Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում (նկար, Վելասկես)

Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Դիեգո Վելասկես
տարի	1630
բարձրություն	223 ± 1 սանտիմետր
լայնություն	290 ± 1 սանտիմետր
ստեղծման երկիր	Իսպանիա
ժանր	դիցաբանական գեղանկարչություն
նյութ	յուղաներկ և կտավ
գտնվում է	Պրադո թանգարան և Մադրիդի թագավորական պալատ
հավաքածու	Պրադո թանգարան
սեփականատեր	Ֆերդինանդ VII
	պատկերված են
	կայք
	Ծանոթագրություններ;
	La fragua de Vulcano (Velazquez) Վիքիպահեստում

«Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում» (իսպ.՝ Apolo en la Fragua de Vulcano), իսպանացի նկարիչ, Իսպանական ոսկեդարի մեծագույն ներկայացուցիչ Դիեգո Վելասկեսի նկարներից։ Այս ստեղծագործությունը հեղինակը վրձնել է 1630 թվականին։ Յուղաներկով կտավի չափերն են 223 × 290 սմ։

Այսօր «Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում» ստեղծագործությունը պահպանվում և ցուցադրվում է Պրադո թանգարանում (Մադրիդ, Իսպանիա)։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսպանացի նկարիչ Անտոնիո Պալոմինոյի հաղորդմամբ այս կտավը Վելասկեսը նկարել է Իտալիայում՝ 1630 թվականին, երբ առաջին անգամ էր այցելում այդ երկիր։ Այս և «Հովսեփի պատմուճանը>» նկարները հեղինակի մոտ են գտնվել հնդհուպ մինչև 1634 թվականը, երբ Իսպանիայի թագավոր Ֆիլիպ IV-ը գնում է՝ զարդարելու Բուեն Ռետիրո պալատը։ Ֆրանսիացիների կողմից 1819 թվականին ավերվում է պալատը, որից հետո «Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում» ստեղծագործությունը տեղափոխվում է Մադրիդ՝ Պրադո^[4]։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում» ստեղծագործության սյուժեն վերցված է Պուբլիուս Օվիդիուս Նասոյի «Կերպարանափոխություններ» պոեմից։ Վուլկանի արհեստանոցի շեմին հայտնվում է Ապոլլոնը։ Կրակի և դարբնության հովանավոր աստվածն աչքի տակով նայում է լույսի, արևի, բնության պայծառ սկզբնավորման, արվեստների հովանավոր, մուսաների առաջնորդ Ապոլլոնին։ Վերջինս լուր է բերել այն մասին, որ Վուլկանի կինը՝ Վեներան, մոռանալով ամուսնական ուխտի մասին՝ շնանում է պատերազմի աստված Մարսի հետ։ Վուլկանի օգնականները, որոնց հետ նա կռել է աստվածների զենք ու զրահը, զարմանքից ափիբերան բացել են բերանները^[5]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իտալիայում ճանապարհոդելու ժամանակ Վելասկեսն ազդվել է վենետիկյան գեղանկարչությունից, ինչը երևում է գույների կիրառումից, օրինակ՝ Ապոլլոնի պատմուճանի տարբերվող նարնջագույնը։ Հռոմում գտնվելու ժամանակ էլ տարվել է Միքելանջելոյի արվեստով և սկսել է նկարել Վուլկանի շատ մեծ և ուժեղ ֆիգուրներ։ Մարմինները վրձնել է աթլետիկ կառուցվածքով՝ արտահայտելով ողջ ուժը^[6]։

Մյուս կողմից էլ Վելասկեսը ձգտում էր իր կտավներին խորություն հաղորդել։ Նա սկսեց օգտագործել այսպես ասած «տարածականության սերտաճեցում»՝ ֆիգուրները նկարելով մեկը մյուսի դիմաց, որպեսզի դիտողի մոտ խորության զգացում առաջանա։

Ի տարբերություն իտալացի վարպետների, Վելասկեսը չի իդեալականացրել իր հերոսներին։ Նույնիսկ կարելի է նշել, որ Վուլկանը շատ տգեղ է, իսկ Ապոլլոնի դեմքը, չնայած որ շրջապատված է լույսերով, նույնպես իդեալական չէ^[7]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 https://www.museodelprado.es/coleccion/obra-de-arte/la-fragua-de-vulcano/84a0240d-b41a-404d-8433-6e4e2efd21ab
↑ ^2,0 ^2,1 Inv. Fernando VII, Palacio Nuevo, 1814-1818 — 1814.
↑ ^3,0 ^3,1 https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:La_fragua_de_Vulcano_(Velazquez)
↑ «Vulcan's Forge» (անգլերեն). Museo Nacional del Prado. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 3-ին.
↑ Анна Вчерашняя. «Диего Веласкес - Кузница вулкана: Описание произведения». artchive.ru. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 2-ին.
↑ Velázquez. — New York: Metropolitan Museum of Art, 1989. — С. 110-119. — 286 с. — ISBN 978-0-87099-554-5
↑ «Velázquez's Vulcan's Forge» (անգլերեն). Smarthistory at Khan Academy. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 2-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

La pintura en el barroco. José Luis Morales y Marín. Espasa Calpe S.A. 1998
Museo del Prado. Pintura española de los siglos XVI y XVII. Enrique Lafuente Ferrari. Aguilar S.A. 1964
Cirlot, L. (dir.), Museo del Prado II, Col. «Museos del Mundo», Tomo 7, Espasa, 2007. 978-84-674-3810-9, pp. 24–25
McKim-Smith, Gridley; Andersen-Bergdoli, Greta; Newman, Richard (1988). Examining Velazquez. Yale University.
Velázquez and The Surrender of Breda: The Making of a Masterpiece. Anthony Bailey. Henry Holt and Company. 2011

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Velázquez , exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art (fully available online as PDF), which contains material on Apollo in the Forge of Vulcan (see index)
Diego Velázquez, Apollo in the Forge of Vulcan, Colourlex

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ապոլլոնը Վուլկանի դարբնոցում (նկար, Վելասկես)» հոդվածին։

[_e3f1de22aa75ffa3-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 https://www.museodelprado.es/coleccion/obra-de-arte/la-fragua-de-vulcano/84a0240d-b41a-404d-8433-6e4e2efd21ab

[_b5f204938fcaf29e-2] 2,0 ^2,1 Inv. Fernando VII, Palacio Nuevo, 1814-1818 — 1814.

[_56d2994d019465c1-3] 3,0 ^3,1 https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:La_fragua_de_Vulcano_(Velazquez)

[4] «Vulcan's Forge» (անգլերեն). Museo Nacional del Prado. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 3-ին.

[artchive-5] Анна Вчерашняя. «Диего Веласкес - Кузница вулкана: Описание произведения». artchive.ru. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 2-ին.

[book-6] Velázquez. — New York: Metropolitan Museum of Art, 1989. — С. 110-119. — 286 с. — ISBN 978-0-87099-554-5

[smarth-7] «Velázquez's Vulcan's Forge» (անգլերեն). Smarthistory at Khan Academy. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 2-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]