Ինգվար Կամպրադ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ինգվար Կամպրադ
շվեդ.՝ Ingvar Kamprad
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 30, 1926(1926-03-30)[1][2][3][…]
ԾննդավայրPjätteryd, Älmhult Municipality, Կրունուբերգ, Շվեդիա
Մահացել էհունվարի 27, 2018(2018-01-27)[4][5][6][…] (91 տարեկան)
Մահվան վայրLiatorp, Älmhult Municipality, Կրունուբերգ, Շվեդիա[7][8]
Քաղաքացիություն Շվեդիա
Մայրենի լեզուշվեդերեն
Կրոնքրիստոնեություն
Մասնագիտությունգործարար և ձեռնարկատեր
ԱմուսինKerstin Wadling? և Margaretha Stennert?
Ծնողներհայր՝ Ֆրանց Ֆյոդոր Կամպրադ, մայր՝ Բերտա Լիննեա Մատիլդա Կամպրադ
ԿուսակցությունNew Swedish Movement?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԵրեխաներԱննիկա Քիլբոմ[10], Պիտեր Կամպրադ, Ջոնաս Կամպրադ և Մաթիաս Կամպրադ
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Ingvar Kamprad Վիքիպահեստում

Ֆեոդոր Ինգվար Կամպրադ (Swedish: [ˈɪŋːvar ˈkamːprad] ( ), մարտի 30, 1926(1926-03-30)[1][2][3][…], Pjätteryd, Älmhult Municipality, Կրունուբերգ, Շվեդիա - հունվարի 27, 2018(2018-01-27)[4][5][6][…], Liatorp, Älmhult Municipality, Կրունուբերգ, Շվեդիա[7][8]), շվեդ խոշոր կապիտալիստ, որը հայտնի է որպես IKEA արտադրական-առևտրային ընկերության հիմնադիր։ Նա 1976-2014 թվականներին ապրել է Շվեյցարիայում։

Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կամպրադը ծնվել է Պյոտրերիդում (այժմ՝ Ալմհուլի ինքնավար քաղաքային շրջանի մի մաս)` Շվեդիայի Կրունուբերգ լենի Սմոլանդ քաղաքում` Ֆեոդոր Կամպրադի (1893–1984) և Բերտա նե Նիլսոնի ընտանիքում (1903-1956)։ Նրա մայրը շվեդ է, իսկ հայրը ծնվել է Գերմանիայում և մեկ տարեկանում ծնողների հետ տեղափոխվել է Շվեդիա։ Կամպրադի հայրական պապը՝ Աքիիմ Էրդման Կամպրադը, ծագումով Թյուրինգիա մարզի Ալթենբուրգեր նահանգից է, իսկ նրա հայրական տատը՝ Ֆրանցիսկա («Ֆաննի») Գլացը, ծնվել է Բոհեմիայի (նախկինում Ավստրիա-Հունգարիա) Ռադոնիս քաղաքում։ 1896 թվականին նրանք Գերմանիայից մեկնել են Շվեդիա։

19-րդ դարում Կամպրադի ընտանիքը դարձել է Թյուրինգիայի մեծահարուստներից մեկը։ Աքիիմ Կամպրադի մայրը Պաուլ ֆոն Հինդենբուրգի հեռավոր ազգականն է։ Աքիմն անշարժ գույքի սեփականատիրոջ կրտսեր որդին է, որը գնել է Սմոլանդ նահանգի Ագունարիդ փոքր գյուղի մոտ գտնվող Էլմթարիդ ագարակը 449 հեկտար տարածքով։ Այն տարածքի ամենամեծ ֆերման է։ Նա Ֆրենս Ֆեոդորի ծնվելուց մի քանի տարի անց ինքնասպան է եղել` ագարակը թողնելով Ֆրանցիսկային և Ֆրանց Ֆեոդորին։ Ինգվար Կամպրադը 6 տարեկանից ֆերմայում ապրել է իր ծնողների, քրոջ և տատիկի հետ։

Կամպրադը այցելել է իր նախնիների Թյուրինգիա քաղաք և կապի մեջ մնացել այնտեղի հարազատների հետ։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կամպրադը սկսել է զարգացնել իր բիզնեսը, երբ երիտասարդ էր[11]։ 5 տարեկանում սկսել է լուցկիների վաճառքը։ Նա հասկացել է, որ կարող է էժան և մեծածախ լուցկիներ գնել Ստոկհոլմից, իսկ հետո դրանք մանրածախ վաճառել իր փոքրիկ գյուղում և ստանալ մեծ շահույթ։ Լուցկիներից հետո նա սկսել է վաճառել ձուկ, տոնածառի զարդարանքներ, սերմեր, իսկ ավելի ուշ՝ գրիչներ և մատիտներ։ Երբ Կամպրադը 17 տարեկան էր, նրա հայրը դրամական պարգև է շնորհել իրեն՝ ուսման հաջողությունների համար[12]։

1943-1945 թվականներին Ինգվարն այցելել է Գյոթեբորգի ինստիտուտ, որն այժմ Հվիթֆելդի գիմնազիայի մասն է։ 1943 թվականին, երբ 17 տարեկան էր, Կամպրադը հիմնադրել է IKEA-ն՝ վաճառելով իր հորեղբայր Էրնսթի խոհանոցի սեղանի կրկնօրինակներից։ Նրա բիզնեսը մեծ մասամբ կազմված է եղել փոստային պատվերներից։ IKEA հապավումը բաղկացած է իր անվան (Ինգվար Կամպրադ), Elmtaryd ընտանեկան ֆերմայի և մոտակա Ագունարիդ գյուղի սկզբնատառերից[13]։

