Յոժեֆ Միկո
| Յոժեֆ Միկո | |
|---|---|
| Ծնվել է | օգոստոսի 6, 1920 |
| Ծննդավայր | Vecsés, Պեշտ, Հունգարիա |
| Մահացել է | ապրիլի 28, 2008 (87 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հունգարիա |
| Կրթություն | Բուդապեշտի թատրոնի և կինոյի ակադեմիա (1955) |
| Մասնագիտություն | կինոօպերատոր և օպերատոր-բեմադրիչ |
Յոժեֆ Միկո (հունգ.՝ József Mikó, օգոստոսի 6, 1920, Vecsés, Պեշտ, Հունգարիա - ապրիլի 28, 2008, Լոս Անջելես, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), հունգարացի կինոգործիչ, կինոօպերատոր։ Ակտիվ գործունեություն է ծավալել 1956 թվականի հունգարական հեղափոխության ժամանակ։ Նկարահանել է հեղափոխությունը՝ Հունգարիայի սահմաններից ֆիլմերը դուրս հանելու և աշխարհին Խորհրդային միության դաժանությունները ցույց տալու համար։ Խորհրդային իշխանությունները տեղեկանալով նրա գործունեության մասին փնտրել են նրան ու իր ֆիլմերը։ Յոժեֆ Միկոն կնոջ և Յոժեֆ կրտսերի հետ փախել են Հունգարիայից՝ խուսափելով ազատազրկումից:Միկոն նկարահանած ֆիլմերը մաքսանենգ ճանապարհով Հունգարիայից ԱՄՆ է տեղափոխել։ Նա 1956 թվականի հունգարական հեղափոխության արդյունքում ԱՄՆ գաղթած երեք հունգարացի կինոգործիչներից մեկն է։ Նրա մտերիմ ընկերը՝ Վիլմոշ Ժիգմոնդը շատ հաջող կարիերա է ունեցել Հոլիվուդում։
Վիլմոշ Ժիգմոնդի հետ մի քանի ցածր բյուջեով ֆիլմեր նկարելուց հետո, ինչպիսիք են «Սադիստը», Յոժեֆ Միկոն թողնելով ֆիլմարտադրությունը՝ Սանտա Մոնիկայում դարձել է հաջողակ գործարար։ 1956 թվականի հունգարական հեղափոխության մասին ֆիլմերի 80%-ը նկարահանել է Միկոն, որոնք հետագայում նվիրաբերել է Հունգարիային։ Ֆիլմերն արխիվացվել են որպես «Միկոյի հավաքածու» և ներկայացվել են բազմաթիվ հեռուստատեսային շոուների ընթացքում, այդ թվում` «20-րդ դար» հեռուստածրագրում, ինչպես նաև «Ազատության մոլուցք» և «Պատռված է դրոշից» ֆիլմերում։
Յոժեֆ Միկոն մտերիմ է եղել նաև Լասլո Կովաչի հետ ԱՄՆ տեղափոխվելուց հետո։ Սակայն նրանց բարեկամական կապերը սրվել են, երբ Կովաչը պահանջներ է ներկայացրել Միկոյի՝ Հունգարական հեղափոխության մասին նկարահանած ֆիլմերի կադրերի համար[1]։
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հունգարիայում ժողովրդավարության վերականգնումից հետո Յոժեֆ Միկոն արժանացել է Հունգարիայի կառավարության նվաճումների գերազանցության մրցանակի, Ազատության մրցանակի, ինչպես նաև խաչ Պատվո շքանշանի։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ J. S. Miko – Filmed Hungarian Revolution – The Washington Post May 15, 2008