Jump to content

Արթուր Նիկիշ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արթուր Նիկիշ
Բնօրինակ անունհունգ.՝ Nikisch Artúr
Ծնվել էհոկտեմբերի 12, 1855(1855-10-12)[1][2][3][…]
Mosonszentmiklós, Győr District, Դյոր-Մոշոն-Շոպրոն, Հունգարիա,
  • Lébény, Հունգարիա[4],
  • Mosonmagyaróvár, Moson County, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրիական կայսրություն[5],
  • Bučovice[6] կամ Լիպտովսկի Միկուլաշ, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրիական կայսրություն[7]
  • Երկիր Գերմանիա,  Հունգարիա և  Ավստրիա
    Մահացել էհունվարի 23, 1922(1922-01-23)[8][1][2][…] (66 տարեկան) կամ հունվարի 24, 1922(1922-01-24)[6][7] (66 տարեկան)
    Լայպցիգ, Սաքսոնիա, Պրուսիայի ազատ պետություն[8][4][7]
    ԳերեզմանSüdfriedhof Leipzig
    Ժանրերդասական երաժշտություն
    Մասնագիտությունդիրիժոր, դաշնակահար, համալսարանի դասախոս և կոմպոզիտոր
    Գործիքներջութակ և դաշնամուր
    ԱշխատավայրԼայպցիգի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոց
    ԼեյբլԳերմանական գրամոֆոն
    ԿրթությունՎիեննայի երաժշտության և կատարողական արվեստի համալսարան (1873)
    ԱնդամակցությունԲեռլինի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ
     Arthur Nikisch Վիքիպահեստում

    Արթուր Նիկիշ (հունգ.՝ Nikisch Artúr, հոկտեմբերի 12, 1855(1855-10-12)[1][2][3][…], Mosonszentmiklós, Győr District, Դյոր-Մոշոն-Շոպրոն, Հունգարիա, Lébény, Հունգարիա[4], Mosonmagyaróvár, Moson County, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրիական կայսրություն[5], Bučovice[6] և Լիպտովսկի Միկուլաշ, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրիական կայսրություն[7] - հունվարի 23, 1922(1922-01-23)[8][1][2][…] կամ հունվարի 24, 1922(1922-01-24)[6][7], Լայպցիգ, Սաքսոնիա, Պրուսիայի ազատ պետություն[8][4][7]), հունգարացի դիրիժոր, կոմպոզիտոր, մանկավարժ։

    Կենսագրություն

    [խմբագրել | խմբագրել կոդը]

    1866–1873 թվականներին սովորել է Վիեննայի կոնսերվատորիայում։ 1882–1889 թվականներին Լայպցիգի օպերային թատրոնի գլխավոր դիրիժոր (1905–1906 թվականներին՝ դիրեկտոր)։ Ղեկավարել է աշխարհի խոշորագույն նվագախմբերը. 1889–1893 թվականներին՝ Բոստոնի սիմֆոնիկ, 1895–1922 թվականներին՝ Գեվանդհաուզի, միաժամանակ՝ Բեռլինի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբերը։ 1893–95 թվականներին եղել է Բուդապեշտի օպերային թատրոնի դիրեկտոր և գլխավոր դիրիժոր։ Գլխավորել է Համբուրգի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբը (1897)։ 1902–1907 թվականներին Լայպցիգի կոնսերվատորիայի ուսումնական մասի և դիրիժորական դասարանի ղեկավար։ Աշակերտներից է Կ․ Ս․ Սարաջևը։

    Ստեղծագործական կյանք

    [խմբագրել | խմբագրել կոդը]

    Նիկիշը դիրիժորական արվեստում ռոմանտիկական ուղղության խոշորագույն ներկայացուցիչներից է։ Երկացանկն ընդգրկել է Պ․ Չայկովսկու, Ա․ Բրուքների, Գ․ Մալերի, Ռ․ Շտրաուսի ստեղծագործությունները։ Հիշողությամբ նվագավարող առաջին դիրիժորներից է։ Մի շարք երկերի հեղինակ է։

    Գրականություն

    [խմբագրել | խմբագրել կոդը]
    • Marion Brück:Nikisch, Arthur. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 19, Duncker & Humblot, Berlin 1999, S. 257
    • U. Harten: Nikisch, Arthur. In: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950 (ÖBL). Band 7, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 1978, ISBN 3-7001-0187-2, S. 128.

    Ծանոթագրություններ

    [խմբագրել | խմբագրել կոդը]
    Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 295