Էմմա Բեգիջանյան

Էմմա Բեգիջանյան
Ծնվել է	սեպտեմբերի 17, 1954 (69 տարեկան); Թեհրան, Իրան
Բնակության վայր(եր)	Հայաստան
Քաղաքացիություն	Իրան և Հայաստան
Մասնագիտություն	արևելագետ, թարգմանչուհի, իրանագետ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Երևանի պետական համալսարան, ՌԱՀՀԿ, Ազգ և Հայաստանի Հանրապետություն
Անդամակցություն	ՀԳՄ
Ալմա մատեր	ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետ (1976)

էմմա Խանբաբայի Բեգիջանյան (սեպտեմբերի 17, 1954(1954-09-17), Թեհրան, Իրան), իրանագետ, արևելագետ, թարգմանչուհի։ Հայաստանի գրողների միության անդամ (2013)։ Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի փորձագետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմմա Բեգիջանյանը ծնվել է 1954 թվականի սեպտեմբերի 17-ին, Թեհրանում։ Հայրենադարձվել է 1970 թվականին։ 1976 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի պարսից լեզվի և գրականության բաժինը։ 1977-1991 թվականներին դասավանդել է նույն համալսարանում, 1991-1993 թվականներին աշխատել «Հայ համակարգիչ» կենտրոնի վերլուծական բաժնում, 1994-1997 թվականներին՝ Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնում։ Զբաղվում է Իրանի և Միջին Արևելքի քաղաքական հարցերի ուսումնասիրությամբ և, որպես քաղաքական մեկնաբան, աշխատել մի շարք օրաթերթերում («Ազգ», «Լրագիր», «Ազգ Արցախ» «Հայաստանի Հանրապետություն»)։ Եղել է ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանատան մշակույթի կենտրոնի «Փարսիան» երկլեզու պարբերականի խմբագիրը։ Թարգմանում է ժամանակակից հայ գրողների ստեղծագործությունները պարսկերեն և իրանցի գրողներինը՝ հայերեն^[1]։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատությունները («Ջրի խնդիրը Միջին Արևելքում», Երևան, 1995, «Իրանի աշխարհագրական դիրքը և Հայաստանը», Երևան, 1995) վերաբերում են Իրանի և Միջին Արևելքի քաղաքական գործընթացների հիմնախնդիրներին, իսկ «Իրանա-ադրբեջանական փոխհարաբերությունների հարցի շուրջ» (Երևան, 2001) մենագրությունում ներկայացրել է իրանա-ադրբեջանական հարաբերությունների սկզբնավորումն ու ընթացքը ինչպես 20-րդ դարի սկզբին, երբ Օսմանյան Թուրքիայի ջանքերով սկսվեց Ադրբեջան պետության ձևավորման գործընթացը, այնպես էլ խորհրդային և հետխորհրդային շրջաններում։ Այդ համատեքստում անդրադարձել է Ղարաբաղյան հիմնախնդրին և հայ-իրանական առնչություններին։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրանյան աղբյուրները և տեսակետները հայոց մեծ եղեռնի մասին, Երևան, 2011^[2]^[3]։
Իսլամական հեղափոխությունը և ապագայի հեռանկարները։ Միջազգային համաժողով։ Երևան։ ՀԳՄ, 2010, 273 էջ^[4]։
Իրաքի իրադարձությունների և զարգացումների վերլուծությունը, Երևան, 2004^[5]։
Իրանա-ադրբեջանական փոխհարաբերությունների շուրջ, Երևան, 2001^[6]^[7]։
Իրանական ատոմային ծրագիրը մեծ տերությունների աշխարհաքաղաքական շահերի համատեքստում։ Վերլուծական անդրադարձ թիվ 11։ Հուլիս 1995։ Երևան։ Ա. հ., 1995, 22 էջ^[8]։
Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքը և Հայաստանը։ Մենագրություն, հունվար 1995։ Երևան։ Ա. հ., 1995, 21 էջ^[9]։
Ջրի խնդիրը Միջին Արևելքում։ Մենագրություն։ Մայիս 1995^[10]։

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազարյազդի Մեհդի։ Լավ հեքիաթներ խելացի երեխաների համար.- Երևան։ Էդիթ Պրինտ, 2016.

Հատոր 1. Հեքիաթներ «Քալիլա և Դիմնայից».- 136 էջ։ Հատոր 2. «Մարզբաննամեի» հեքիաթներից.- 152 էջ։ Հատոր 3. Հեքիաթներ։ «Ղաբուսնամեից և Սենդբադնամեից».- 144 էջ։ Հատոր 4. «Գոլեստանի ու մոլեստանի հեքիաթներ».- 136 էջ։ Հատոր 6. «Շեյխ Աթթարի հեքիաթներից».- 2017.- 150 էջ։

