությունները»[36][37]՝ պնդելով, որ ՀԱՀ-ի կառավարությունը ներկայում հող է բռնազավթում սպիտակամորթ ֆերմերներից[38]։ ՀԱՀ-ում ֆերմայի վրա հարձակումների և հողային բարեփոխումների շուրջ ծագած կոնսպիրոլոգիական գաղափարները զանգվածային լրատվության միջոցներում ներկայացված թեմաների թվում են որպես «սպիտակամորթների ցեղասպանության» իրականացման միջոց[27][38][39]։ Հարավային Աֆրիկայում և Զիմբաբվեում տնտեսությունների բռնագրավման թեման միավորող է դարձել սպիտակ ազգայնականների և այլընտրանքային աջ խմբերի համար[40][41], որոնք օգտագործում են այն սպիտակամորթների գերազանցության գաղափարը արդարացնելու համար[38][42]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
    • Huetlin, Josephine (2019 թ․ հունիսի 19). «How Deeply Has Germany's Murderous Far Right Penetrated the Security Forces?». The Daily Beast. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 8-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «Andre S. (Hannibal) has views that echo the white extinction conspiracy that the Christchurch shooter propagated: when officials went to his barracks in 2017 to question him, he told them that "Islam will be the No. 1 state religion in the Netherlands in 10 years time."»
    • Campbell, Andy (2019 թ․ մայիսի 15). «Alabama's Abortion Bill Is Great News For White Supremacists». HuffPost. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «Many white supremacists subscribe to the bogus conspiracy theory that white people are going extinct due to immigration and falling birthrates among white women.»
    • «Hateful graffiti turns up in Winnipeg, alarming residents, Jewish group». Canadian Broadcasting Corporation. 2017 թ․ օգոստոսի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «The words under 'Soros' in the graffiti are 'white extinction,' and this refers to a conspiracy theory that is common on the far right. One might even say on the alt-right, and among white supremacists and neo-Nazis, that George Soros is the frontman for some sort of Jewish plot to exterminate the white race.»
    • «US higher ed: A system of meritocracy that never was». Mail & Guardian. 2019 թ․ մարտի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «The Trump administration – supported by many adherents to the white supremacist conspiracy theory that whites are threatened with extinction due to an assault by inferior people of colour through immigration, affirmative action and demographic changes»
    • «Far right groups have Winnipeg supporters and must be opposed, says activist, former professor». Canadian Broadcasting Corporation. 2017 թ․ օգոստոսի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «One of the graffiti here mentions Soros and then spoke about white extinction, and that's a very interesting trope which is being used by a number of far-right groups these days, to claim that there is a so-called white genocide that is being orchestrated by the government through immigration policies, by anti-racists, human rights activists and so on.»
  1. Herndon, Astead W. (2019 թ․ հունիսի 20). «'These People Aren't Coming From Norway': Refugees in a Minnesota City Face a Backlash». New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «But for others, the changes have fueled talk about 'white replacement,' a racist conspiracy theory tied to the declining birthrates of white Americans that has spread in far-right circles and online chat rooms and is now surfacing in some communities.»
  2. «A splintered movement: How the far-right found a foothold on campus». The Ubyssey. 2019 թ․ ապրիլի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «'White replacement' does not just refer to a demographic change. It is a conspiracy theory spread by white supremacists who believe international governments are intentionally 'replacing' white people with non-white immigrants through liberal immigration policies.»
  3. «How the "White Replacement" Conspiracy Theory Spread Around the Globe». GQ. 2019 թ․ հունիսի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «The "great replacement," also known as "white genocide," is summed up by its name: a secretive cabal of elites, often Jewish, is trying to deliberately destroy the white race through demographic change in importing immigrants and refugees.»
  4. 5,0 5,1 5,2 Wilson, Andrew Fergus (2018 թ․ փետրվարի 16). «#whitegenocide, the alt-right and conspiracy theory: How secrecy and suspicion contributed to the mainstreaming of hate». Secrecy and Society. 1 (2). doi:10.31979/2377-6188.2018.010201. hdl:10545/622321.
