Ֆրանց Գրուբեր

Ֆրանց Գրուբեր
Ի ծնե անուն	գերմ.՝ Conrad Franz Xaver Gruber
Ծնվել է	նոյեմբերի 25, 1787[…]; Unterweitzberg, Hochburg-Ach, Բրաունաու ամ Ին, Վերին Ավստրիա, Ավստրիա
Երկիր	Ավստրիական կայսրություն
Մահացել է	հունիսի 7, 1863[…] (75 տարեկան); Hallein, Զալցբուրգ, Ավստրիա[…]
Ժանրեր	sardana?
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, բանաստեղծ, երգեհոնահար և ուսուցիչ
Գործիքներ	երգեհոն և կիթառ
	Franz Xaver Gruber Վիքիպահեստում

Ֆրանց Քսավյեր Գրուբեր (գերմ.՝ Franz Xaver Gruber, նոյեմբերի 25, 1787(1787-11-25)^[1]^[2]^[3]^[…], Unterweitzberg, Hochburg-Ach, Բրաունաու ամ Ին, Վերին Ավստրիա, Ավստրիա^[4]^[5] - հունիսի 7, 1863(1863-06-07)^[1]^[2]^[6]^[…], Hallein, Զալցբուրգ, Ավստրիա^[7]^[8]^[9]^[…]), Եղել է ավստրիական տարրական դպրոցի ուսուցիչ և եկեղեցական երգեհոնահար Արնսդորֆ գյուղում։ Հայտնի է իր «Լուռ գիշեր» (Silent Night) Սուրբ Ծննունդի տոների նվիրված հիմնի երաժշտությամբ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրուբերը ծնվել է 1787 թ. նոյեմբերի 25-ին Խոչբուրգ գյուղում, վերին Ավստրիա, Յոզեֆ և Մարիա Գրուբերների ընտանիքում։ Կնքվելուց նրան տրվել է «Կոնդրադ Քսավյե» անունը, որը այնուհետև փոխվել է «Ֆրանց Քսավյեր»-ով։ Նրա առաջի երաժշտության ուսուցիչը, եղել է իր դպրոցական ուսուցիչ Անդրեաս Պետերլեխները։

Մինչև 18 տարեկան լռանալը Գրուբերը աշխատել է ջուլհակ, այնուհետև վերապատրաստվել է որպես ուսուցիչ (վարժապետ)։ Ամբողջական երաժշտական կրթություն նա ստացել է Բուրգհաուզեն գյուղի եկեղեցու երգեհոնահար, Գեորգ Հարթդոբլերի մոտ։ 1807 թ. նա դառնում է ուսուցիչ Արնսդորֆում։ Այնուհետ եկեղեցու սպասավոր և երգեհոնահար։ 1829 թվականին Գրուբերը տեղափոխվում է Բերնդորֆ, իսկ մի քանի տարի անց Հալլեն, Զալցբուրգի մոտակայքում, որտեղ դառնում է երգչախմբի ղեկավար, որտեղ նաև երգում է, և երգեհոնահար։

«Լուռ գիշեր» (Silent Night)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1816 թվականին նա ստանձնում է լրացուցիչ աշխատանք, հարևան Օբերնդօրֆ գյուղի, Սուրբ Նիկողոս եկեղեցում (St Nicholas Church), որպես երգեհոնահար և երգչախմբի ղեկավար։ Կաթոլիկ քահանա Ջոզեֆ Մորի հետ համատեղ, որը գրել է բանաստեղծության գերմաներեն բնօրինակը, Գրուբերը գրում է «Լուռ գիշեր» (Silent Night) Սուրբ Ծննդյանը նվիրված հիմնի երաժշտությունը։ Քանի որ այդ ժամանակ եկեղեցու երգեհոնը վնասված էր, Գրուբերը գրել է երաժշտությունը կիթառի համար։ Առաջի անգամ "Լուռ գիշերը", գերմաներեն Stille Nacht, կատարվել է նրանց երկուսի կողմից 1818 թվականին, Նոր Տարվա և Սուրբ Ծննդյան պատարագին Սուրբ Նիկողոս եկեղեցում։ Մորը կատարում էր երաժշտությունը կիթառի վրա, իսկ երգչախումբը կրկնում էր իր ետևից ամեն վանկի վերջի երկու տողը։

Տարիներ անց, Գրուբերը կատարել է լրացուցիչ վերափոխում (arrangements) երգեհոնի և երգեհոնի և երաժշտախմբի համար, ինչպես նաև դարձել է բազմաթիվ այլ (եկեղեցական) երգերի հեղինակ, որոնցից շատերը մինչ այժմ տպագրվում են և կատարվում ավստրիական եկեղեցիներում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Discogs — 2000.
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Österreichisches Musiklexikon Online — doi:10.1553/0X000209A5
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Mayröcker F. Von den Stillen im Lande (գերմ.): Pflichtschullehrer als Dichter, Schriftsteller und Komponisten — Wien: 1968. — S. 36.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Czech National Authority Database
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 http://www.rvharvey.com/silentnight.htm
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 http://carmelnet.org/christmas/SilentNight/Origins/origins.htm
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 Archivio Storico Ricordi — 1808.
↑ https://www.musicsperlacobla.cat/compositor.php?autor_id=1356

[_faeb87339391bfa4-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_8ec5e814e2743be4-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Discogs — 2000.

[_ca46114afe68b883-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_de8c250a59ddd992-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Österreichisches Musiklexikon Online — doi:10.1553/0X000209A5

[_3fb7cbfa92eb209f-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Mayröcker F. Von den Stillen im Lande (գերմ.): Pflichtschullehrer als Dichter, Schriftsteller und Komponisten — Wien: 1968. — S. 36.

[_5618605cbeb5d999-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Czech National Authority Database

[_42f0cd914bb6349f-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 http://www.rvharvey.com/silentnight.htm

[_727dd2f428e38201-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 http://carmelnet.org/christmas/SilentNight/Origins/origins.htm

[_9c63ac55707c1fcc-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 Archivio Storico Ricordi — 1808.

[_045a11f98d3faec7-10] ttps://www.musicsperlacobla.cat/compositor.php?autor_id=1356

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]