Յուտա Ուրպիլայնեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յուտա Ուրպիլայնեն
ֆիններեն՝ Jutta Urpilainen
 
Կուսակցություն՝ Ֆինլանդիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն
Կրթություն՝ Յուվյասկյուլյայի համալսարան
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և ուսուցչուհի
Դավանանք լյութերականություն
Ծննդյան օր օգոստոսի 4, 1975(1975-08-04)[1][2][3] (48 տարեկան)
Ծննդավայր Lapua, Հարավային Օստրոբոտնիա, Վաասա նահանգ, Ֆինլանդիա[1][2]
Քաղաքացիություն  Ֆինլանդիա
Ի ծնե անուն ֆիններեն՝ Jutta Pauliina Urpilainen
Հայր Kari Urpilainen?
Ամուսին Juha Mustonen?[4]
 
Կայք՝ juttaurpilainen.net
 
Պարգևներ

Jutta Pauliina Urpilainen ( ֆիններեն՝ Jutta Pauliina Urpilainen, օգոստոսի 4, 1975(1975-08-04)[1][2][3], Lapua, Հարավային Օստրոբոտնիա, Վաասա նահանգ, Ֆինլանդիա[1][2] ) - Ֆինն քաղաքական գործիչ, Ֆինլանդիայի խորհրդարանի անդամ Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցությունից (2003 թվականից առ այսօր), ՀԴԿ նախագահ (2008-2014), Ֆինլանդիայի ֆինանսների նախարար (2011-2014)։ ԵՄ միջազգային համագործակցության հարցերով հանձնակատար 2019 թվականի դեկտեմբերի 1-ից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է խորհրդարանական Կարի Յոհաննես Ուրպիլայնենի և դասախոս Պիրիո Ռիիտա Ուրպիլայնենի ընտանիքում։ Նա սովորել է Յուվյասկյուլյայի համալսարանում, որտեղ 2002 թվականին ավարտել է մանկավարժական գիտությունների մագիստրոսի աստիճանով։ 2003 թվականին նա ավարտել է կրթության կառավարման կառավարման դասընթացը։

2001 թվականին ընտրվել է Եվրոպա-Ֆինլանդիայի երիտասարդական ասոցիացիայի նախագահ։ Աշխատել է որպես դպրոցի ուսուցիչ նախ`Հելսինկիում (2001-2002), ապա Կոկկոլայում (2002-2003)։ Նա խորհրդարանի տեղակալի օգնականն էր։

Քաղաքական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուրպիլայնենեն 2010 թվականին

2008 թվականի ամռանանը նա ընտրվեց Ֆինլանդիայի Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության նախագահ ՝ դառնալով Ֆինլանդիայի պատմության մեջ առաջին կինը, որը ղեկավարում էր այս կուսակցությունը։ 2012 թվականին նա վերընտրվեց երրորդ ժամկետով։

Ֆինլանդիայի խորհրդարանի անդամ է 2003 թվականի մարտի 19-ից։ 2011 թվականի ապրիլի 27-ին ընտրվել է Ֆինլանդիայի խորհրդարանի առաջին փոխխոսնակ, երկու հարյուր պատգամավորներից 193-ը քվեարկել են նրա օգտին (նա զբաղեցնում էր այդ պաշտոնը մինչև Ֆինանսների նախարարի պաշտոնում նշանակվելը)։

Ուրպիլայնենեն որպես ֆինանսների նախարար (2011)

2011 թվականի հունիսի 22-ից մինչև 2014 թվականի հունիսի 6-ը եղել է Ֆինլանդիայի փոխվարչապետ և ֆինանսների նախարար Կատայնենի գրասենյակում[6] :

