Յուոզաս Բալտուշիս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յուոզաս Բալտուշիս
լիտ.՝ Juozas Baltušis
Ծնվել էապրիլի 27, 1909(1909-04-27)[1]
ԾննդավայրՌիգա, Ռուսական կայսրություն[2][1]
Վախճանվել էփետրվարի 4, 1991(1991-02-04)[1][3][4][…] (81 տարեկան)
Վախճանի վայրՎիլնյուս, Լիտվա
ԳերեզմանԱնտակալնիսի գերեզմանատուն
Մասնագիտությունգրող
Լեզուլիտվերեն
Քաղաքացիություն Լիտվա
Ժանրերպատմվածք, վիպակ և վեպ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ
Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան և «Պատվո նշան» շքանշան

Յուոզաս Բալտուշիս (իսկական անունը՝ Յուոզաս Ալբերտաս, լիտ.՝ Juozas Baltušis, ապրիլի 27, 1909(1909-04-27)[1], Ռիգա, Ռուսական կայսրություն[2][1] - փետրվարի 4, 1991(1991-02-04)[1][3][4][…], Վիլնյուս, Լիտվա), լիտվացի գրող, սցենարիստ, հրապարակախոս, հասարակական և պետական գործիչ։ Լիտվայի ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1954)։ Լիտվայի ԽՍՀ ժողովրդական գրող (1969), հանրապետական մրցանակների դափնեկիր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուոզաս Բալտուշիսը ծնվել է 1909 թվականին Ռիգայում։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին ծնողների հետ ապրել է Ռուսաստանում (Մոսկվա, Նիժնի Նովգորոդ, Ցարիցին)։ 1918 թվականին ապրել է Լիտվայում։ Գյուղում աշխատել է որպես մշակ, այնուհետև տեղափոխվել է Կաունաս, աշխատել տպարանում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին եղել է Մոսկվայի ռադիոյի լիտվերեն հաղորդումների խմբագիրը, գրել է պատմվածքներ, ռադիոպիեսներ։

1944 թվականին ապրել է Վիլնյուսում։ 1944-1946 թվականներին եղել է Լիտվայի ԽՍՀ Ռադիոկոմիտեի նախագահը, 1946-1954 թվականներին՝ ԽՍՀՄ գրողների միության Լիտվայի ԽՍՀ կուսակցական կազմակերպության քարտուղար, «Պյարգալե („Pergalė“) գրական ամսագրի գլխավոր խմբագիր։ 1947-1975, 1980-1986 թվականներին եղել է Լիտվայի ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, 1959-1967 թվականներին՝ Լիտվայի ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի նախագահության նախագահի տեղակալ, 1958-1961 թվականներին՝ Լիտվայի կոմունիստական կուսակցության կենտրոնական կոմիտեի անդամ։ Եղել է Լիտվայի ԽՍՀ խաղաղության պահպանման կոմիտեի նախագահ (1970-1975, 1980-1986)[5]։

Պարգևներ, մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լիտվայի ԽՍՀ մշակույթի վաստակովր գործիչ (1954)
  • Լիտվայի ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1957)
  • Լիտվայի ԽՍՀ ժողովրդական գրող (1969)
  • Լիտվայի ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր (1980)

Հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Savaitė prasideda gerai. Kaunas, 1940.
  • Gieda gaideliai: 4 veiksmų drama. Kaunas: Valstybinė grožinės literatūros leidykla, 1947.
  • Baltieji dobiliukai: rinktiniai apsakymai. Vilnius, 1951.
  • Rinktinė: apsakymai, drama. Vilnius, 1952.
  • Anksti rytelį: 4 v., 7 pav. pjesė. Vilnius: Valstybinė grožinės literatūros leidykla, 1956.
  • Kas dainon nesudėta. Vilnius: Valstybinė grožinės literatūros leidykla, 1959.
  • Tėvų ir brolių takais Vilnius, 1962.
  • Aš jau ne piemenė: apsakymas. Vilnius: Valstybinė grožinės literatūros leidykla, 1963.
  • Valiusei reikia Alekso. Vilnius: Vaga, 1965.
  • Valiusei reikia Alekso: novelės. 2-asis leidimas. Vilnius: Vaga, 1968.
  • Nežvyruotu vieškeliu: apsakymų rinktinė. Vilnius: Vaga, 1971.
  • Pasakymai ir atsakymai: apybraižos, recenzija, interviu. Vilnius: Vaga, 1985.
  • Parduotos vasaros: romanas. 2 dalys. Kaunas: Šviesa, 1985.
  • Sakmė apie Juzą: romanas. 3-iasis leidimas. Vilnius: Vaga, 1981.
  • Sakmė apie Juzą: romanas. 5-asis leidimas. Vilnius: Vaga, 1984.
  • Sakmė apie Juzą: romanas. 7-asis leidimas. Vilnius: Vaga, 1989. 249 p.
  • Sakmė apie Juzą. Vilnius: Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 2007. 327 p. ISBN 978-9986-39-484-6.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Балтушис Юозас // Литва. Краткая энциклопедия. - Вильнюс: Главная редакция энциклопедий, 1989. - С. 134-135. - 672 с. - 50 000 экз.
  • Балтушис Юозас // Lietuvių rašytojai. Bibliografinis žodynas. - Vilnius: Vaga, 1979. - Т. I: A-J. - С. 119-134. - 775 с. - 30 000 экз.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Балтушис Юозас // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
  5. ↑ Բալթիական էտյուդ, Հանուն բարեկամության, Լիտվական պատմվածքների ժողովածու, «Սովետական գրող» հրատարակչություն, Երևան, 1978

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 232)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յուոզաս_Բալտուշիս&oldid=9826538» էջից