Սիդադի Վելյա

Սիդադի Վելյա
Քաղաք
	Սիդադի Վելյա
Երկիր	Կաբո Վերդե
Հիմնադրված է	1462 թ.
Մակերես	209,1 հեկտար, 1795,6 հեկտար
ԲԾՄ	1 մետր
Բնակչություն	2148 մարդ
	Սիդադի Վելյա (Կաբո Վերդե)
	Սիդադի Վելյա (Կաբո Վերդե)
	Սիդադի Վելյա Վիքիպահեստում

Սիդադի Վելյա (պորտ.՝ Cidade Velha; այսինքն` «հին քաղաք»), քաղաք Սանտյագու կղզում, Պրայայից ոչ հեռու, հնագույնն է Կաբո Վերդեյում։ Բնակչությունը՝ 2148 մարդ:

Ռիբեյրա Գրանդե (Ribeira Grande, «մեծ գետ») անունով քաղաքը հիմնադրել է 1462 թվականին Կանաչ հրվանդանի կղզիների բացահայտող` պորտուգալացի ծովագնաց Անտոնիո Նոլին։ Այն երկար ժամանակ ծառայել է «ոսկե եռանկյունու» հարավ-արևելյան կետ և հարստությամբ գերազանցել արևմտյան Աֆրիկայի արևմտյան ափի բոլոր այլ քաղաքները։ 1497-98 թվականներին Ռիբեյրա Գրանդե նավահանգիստ էին մտել Քրիստափոր Կոլոմբոսի և Վասկո դա Գամայի նավերը։

Պորտուգալական կայսրության անկման հետ միասին սկսել է ընկնել Սիդադիի առևտրային նշանակությունը։ 1590 թվականին Ֆիլիպ II Հաբսբուրգը հրամայել է կառուցել ամրոց անգլիացիներից և ֆրանսիացիներից պաշտպանվելու համար։ Իսպանական ժառանգության համար պատերազմի ժամանակ` 1712 թվականի մայիսին, քաղաքը գրավեցին, թալանեցին և այրեցին ֆրանսիացի ծովահենները` Ժակ Կասարի հրամանատարության ներքո, իսկ 1770 թվականին կղզիների նահանգապետը տեղափոխել է նստավայրը Պրայա։

2009 թվականին քաղաքի կենտրոնն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային Ժառանգության ցանկում որպես «արևադարձային գոտիներում Եվրոպայի առաջին գաղութային ֆորպոստ»^[1]։ Սիդադիի ոսկե դարի մասին այժմ հիշեցնում են հնության սակավաթիվ հուշարձանները` գլխավոր հրապարակի մարմարե սյունը (16-րդ դար), հին մայր տաճարի ավերակները, ինչպես նաև պահպանված պորտուգալական ամրոցը, որի կառուցումը տեղի է ունեցել 1587 թվականից մինչև 1593 թվականը։ Այժմ այն թանգարան է։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սիդադի Վելյան ունի շոգ անապատային կլիմա։ Նրա միջին տեղումների քանակը 201 միլիմետր է, իսկ միջին ջերմաստիճանը` 25.2 °C: Ամենացուրտ ամիսը հունվարն է (միջին` 23.0 °C), իսկ ամենատաքը` հոկտեմբերը (միջին` 28.0 °C):

Սիդադի Վելյայի կլիման
Ցուցիչ	Հունվ․	Փետր․	Մարտ	Ապրիլ	Մայիս	Հուն․	Հուլ․	Օգոս․	Սեպտ․	Հոկտ․	Նոյ․	Դեկ․	Տարի
Միջին առավելագույնը, °C	26.7	27.2	27.9	28.3	28.5	29.6	29.4	30.0	30.6	31.0	29.7	27.3	28.9
Միջին փոքրագույնը, °C	19.4	19.2	19.7	20.1	21	21.8	22.5	23.7	23.9	25	22.3	20.8	21.6
Տեղումների նորման, մմ	2	2	0	0	0	0	7	50	90	40	9	1	201
Աղբյուր^[2]