2014 թվականի մայիսի 9-ին, նա չընտրվեց Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության նախագահի պաշտոնում։ 243 պատգամավոր քվեարկել էին նրա օգտին, իսկ 257 պատգամավոր քվեարկել էին Անտի Ռինեի օգտին։ Քվեարկության այդպիսի արդյունքների կապակցությամբ նա ասաց, որ, ամենայն հավանականությամբ, կլքի ֆինանսների նախարարի պաշտոնը։ Նա ասեց, որ դա կարող է տեղի ունենալ 2014 թվականի հունիսի վերջին։ Հեռացավ նախարարի պաշտոնից նույնիսկ ավելի վաղ ՝ 2014 թվականի հունիսի 6-ին, և նրան փոխարինեց Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության նոր ղեկավար Անթին Ռինն ՝ որպես ֆինանսների նախարար։ Դրանից հետո դարձավ խորհրդարանի սովորական անդամ, վերադարձավ խորհրդարանի արտաքին գործերի հանձնաժողովին, ինչպես նաև խորհրդարանի բանկային ներկայացուցիչների խորհրդին։

2016 թվականի հունիսին հայտարարել էր, որ պատրաստ է քննարկել 2018 թվականի նախագահական ընտրություններին իր մասնակցության հնարավորությունը։

2017 թվականին նա նշանակվել է Ֆինլանդիայի արտաքին գործերի նախարարի հատուկ դեսպան (այդ պաշտոնը զբաղեցրել է Տիմո Սոինին) ՝ խաղաղ կարգավորման համար։ Այս պաշտոնում նրա գործունեության հիմնական շեշտը դրվել է կանանց և երիտասարդների օգնությանը, հատկապես Աֆրիկայում։

2019 թվականի ապրիլին Ուրպիլայնենեն ընտրվեց Ֆինլանդիայի խորհրդարանի պատգամավոր։

2019 թվականի սեպտեմբերի սկզբին հայտարարվեց, որ Ուրպիլայնենեն, որպես ԵՄ միջազգային համագործակցության հանձնակատար, կմիանա ֆոն դեր Լեյենի հանձնաժողովին, Եվրամիության նոր հանձնաժողով, որը վարում է Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը։ Ֆոն դեր Լյայենի խոսքով ՝ Եվրամիությունը պետք է "շեշտը դնի" հարևան տարածաշրջանների հետ հարաբերությունների զարգացման վրա, ընդ որում ՝ Աֆրիկյան ուղղությունը պետք է դառնա Ուրպիլայնենենի գործունեության ամենակարևոր ուղղություններից մեկը։ Ֆոն դեր Լեյենի հանձնաժողովը սկսել է աշխատանքը 2019 թվականի դեկտեմբերի 1-ին և պաշտոնավարման ժամկետ ունի մինչև 2024 թվականի ավարտը, իսկ Ուրպիլայնենը դարձավ Ֆինլանդիայի առաջին կինը, ով ստանձնել է պաշտոն Եվրահանձնաժողովում։

Ընտանեկան և ստեղծագործական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ապրում է Կոկկոլայում։ 2016 թվականի գարնանը նա ամուսնու հետ որդեգրեց Կոլումբիայից մի տղա[7]։ 2019 թվականի հունիսին Ուրպիլայնեն և նրա ամուսինը որդեգրեցին նաև երեք տարեկան մի աղջկա Կոլումբիայից, որի կապակցությամբ նա գնաց ծնողական արձակուրդի։

1997 թվականին լույս է տեսել նրա գրքքը Kaiken maailman koulutusta-ը, իսկ 2002 թվականին ձայնասկավառակ է ձայնագրել Jouluisia Ajatuksia («Սուրբ Ծննդյան արտացոլումներ»)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Member of Parliament: Jutta Urplainen — 1906.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Aunila S. Jutta Urpilainen SDP:n puheenjohtajaksi (фин.)Yleisradio, 2008.
  3. 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. https://yle.fi/a/74-20045526 (фин.)
  5. https://ritarikunnat.fi/?page_id=8223
  6. Финляндия: 6 социал-демократов вошли в правительство
  7. «Ютта Урпилайнен, возможно, станет кандидатом на пост президента Финляндии». YLE. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 1-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուտա Ուրպիլայնեն» հոդվածին։