Ֆորտունատո Դեպերո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆորտունատո Դեպերո
իտալ.՝ Fortunato Depero
Ծնվել էմարտի 30, 1892(1892-03-30)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՖոնդո, Տրենտո, Տրենտինո Ալտո Ադիջե, Իտալիա[4][5]
Վախճանվել էնոյեմբերի 29, 1960(1960-11-29)[2][6][7][…] (68 տարեկան)
Մահվան վայրՌովերետո, Տրենտո, Տրենտինո Ալտո Ադիջե, Իտալիա[4][5]
Քաղաքացիություն Իտալիայի թագավորություն և  Իտալիա[8][9]
ԿրթությունRoyal Elizabethan School?
Մասնագիտություննկարիչ, քանդակագործ, գրաֆիկական դիզայներ, գրող, լուսանկարիչ, հագուստ ձևագծող, դիզայներ, բանաստեղծ, վիզուալ արտիստ, գծանկարիչ, խեցեգործ, արվեստագետ և բեմանկարիչ
ԹեմաներԿերպարվեստ[10] և գրականություն[10]
ԱմուսինRosetta Amadori?[11]
 Fortunato Depero Վիքիպահեստում

Ֆորտունատո Դեպերո (իտալ.՝ Fortunato Depero, մարտի 30, 1892(1892-03-30)[1][2][3][…], Ֆոնդո, Տրենտո, Տրենտինո Ալտո Ադիջե, Իտալիա[4][5] - նոյեմբերի 29, 1960(1960-11-29)[2][6][7][…], Ռովերետո, Տրենտո, Տրենտինո Ալտո Ադիջե, Իտալիա[4][5][12]), իտալացի ֆուտուրիստ նկարիչ, դիզայներ, քանդակագործ և բանաստեղծ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆորտունատո Դեպերոյի գեղարվեստական առաջին գործերը անդրադառնում են 1907 թվականին։ 1910 թվականին նա աշխատել է նկարիչ-ձևավորող Թուրինի տոնավաճառում, հետո քարագործ՝ Ռովերտոյում, որտեղ նրա ընտանիքն էր ապրում։ 1913 թվականին Դեպորոն տեղափոխվում է Հռոմ, որտեղ ծանոթանում է ֆուտուրիստներ Ջակոմո Բալայի և Ումբերտո Բոչոնիի հետ։ 1914 թվականին Բալայի հետ համատեղ փորձեր է անում` տարբեր նյութերից քանդակներ ստեղծելով։ Բալայի հետ համատեղ 1915 թվականին հրապարակում է «Տիեզերքի ֆուտուրիստական վերակառուցում» (իտալ.՝ «Riconstruzione futurista dell`Universo») մանիֆեստը, համաձայն որի ֆուտուրիստական աշխարհընկալումն այսուհետ պետք է վերաբերեր ոչ միայն արվեստին, այլև մարդկային գործունեության բոլոր ոլորտներին։ Իրագործելով այս պատվիրանը` Դեպերոն բացահայտել է իր բազմանիստ տաղանդը, հանդես է եկել որպես քանդակագործ, նկարիչ, դիզայներ, գծանկարիչ, գրող, գրքի և թատերական ձևավորող։ 1915 թվականին նա ընդունվել է ֆուտուրիստական խմբակ։ 1919 թվականին Ռովերտոյում բացել է Ֆուտուրիզմի գեղարվեստական տուն, որտեղ արտադրում էին պատի գորգեր, վարագույրներ և կահույք։ 1920-ական թվականների սկզբին Դեպերոն փորձել է իր ուժերը առևտրային գովազդում, նախագծել է թատերական հագուստ, ձևավորել է ամսագրեր, զբաղվել ինտերիերի ձևավորմամբ, մասնակցել է բազմաթիվ ցուցահանդեսների։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Fortunato Depero (նիդերլ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 World Encyclopedia of Puppetry Arts, Encyclopédie Mondiale des Arts de la Marionnette, Enciclopedia Mundial de las Artes de la Marioneta
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Nicolini S. Dizionario Biografico degli Italiani (իտալ.) — 1991. — Vol. 39.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Coen E. Depero, Fortunato // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T022268
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
  8. ↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  9. ↑ RKDartists (նիդերլ.)
  10. ↑ 10,0 10,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  11. ↑ SIUSA
  12. ↑ Hangar Design Group. «Fortunato Depero». Peggy Guggenheim Collection. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 25-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆորտունատո Դեպերո» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆորտունատո_Դեպերո&oldid=9358855» էջից