Ալեքսանդր Կոզմեսկու
Ալեքսանդր Կոզմեսկու | |
---|---|
Ծնվել է | մայիսի 24, 1922 |
Ծննդավայր | Յաշ, Ռումինիայի թագավորություն[1] կամ Vorniceni, Strășeni District, Մոլդովա[2] |
Վախճանվել է | սեպտեմբերի 29, 1989 (67 տարեկան) կամ սեպտեմբերի 26, 1989[3] (67 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Քիշնև, Մոլդովական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Գերեզման | Հայկական կենտրոնական գերեզմանատուն |
Մասնագիտություն | գրող և լրագրող |
Լեզու | մոլդավերեն |
Ազգություն | ռումինացի |
Քաղաքացիություն | Ռումինիայի թագավորություն և ԽՍՀՄ |
Կրթություն | Կլուժ-Նապոկայի համալսարան |
Պարգևներ |
Ալեքսանդր Կոզմեսկու (ռումիներեն՝ Alexandru Cosmescu, մայիսի 24, 1922, Յաշ, Ռումինիայի թագավորություն[1] և Vorniceni, Strășeni District, Մոլդովա[2] - սեպտեմբերի 29, 1989 կամ սեպտեմբերի 26, 1989[3], Քիշնև, Մոլդովական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), մոլդովացի գրող, դրամատուրգ, թարգմանիչ։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ալեքսանդր Կոզմեսկուն ծնվել է 1922 թվականին ինտելիգենտ ռումինա-հրեական ընտանիքում։ Ապագա գրողի մանկությունն անցել է Կելերաշի շրջանի Վորնիչեն գյուղում, այնուհետև ընտանիքը տեղափոխվել է Քիշնև, որտեղ էլ ավարտել է Ալեքսանդր Դոնիչի անվան գիմնազիան (Liceul Alexandru Donici)։ 1938 թվականին գիմնազիայի «Ликурич» ամսագրում ներկայացրել է իր բանաստեղծությունները։ Մոր վաղաժամ մահից հետո, հանձնելով բակալավրի քննությունները, մեկնել է հոր հայրենի Պիտեշտ քաղաք, ընդունվել Կլուժ-Նապոկայի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ, որտեղից 1943 թվականին զորակոչվել է ռումինական բանակ։ 1945 թվականին քաղաքային 3-րդ հիվանդանոցում աշխատել է որպես բուժակ, հոկտեմբերի 17-ին եղել է «Tineretul Moldovei» (Մոլդովայի երիտասարդություն) թերթի հատուկ թղթակից։ Ուղարկվել է ուսանելու Կենտրոնական կոմերիտական կոմիտեին կից բարձրագույն լրագրության դասընթացների, որից հետո սկսել է ինքնուրույն հրատարակվել։
Մահացել է 1989 թվականին։ Թաղված է Քիշնևի կենտրոնական գերեզմանատանը։
Ստեղծագործություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոզմեսկուի առաջին բանաստեղծություններից մեկը՝ «Խաղողի սարեր» վիպակը, լույս է տեսել 1950 թվականին։ Վիպակում նկարագրվում է կոլտնտեսային կյանքի հիմնադրումը բեսարաբիական մի գյուղում։ Ստեղծագործող մտավորականության մասին է պատմում «Հեռաստանները» (1954) վիպակը։ Կոզմեսկուի վիպակների և պատմվածքների ժողովածուները լույս են տեսել Քիշնևում և Մոսկվայում։
Զբաղվել է նաև թարգմանությամբ։ Մոլդավերեն է թարգմանել Նիկոլայ Գոգոլի, Մաքսիմ Գորկու, Վլադիմիր Կորոլենկոյի, Իլյա Էրենբուրգի և այլոց ստեղծագործությունները[4]։
Պարգևներ, մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Պատվո նշան» շքանշան (1960)
Հիշատակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոզմեսկուի պատվին փողոցներ են անվանակոչվել Քիշնևում (նախկին Լոմոնոսով փողոցը Մալիյ Մալին շրջանում) և Ունգենում։ Գրողի տան պատին փակցվել է նրա հուշատախտակը։ Ալեքսանդր Կոզմեսկուի անունն է կրում Քիշնևի քաղաքային գրադարանը։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոզմեսկուն ամուսնացել է երեք անգամ։ Ավագ դուստրը՝ Գաբրիելան, ապրում է Ռումինիայում, որդին՝ Յուրին, Իսրայելում, կրտսեր որդին՝ Ալեքսանդր Կոզմեսկու կրտսերը (ծնված՝ 1985), ապրում է Քիշնևում, մոլդովական և ռումինական մամուլում հանդես է գալիս ռումիներեն բանաստեղծությունների և էսսեների հրապարակումներով։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Alexandru Cosmescu, cu tot ce a fost odată el”
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Scenariști - Cosmescu Alexandru
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
- ↑ Մոլդավական նովելներ և պատմվածքներ, «Հայաստան» հրատարակչություն, Երևան, 1970, 184 էջ
|
- Մայիսի 24 ծնունդներ
- 1922 ծնունդներ
- Մոլդովայում ծնվածներ
- Սեպտեմբերի 29 մահեր
- 1989 մահեր
- Սեպտեմբերի 26 մահեր
- Քիշնև քաղաքում մահացածներ
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (ԽՍՀՄ)
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Մոլդովացի գրողներ
- Խորհրդային գրողներ
- Խորհրդային թարգմանիչներ
- Խորհրդային լրագրողներ
- Խորհրդային դրամատուրգներ