  5. Kelly, Annie (2017 թ․ օգոստոսի 15). «The alt-right: reactionary rehabilitation for white masculinity». Soundings. 66 (66): 68–78. doi:10.3898/136266217821733688.
  6. Thompson, Kevin C. (2001 թ․ ապրիլ). «Watching the Stormfront: White Nationalists and the Building of Community in Cyberspace». Social Analysis: The International Journal of Social and Cultural Practice. 45 (1): 32–52. JSTOR 23169989.
  7. 8,0 8,1 Nathan, Julie (2018 թ․ հոկտեմբերի 29). «'White Genocide' and the Pittsburgh synagogue massacre». ABC Religion & Ethics (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 8-ին.
  8. Futrelle, David (2019 թ․ ապրիլի 1). «The 'alt-right' is fueled by toxic masculinity — and vice versa». NBC News. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  9. 10,0 10,1 «The high price of 'white genocide' politics for Australia». The Sydney Morning Herald. 2018 թ․ օգոստոսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  10. Kaplan, Jeffrey (2000). Encyclopedia of White Power: A Sourcebook on the Radical Racist Right. AltaMira Press. էջ 539. ISBN 9780742503403. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 1-ին.
  11. «'White Genocide' Billboard Removed». NBC News. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 1-ին.
  12. Eager, Paige Whaley (2013). From Freedom Fighters to Terrorists: Women and Political Violence. Ashgate Publishing, Ltd. էջ 90. ISBN 9781409498575.
  13. Kivisto, Peter; Rundblad, Georganne (2000). Multiculturalism in the United States: Current Issues, Contemporary Voices. SAGE Knowledge. էջեր 57–60. ISBN 978-0-7619-8648-5. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 1-ին.
  14. 15,0 15,1 Pogue, James (2019 թ․ մարտի 28). «The Myth of White Genocide: An unfinished civil war inspires a global delusion». Harper's Magazine. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 3-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  15. 16,0 16,1 Stern, Alexandra Minna (2019 թ․ հուլիսի 14). «Alt-right women and the 'white baby challenge'». Salon (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 3-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  16. «The far right, the 'White Replacement' myth and the 'Race War' brewing». Australian Broadcasting Corporation. 2019 թ․ փետրվարի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 2-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «What is new is the concept of 'White Replacement' (sometimes called 'White Genocide') which claims that there is a global Jewish plot to 'import' non-Europeans ― especially Africans, Asians and Arabs ― into Europe, North America and Australasia for the express purpose of 'destroying' European culture, subjugating and ultimately decimating people who are of European ethnicity.»
  17. Saletan, William (2019 թ․ օգոստոսի 7). «White Nationalists Are Debunking White Supremacy». Slate Magazine (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 10-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 15-ին. «Crusius claimed to be fighting a 'Hispanic invasion of Texas. They are the instigators, not me,' he wrote. 'I am simply defending my country from cultural and ethnic replacement brought on by an invasion.'» {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  18. 19,0 19,1 «NY Times reporter: The white nationalist "great replacement" theory is "startlingly common" in right-wing media». Media Matters for America (անգլերեն). 2019 թ․ օգոստոսի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 17-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  19. 20,0 20,1 Peters, Jeremy W.; Grynbaum, Michael M.; Collins, Keith; Harris, Rich; Taylor, Rumsey (2019 թ․ օգոստոսի 12). «How the El Paso Killer Echoed the Incendiary Words of Conservative Media Stars». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 12-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  20. 21,0 21,1 Moses, A. Dirk (2019 թ․ մարտի 29). «'White Genocide' and the Ethics of Public Analysis». Journal of Genocide Research. 21 (2): 201–213. doi:10.1080/14623528.2019.1599493.
  21. 22,0 22,1 Perry, Barbara (2003 թ․ նոյեմբեր). «'White Genocide': White Supremacists and the Politics of Reproduction». In Ferber, Abby L. (ed.). Home-grown hate: gender and organized racism. Routledge. էջեր 75–95. doi:10.4324/9780203644058. ISBN 978-0-203-64405-8.
