Աննա Մարիա Լեննգրեն

Աննա Մարիա Լեննգրեն
Ծնվել է	հունիսի 18, 1754[…]
Ծննդավայր	Ուփսալա, Շվեդիա
Վախճանվել է	մարտի 8, 1817[…] (62 տարեկան)
Վախճանի վայր	Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ քաղաք, Փոխմարզպետի պաշտոն, Շվեդիա
Գերեզման	Klara Church
Մասնագիտություն	բանաստեղծուհի, թարգմանչուհի, գրական սալոնի տեր և գրող
Լեզու	շվեդերեն
Քաղաքացիություն	Շվեդիա
Անդամակցություն	Գյոթեբորգի գիտությունների և գրականության թագավորական ակադեմիա
Ամուսին	Carl Peter Lenngren?
	Anna Maria Lenngren Վիքիպահեստում

Աննա-Մարիա Լենինգրեն, (շվեդ.՝ Anna Maria Lenngren հունիսի 18, 1754(1754-06-18)^[1]^[2]^[3]^[…], Ուփսալա, Շվեդիա^[2] - մարտի 8, 1817(1817-03-08)^[1]^[4]^[3]^[…], Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ քաղաք, Փոխմարզպետի պաշտոն, Շվեդիա^[1]^[4]), շվեդ բանաստեղծուհի։ Աննա Մարիայի հայրն ու եղբայրը նույնպես բանաստեղծներ էին։ Նրա ամենահայտնի բանաստեղծություններից մեկը Några ord till min kära dotter, ifall jag hade någon-ն է («Իմ սիրելի դստեր խորհուրդները...»): Նա գրել է մի քանի երգիծական բանաստեղծություններ ՝ «ans nåds morgonsömn nåds morgonsömn» («Նրա պայծառ առավոտյան քունը ») և Grevinnans besök («Այց գրաֆինին»)։

Կենսագրություն

Աննա Մարիա Լեննգրեն ծնվել է 1754 թվականի հուլիսի 18-ին հին Շվեդիայի քաղաք Ուփսալայում։ Նրա հայրը ՝ բանաստեղծ Մագնուս Բրայնոլֆ Մալմստեդտը (1724-1798), Ուփսալայի համալսարանի լատիներենի պրոֆեսոր էր, իսկ մայրը`Մարթա Յոհաննա Ֆլորիններ։ Հայրը՝ Մորավայի Եկեղեցու անդամը, զբաղվում էր բարեգործական գործունեությամբ, 1772 թվականին նա իր տանը կազմակերպել էր աղքատ երեխաների դպրոց։ Աննայի եղբայրը՝ Յոհան Մագնուսը (1749-1780) աշխարհիկ բանաստեղծություններ է գրել։

Պատանեկության տարիներին Աննա-Մարիա Լեննգրենեն ուներ հակաքրիստոնեական տրամադրություններ, հետաքրքրվում էր լուսավորության դարաշրջանով։ Նրա մարդասիրությունը և սոցիալական արդարության ձգտումը ձևավորվել են հոր ազդեցության տակ։ Աննա-Մարիան պարզ և համեստ կենսակերպի հետևորդ էր^[6]։

Հայրը վաղ հայտնաբերեց դստեր`գրականության մեջ ներգրավվելու ցանկությունը։ Նա նրան լավ կրթություն տվեց։ Աննա Մարիան տանը սովորում էր լատինական և հին դասական գրականություն։ Նրա սիրած բանաստեղծը Հորացիոսն էր։ 1770-ական թվականներին Աննա-Մարիան սկսել է գրական գործունեություն, գրել է մակագրեր, զբաղվել թարգմանություններով, կեղծանունների ներքո գրել է հոդվածներ մամուլում։ 1772 թվականին նա հրատարակեց իր առաջին բանաստեղծությունը՝ «På mademoiselle Anna Lovisa Pahls saliga hemfärds dag, den 14 Maji 1772, die Corona » իր իսկ անվան տակ։

1776 թվականին, Շվեդիայի թագավորի եղբոր ՝ Դյուկ Կառլի հանձնարարությամբ, նա ֆրանսերեն թարգմանեց Օպերետ Լուցիլին շվեդերեն։ Թարգմանության համար նրան ոսկե ժամացույց է շնորհվել Հոլշտեյն-Գոտորպի դքսուհի Գեդվիգ Էլիզաբեթ Շառլոտը ։

Լեննգրենենի ստեղծագործությունները մեծ հաջողություն ունեցան Շվեդիայում։ 1774 թվականին նա դառնում է Ուպսալայի գրական հասարակության անդամ։ 1775 թվականին նա դարձել է Գյոթեբուրգի Գիտությունների և գրականության թագավորական ընկերության անդամ^[7]։

1780 թվականին Լեննգրենը ամուսնացավ Կարլ Պետեր Լյունգրենի (1750-1827), շվեդական Ստոկհոլմս- Փոստենի թերթի գլխավոր խմբագրի հետ։ 1778 թվականից Աննա Մարիան հրատարակեց իր աշխատանքներն, բայց հարսանիքից հետո և մինչև 1780 թվականը նա սկսեցգրել կեղծանուններով։ Ամուսնությունը հանգեցրեց գրողի կյանքի մեծ փոփոխությունների։ Նա հրատարակեց կեղծանունների ներքո, հրաժարվեց իր մտքերից ՝ կանանց մտավոր ազատագրման վերաբերյալ։ Նա պնդում էր, որ կանայք պետք է խուսափեն մտավոր աշխատանքից՝ հօգուտ մայրական պարտականությունների։

