Իդիոսինկրազիա
Իդիոսինկրազիա, (< հուն. ἴδιος – սեփական, յուրահատուկ և σύγκρασις – խախտում), օրգանիզմի հիվանդագին ռեակցիա այնպիսի գրգռիչների հանդեպ, որոնք մարդկանց մեծ մասի մոտ ախտաբանական երևույթներ չեն առաջացնում։
Նկարագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հիմքում ընկած է վեգետատիվ նյարդային համակարգի բնածին գերզգայունությունը որոշ նյութերի նկատմամբ։ Ի տարբերություն ալերգիայի, իդիոսինկրազիա կարող է զարգանալ նաև գրգռիչների հետ առաջին շփումից հետո։
Պատճառ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրգռիչներ կարող են լինել քիմիական պարզ միացությունները, սննդամթերքը (ձու, ձուկ, կաթ, միս, մորի, խավիար), դեղանյութերը (ամիդոպիրին, անտիբիոտիկներ, սուլֆանիլ–ամիդային պատրաստուկներ), որոշ բույսերի ծաղկափոշին, միջատների թույնը, արևի ճառագայթները, ցածր ջերմաստիճանը ևն։
Ախտաֆիզիոլոգիա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրգռիչների հետ շփումից անմիջապես հետո գլխացավ է սկսվում, բարձրանում է ջերմությունը, երբեմն առաջանում են հոգեկան գերգրգռվածություն, ստամոքսաղիքային համակարգի խանգարումներ (սրտխառնոց, լուծ, փսխումներ), հևոց, հարբուխ, մաշկի և լորձաթաղանթների այտուց, եղնջացան։ Սովորաբար երևույթներն արագ անցնում են, սակայն երբեմն կարող են տևել մի քանի օր։
Բուժումը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրգռիչ գործոնի հետագա ազդեցության կանխում, օրգանիզմի բարձր ռեակտիվականությունն իջեցնող միջոցներ։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 311)։ |