  22. «The dangerous myth of 'white genocide' in South Africa». Southern Poverty Law Center. 2018 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  23. Saslow, Eli (2018 թ․ սեպտեմբեր). Rising out of hatred: the awakening of a former white nationalist. Penguin Random House. ISBN 978-0385542876. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  24. «We Are in the Midst of the Third Bogus 'White Extinction' Panic in Just as Many Centuries». Reason. 2018 թ․ հունիսի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  25. Taylor, Keeanga-Yamahtta (2018 թ․ փետրվարի 16). «The White Power Presidency: Race and Class in the Trump Era». New Political Science. 40 (1): 103–112. doi:10.1080/07393148.2018.1420555.
  26. 27,0 27,1 Marcotte, Amanda (2018 թ․ օգոստոսի 27). «Donald Trump's "white genocide" rhetoric: A dangerous escalation of racism». Salon (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  27. Walsh, Joe (2018 թ․ մայիսի 22). «No, Katie Hopkins, there is no white genocide in South Africa». New Statesman. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  28. DeVega, Chauncey (2018 թ․ սեպտեմբերի 5). «Author and activist Tim Wise: 'The Republican Party is a white identity cult'». Salon (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  29. Burgdörfer, Friedrich (1934). Sterben die weissen Völker: die Zukunft der weissen und farbigen Völker im Lichte der biologischen Statistik [The white peoples die: the future of the white and colored peoples in the light of biological statistics] (գերմաներեն). G.D.W. Callwey. OCLC 938037846.
  30. 31,0 31,1 «Day of the trope: White nationalist memes thrive on Reddit's r/The_Donald». Southern Poverty Law Center. 2018 թ․ ապրիլի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  31. «Why the alt-right want to call Australia home». Overland. 2018 թ․ հուլիսի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  32. Poulter, James (2018 թ․ մարտի 12). «Meet the Snowflakes Who Are the New Face of Race Hate». Vice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  33. «How the swarm of white extremism spreads itself online». The Spinoff. 2019 թ․ մարտի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «In French, introduced by Renaud Camus, it is called Le Grand Remplacement (The Great Replacement). It comes in different guises, such as the Eurabia thesis that argues that Muslims are "invading" Europe and are a fifth column waiting to take control of the continent. In English, the most famous iteration is "white genocide"»
  34. «A white nationalist conspiracy theory was at the heart of the New Zealand shooting. This isn't the first time it's been associated with terror attacks». Business Insider. 2019 թ․ մարտի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 10-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 21-ին. «Breivik wrote in his 1,518-page manifesto that Islamic immigrants and the European Union were on a mission to create "Eurabia." The idea was a variation on the white genocide conspiracy theory, which purported that anti-Israel powers were attempting to "Arabise" Europe.» {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն); More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
  35. «South Africa blasts Trump over racially divisive tweet». Los Angeles Times. Associated Press. 2018 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  36. Nakamura, David; Hudson, John; Stanley-Becker, Isaac (2018 թ․ օգոստոսի 23). «'Dangerous and poisoned': Critics blast Trump for endorsing white nationalist conspiracy theory on South Africa». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  37. 38,0 38,1 38,2 «Trump Echoes Neo-Nazi Propaganda About South Africa (That He Heard on Fox News)». New York. 2018 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «White nationalists in the West love the idea that their 'people' are facing imminent threat of oppression and/or genocide. This fantasy serves to justify white supremacy, by positing white dominance as the only alternative to white subjugation.»
  38. «'Castrate their corpses', professor says of GOP senators. White 'genocide!' Tucker Carlson cries». The Washington Post. 2018 թ․ հոկտեմբերի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին. «Carlson had been flogging the issue of land seizures in South Africa – a known proxy issue for those who believe in 'white genocide'.»
  39. «Trump under fire for claim of 'large scale killing' of white farmers in South Africa». NBC News. 2018 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
  40. «Trump's tweet echoing white nationalist propaganda about South African farmers, explained». Vox. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  41. Wilson, Jason (2018 թ․ օգոստոսի 24). «White farmers: how a far-right idea was planted in Donald Trump's mind». The Guardian (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. «...South Africa and Zimbabwe in particular have exerted a fascination on the racist far right because in the mind of white nationalists, they show what happens to a white minority after they lose control of countries they once ruled.» {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)