Լեննգրենենը կազմակերպեց գրական սրահ, որը դարձավ քաղաքի մշակութային կյանքի կենտրոն։ Սրահն այցելել են շվեդ բանաստեղծներ Կարլ Գուստավ աֆ Լեոպոլդը, Նիլս ֆոն Ռոզենշտեյնը, Միխայիլ Ֆրենս Ֆրենսենը և այլք։

Լեննգրենը մահացավ 1817 թվականի մարտի 8-ին կրծքագեղձի քաղցկեղից 62 տարեկան հասակում և թաղված է Ստոկհոլմում ՝ Սբ Կլարա եկեղեցու գերեզմանատանը։

Գրական գործունեություն

Աննա-Մարիա Լենինգրենը հանդես եկավ որպես բանաստեղծ ՝ 1770-ականներին։ Իր կարճ աշխատություններում նա օգտագործում էր երգիծանք, սարկազմ և հեգնանք,պաստորալ, օպերա և բալլադ ։

Ժառանգություն

Աննա Մարիա Լեննգրենը Շվեդիայի պատմության ամենահայտնի բանաստեղծներից մեկն է։ Բանաստեղծուհու մահից հետո նրա գործերը բազմիցս տպագրվել են 19-րդ, 20-րդ և 21-րդ դարերի ընթացքում։ Նրա առաջին հետմահու հավաքածուն Skaldeförsök (Պոեզիայի փորձեր) ժողովածուն էր։ Նրա նամակագրությունը ընկեր Գուստաֆոս աֆ Լեոպոլդի հետ տպագրվել է 1795-1798 թվականներին։

Մատենագրություն

Բանաստեղծություններ

På mademoiselle Anna Lovisa Pahls saliga hemfärds dag, den 14 Maji 1772, die Corona, Upsala, 1772
Tankar vid det nya kyrko årets början 1772, Upsala veckotidningar, 1772, Upsala
Klagan vid mademoiselle Anna Maria Bobergs graf den 3 Julii 1774, Upsala, 1774
Afton-qväde, Upsala vecko-tidning, 1774
Vid caffe-pannan
Vid archi-biskopens . . . Magni Beronii graf, den 13 Ju-lii, 1775, Uppsala, 1775
Herrans fruktan, grunden till then bästa vishet, . . . förklarad vid . . . Magni O. Beronii . . . begrafning . . ., Uppsala, 1778
Impromptu, Lunds vecko-blad, 1775
Thé-conseillen, Stockholm, 1777
Öfver hans Kongl. höghets kronprinsens födelse den 1 november 1778, 1778
Dröm, 1798
Skaldeförsök, 1819
Porträtterna (The Portraits)
Grefvinnans besök (Visit from the Countess)
Fröken Juliana (Miss Juliana)
Hans nåds morgonsömn (His Grace’s morning snooze)
Pojkarne (The Boys)
Den glada festen (The happy party)
Några ord till min kära dotter, ifall jag hade någon (Advice to my dear daughter, if I had one) 1794
Andra tyger, andra seder! (Other fabrics, Other customs!)

Արձակ

Contributions in Musikaliskt tidsfördrif, 1789—1791, 1793, 1796—1797, 1801, 1816
Contributions in Sommarpromenaden, 1792, 1794—1797, 1801
Contributions in Skaldestycken satta i musik, 1795, 1796, 1798, 1800, 1803, 1816

Թարգմանություն

J F Marmontel: Lucile operetta, 1776
Zemire och Azor, Comedie ballet, 1778
Publius Ovi-dius Naso, Dido til Eneas, Heroide, 1778
C-S Favart: Arsene, comedie, 1779
O Wolff: Snart döden skall det öga sluta, 1819

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Anna Maria Lenngren (շվեդերեն) — 1917.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Helga Trefaldighets kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/ULA/10392/C/2 (1705-1778), bildid: C0003851_00126
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Klara kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0010/F I a/6 (1811-1828), bildid: C0056143_00057
↑ Gravstensinventeringen — Sveriges släktforskarförbund.
↑ Magnus von Platen. «Anna Maria Lenngren». Svenskt biografiskt lexikon (շվեդերեն). Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
↑ {{{վերնագիր}}}(շվեդ.).

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա Մարիա Լեննգրեն» հոդվածին։

[_d23a79d4d238e4e8-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Anna Maria Lenngren (շվեդերեն) — 1917.

[_976c6e0f781b8613-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Helga Trefaldighets kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/ULA/10392/C/2 (1705-1778), bildid: C0003851_00126

[_c4a00cfa94c129bb-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)

[_0a4443bb36502797-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Klara kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0010/F I a/6 (1811-1828), bildid: C0056143_00057

[_97875915e0571d1c-5] Gravstensinventeringen — Sveriges släktforskarförbund.

[lexikon-6] Magnus von Platen. «Anna Maria Lenngren». Svenskt biografiskt lexikon (շվեդերեն). Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 17-ին.

[Öhrberg-7] {{{վերնագիր}}}(շվեդ.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]