2013 թվականի հունիսին Կամպրադը հրաժարական է տվել Inter IKEA Holding SA-ի խորհուրդից, իսկ նրա կրտսեր որդին՝ Մաթիաս Կամպրադը, որպես նախագահ փոխարինել է Պեր Լյուդվիգսոնին։ Որոշում կայացնելուց հետո 87-ամյա հիմնադիրը բացատրել է. «Ես հասկանում եմ, որ սա ամենալավ ժամանակ է լքելու Inter IKEA Group-ի խորհուրդը։ Դրանով մենք ևս մեկ քայլ ենք կատարում սերնդի հերթափոխի մեջ, որը մի քանի տարի է, ինչ շարունակվում է։ Մաթիասը և նրա երկու մեծ եղբայրները, որոնք նույնպես IKEA-ում ունեն ղեկավարի դեր, աշխատում են ընկերության ընդհանուր տեսլականի և երկարաժամկետ ռազմավարության վրա[14]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կամպրադը և նրա առաջին կինը՝ Քերստին Վադլինգը, մի աղջիկ են որդեգրել՝ Աննիկային։ 1960-ականներին Կամպրադն ամուսնացել է իր երկրորդ կնոջ՝ Մարգարետա Կամպրադ-Սթեներտի (1940-2011) հետ, որի հետ նա հանդիպել է 20 տարեկան հասակում[15]։ Նրանք ունեին երեք որդի՝ Փեթերը, Ջոնասն ու Մաթիասը[16][17]։

1976-2014 թվականները նա բնակվել է Շվեյցարիայի Épalinges քաղաքում։ Կամպրադը տեղափոխվել է Շվեդիայի Սմոլանդ քաղաք 2014 թվականի մարտին՝ 40 տարեկան հասակում[18][19]։ Իր գործունեության վաղ շրջանում` Լեհաստանում կահույքի արտադրողների հետ աշխատելիս, Կամպրադը դարձել է հարբեցող։

TSR-ին տված հարցազրույցի համաձայն՝ Կամպրադը վարել է 1993 թվականին թողարկված «Վոլվո 240» մակնիշի ավտոմեքենա։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 թվականի հունվարի 27-ին Կամպրադը մահացել է քնած ժամանակ` թոքաբորբի սրման պատճառով` 91 տարեկան հասակում, Շվեդիայի Սմոլանդ քաղաքում գտնվող իր տանը[20][21][22]։ Նրա կամքի համաձայն` Կամպրադի ժառանգության կեսը կանցնի Շվեդիայի նոսր բնակեցված տարածքի՝ Նորրլանդի նախագծերին[23] : Կամպրադը ցանկացել է զարգացնել Նորրլանդը և հնարավորություն ընձեռել այնտեղ ապրող երիտասարդներին։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Tikkanen A. Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. 3,0 3,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 http://newsroom.inter.ikea.com/News/ingvar-kamprad-has-passed-away/s/1f55b948-e2b7-4a36-84c9-f5bf3510a1ec
  5. 5,0 5,1 5,2 https://www.washingtonpost.com/local/obituaries/ingvar-kamprad-founder-of-ikea-dies-at-91/2018/01/28/876717ea-043a-11e8-8777-2a059f168dd2_story.html
  6. 6,0 6,1 6,2 https://es.reuters.com/article/entertainmentNews/idESKBN1FH0GT-OESEN
  7. 7,0 7,1 7,2 Hitta.se Bölsö gård 1, Liatorp
  8. 8,0 8,1 8,2 Ikeas grundare Ingvar Kamprad har gått bort | SVT Nyheter
  9. https://www.ifw-kiel.de/konfer/wwp
  10. https://www.expressen.se/dinapengar/kamprads-adoptivdotter-vi-hade-en-bra-relation/
  11. Politi, Daniel. «The Swedish Entrepreneur Who Founded Ikea, Ingvar Kamprad, Dies at 91». Slate Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 28-ին.
  12. Ingvar Kamprad: IKEA Founder and One of the World's Richest People Արխիվացված 2012-03-03 Wayback Machine About.com Entrepreneurs
  13. Jonas Fredén (24 September 2015)Ingvar Kamprad, founder of IKEA Արխիվացված 2020-11-24 Wayback Machine Sweden.se
  14. Gina Chon (2013 թ․ հունիսի 5). «IKEA's new chairman likes PAX wardrobes, and that's about all we know». Quartz. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 6-ին.
  15. "Ikea founder mourns death of his wife". The Local. December 2011.
  16. «Ingvar Kamprad i stor sorg». Aftonbladet.
  17. "Ikea founder mourns death of his wife". The Local. December 13, 2011.
  18. Mats Bax et al.:Ingvar Kamprad flyttar hem till Sverige igen Expressen, retrieved 27 June 2013
  19. "Ikea founder moves back to Sweden after 40 years", thelocal.se, 20 Mar 2014
  20. Sverige, IKEA (2018 թ․ հունվարի 28). «Ingvar Kamprad har i stillhet somnat in i sitt hem i Småland. Han föddes 1926 i Småland och redan som 17-åring grundade han IKEA. Ingvar kommer att vara mycket saknad och varmt ihågkommen av sin familj och av IKEA-medarbetare över hela världen.pic.twitter.com/RWTGtukeyI». @IKEASverige (շվեդերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 28-ին.
  21. "Ingvar Kamprad avled på lördagen efter en kort tids sjukdom, bekräftar Ikea för DN." Dagens Nyheter, 18-01-28.
  22. McFadden, Robert D. (2018). «Ingvar Kamprad, Founder of Ikea and Creator of a Global Empire, Dies at 91». The New York Times.
  23. Norrland får del av Ingvar Kamprads arv

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]