Գրին Էլդա։ Ձեռքերը։ Պատմվածք.- Երևան։ Զանգակ-97, 2010.- 160 էջ.- (Պարսկերեն թարգմանությունը)։
ժամանակակից իրանական դրամատուրգիա.- Երևան։ ՀԳՄ հրատ., 2017.- 368 էջ։
Ինչու՞ էր ծովը փոթորկվել.- Երևան։ Էդիթ Պրինտ, Ա.թ.- 205 էջ։
Կարապետյան-Կունդակջեան Արմինե։ Ի՞նչ է գրվել Իրանում հայոց ցեղասպանության տարիներին /Թարգմ.՝ Ա. Կարապետեան-Աբնուսեան, Է. Բեգիջանյան.- Երևան։ Հեղ. հրատ., 2012.- 260 էջ։
Մոլավի։ Մասնավիի պատումներ-3.- Երևան։ Էդիթ Պրինտ, 2012.- 144 էջ։
Մոլավի։ Մասնավիի պատումներ-4.- Երևան։ Էդիտ Պրինտ, 2015.- 151 էջ։
Ոտնահետքեր ծովափին (Ժամանակակից հայ արձակագիրներ).- Երևան։ Հայաստան, 2011․- 128 էջ^[11]։։
Ջահանգիրյան Աբբաս։ Ֆարաբի։ Վիպակ.- Երևան։ Հայաստան (Գրական հայրենիք), 2009.- 80 էջ։
Քարի այգին.- Երևան։ Էդիթ Պրինտ, 2016.- 232 էջ։
Օմար Խայամ։ Քառյակներ /Թարգմ.՝ Լ. Բլբուլյան; Տողացիները պարսկերենից՝ Է. Բեգիջանյանի.- Երևան։ Անտարես, 2018.- 373 էջ.- (Պարտադիր ընթերցանություն)։ Վերատպությունը տե՛ս Քառյակներ.- Երևան։ Անտարես, 2021.- 380 էջ։
Ծիածան (Ժամանակակից հայ արձակագիրները պարսկերեն), Երևան, 2012։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Էմմա Բեգիջանյանի կենսագրությունը ՀԳՄ կայքում
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (2011). Իրանական տեսակետները Հայոց ցեղասպանության մասին. ԷՊ. ISBN 9789939523422.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (2011). Սաֆրաստյան, Ռուբեն Արամի (ed.). Իրանական տեսակետները հայոց ցեղասպանության մասին. Երևան: Էդիթ Պրինտ.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա, ed. (2010). Իսլամական հեղափոխությունը և ապագայի հեռանկարները։ Միջազգային համաժողով. Երևան: ՀԳՄ.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա Խ (2004). Իրաքյան իրադարձությունների ու զարգացումների վերլուծություններ (1994-2004). Երևանի պետական համալսարան. Երևան: ԵՊՀ.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (2001 թ․ հունվարի 1). Իրանա-ադրբեջանական փոխհարաբերությունների հարցի շուրջ. Սուրբ-Սեր. ISBN 9789993086710.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (2001). Իրանա-ադրբեջանական փոխհարաբերությունների հարցի շուրջ. "Անանիա Շիրակացի" միջազգային հարաբերությունների համալսարան. Երևան: Սուրբ-Սեր. ISBN 9789993086710.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (1995). Իրանական ատոմային ծրագիրը մեծ տերությունների աշխարհաքաղաքական շահերի համատեքստում։ Վերլուծական անդրադարձ թիվ 11։ Հուլիս 1995. Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն. Երևան: Ա. հ.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (1995). Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքը և Հայաստանը։ Մենագրություն, հունվար 1995. Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն. Երևան: Ա. հ.
↑ Բեգիջանյան, Էմմա (1995). Ջրի խնդիրը Միջին Արևելքում։ Մենագրություն։ Մայիս 1995. Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն. Երևան: Ա. հ.
↑ Վարդումյան, Հովիկ Սարիբեկի; Կարապետյան, Արմինե, eds. (2011). Ոտնահետքեր ծովափին։ Պատմվածքներ. Translated by Բեգիջանյան, Էմմա. Երևան: Հայաստան.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ (1988—1994) հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո ։

[1] Էմմա Բեգիջանյանի կենսագրությունը ՀԳՄ կայքում

[2] Բեգիջանյան, Էմմա (2011). Իրանական տեսակետները Հայոց ցեղասպանության մասին. ԷՊ. ISBN 9789939523422.

[3] Բեգիջանյան, Էմմա (2011). Սաֆրաստյան, Ռուբեն Արամի (ed.). Իրանական տեսակետները հայոց ցեղասպանության մասին. Երևան: Էդիթ Պրինտ.

[4] Բեգիջանյան, Էմմա, ed. (2010). Իսլամական հեղափոխությունը և ապագայի հեռանկարները։ Միջազգային համաժողով. Երևան: ՀԳՄ.

[5] Բեգիջանյան, Էմմա Խ (2004). Իրաքյան իրադարձությունների ու զարգացումների վերլուծություններ (1994-2004). Երևանի պետական համալսարան. Երևան: ԵՊՀ.

[6] Բեգիջանյան, Էմմա (2001 թ․ հունվարի 1). Իրանա-ադրբեջանական փոխհարաբերությունների հարցի շուրջ. Սուրբ-Սեր. ISBN 9789993086710.

[7] Բեգիջանյան, Էմմա (2001). Իրանա-ադրբեջանական փոխհարաբերությունների հարցի շուրջ. "Անանիա Շիրակացի" միջազգային հարաբերությունների համալսարան. Երևան: Սուրբ-Սեր. ISBN 9789993086710.

[8] Բեգիջանյան, Էմմա (1995). Իրանական ատոմային ծրագիրը մեծ տերությունների աշխարհաքաղաքական շահերի համատեքստում։ Վերլուծական անդրադարձ թիվ 11։ Հուլիս 1995. Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն. Երևան: Ա. հ.

[9] Բեգիջանյան, Էմմա (1995). Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքը և Հայաստանը։ Մենագրություն, հունվար 1995. Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն. Երևան: Ա. հ.

[10] Բեգիջանյան, Էմմա (1995). Ջրի խնդիրը Միջին Արևելքում։ Մենագրություն։ Մայիս 1995. Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն. Երևան: Ա. հ.

[11] Վարդումյան, Հովիկ Սարիբեկի; Կարապետյան, Արմինե, eds. (2011). Ոտնահետքեր ծովափին։ Պատմվածքներ. Translated by Բեգիջանյան, Էմմա. Երևան: Հայաստան.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]