Քաոսային մոգություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաոսֆերա՝ քաոսային մոգության հիմնական խորհրդանիշը

Քաոսային մոգությունը (քաոսիզմ), օկուլտիզմի ժամանակակից ճյուղերից, որը հիմնված է դոգմատիզմի ցանկացած ձևի մերժման և անձնական կախարդական փորձի առաջնայնության վրա։ Այն ստեղծվել է 1970-ականների վերջին Անգլիայում՝ հիմնվելով նկարիչ և օկուլտիստ Օսթին Օսման Սփայերի փիլիսոփայության և հայացքների վրա[1] և մնացել է անդերգրաունդում մինչև 1990-ականները, դրա տեսքը կապված է անգլիական երիտասարդական հակամշակութային և ենթամշակութային համայնքի ներկայացուցիչների շրջանում օկուլտիզմի նկատմամբ աճող հետաքրքրության հետ[2]։

Քաոսային մոգության համար բնութագրական է ինչպես ավանդական տեխնիկան՝ վերցված արդեն հաստատված արևելյան և արևմտյան առեղծվածային համակարգերից, այնպես էլ ժամանակակից բանահյուսությունից, նոր հորինված աստվածներից, առեղծվածային այբուբեններից, աղոթքներից, գրականության ֆենտեզի ժանրի կերպարներից, ժամանակակից մշակման մեջ գտնվող ֆոլկլորից և գիտաֆանտաստիկայից։ Այս ամենը նույնիսկ խորհուրդ են տալիս քաոսային մոգության կողմնակիցները, ովքեր իրենց անվանում են «քաոտներ» (նույնիսկ այն աստիճան, որ խաղի հերոսին Մարիոյին կոչում են ջրմուղագործ՝ արտահոսքի և կոյուղու խցանումների դեմ մոգություն կիրառելու համար)[3]։ Վերջիններիս մեջ (նախորդները չկային) պետք է նշել Օսթին Սփեյրի սիգիլիզացիայի մեթոդը՝ «օրանական լեզուն» և մոգական սիմվոլիզմի բավականին յուրօրինակ նշանները (Քաոսի աստղ, հավանականության և անփոփոխության խորհրդանիշներ և այլն)։ Մեկ այլ առանձնահատկություն, ըստ իրենց շարժման հետևորդների՝ գիտակցության փոփոխված վիճակների լայն տարածումն է, ներառյալ տրանսը և որոշակի էքստազային վիճակ, որը Քաոսի մոգության կողմնակիցներն անվանում են «գնոզիս» (այս տերմինի քաոսային ըմբռնումը չպետք է նույնականացվի ավանդական հերմետիկ մեկնաբանության հետ)։ Այս վիճակին հասնելու համար շարժման ներկայացուցիչները կարող են օգտագործել մեդիտացիա, հույզեր և այլ մշակույթներից և կրոններից փոխառված ցանկացած տեխնիկա։

Օգտագործված պրակտիկաներ և հասկացություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաոսային մոգության հետևորդները պնդում են, որ այն հիմնված է սիմպատիկ մոգության մեթոդների կիրառման վրա, այսինքն՝ մտադրությունների իրականացման, ցանկալին իրականության վերածելու մոգության վրա։ Մտադրությունն իրականացնելու համար օգտագործվող մեթոդը ենթադրաբար հետևյալն է

  1. Հնարավորին պատկերելի և էմոցիոնլ արտահայտել նպատակները։
  2. Հրաժարվել ուզածից և ընդմիշտ մոռանալ դրա մասին։
  3. Ստանալ արդյունք։

Ուղղության կողմնակիցները համոզված են, որ հաճախակի օգտագործման դեպքում բավական է առաջին կետի փոխարեն պարզապես ասել «Ես ուզում եմ»։ Քաոսային մոգության ծեսերը՝ նրանց կարծիքով՝ լիովին ընտրովի են և օգտագործվում են միայն մոգի անձնական ցանկությամբ։

Քաոսային մոգության մեջ շրջապատող աշխարհի վրա ազդելու հիմնական միջոցը համարվում է մոգի անձնական կամային (էմոցիոնալ) ջանքերը[4]։ Միևնույն ժամանակ, հույզերը համարվում են ավելի կարևոր, քան բանականությունը (իսկ ենթագիտակցությունը որպես գիտակցությունից ավելի կարևոր բան, մասնավորապես՝ ենթագիտակցականի էմանսիպացիա և ռացիոնալ ինտելեկտուալ գործունեության մերժում՝ հօգուտ ներքին ձգտումների ազատ արտահայտում սիգիլների ստեղծման միջոցով[5] ): Քաոսային մոգությունը առանձնանում է հաստատված սկզբունքների իսպառ բացակայությամբ և ծիսակարգի ընտրությամբ։ Բացի այդ որոշ դեպքերում համապատասխան էգրեգորին դիմելը կարող է օգտագործվել որպես ցանկալի նպատակին հասնելու կամ կախարդական «կերակրման» միջոց։

Քաոսային մոգությունը նաև օգտագործում է տարբեր պրակտիկաներ, որոնք ի սկզբանե մշակվել են օկուլտիզմի այլ ճյուղերի կողմից (օրինակ՝ սեռական մոգություն)։ Բացի այդ, շարժման առանձին ներկայացուցիչներ հակված են էկլեկտիկ պրակտիկաներ հորինելուն, որոնք միավորում են տարասեռ պաշտամունքների և մոգական համակարգերի տարրերը։ Նույնիսկ գրական ստեղծագործություններից տեքստեր, որոնք առնչություն չունեն օկուլտիզմի հետ, կարող են օգտագործվել օրինակ՝ շարժման որոշ կողմնակիցներ (Ֆիլ Հայն, Ջորջ Ջեքսոն և այլն), փորձում են համատեղել Քաոսային մոգությունը ամերիկացի գրողի Հովարդ Լավքրաֆթի Կտուլհույի արարածներ ստեղծգործության հետ[6][7]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաոսային մոգության նախահայրը անգլիացի նկարիչ Օսթին Օսման Սփեյրն է, որը որոշ ժամանակ եղել է Ալիսթեր Քրոուլիի «Արծաթե աստղ» շքանշանի անդամ, սակայն հեռացել է այնտեղից՝ ինքնուրույն աշխատելու համար[8]։ Ինքը՝ Սփեյրը չի օգտագործել «Քաոսային մոգություն» տերմինը, սակայն նրա ստեղծագործությունները («Հաճույքների գիրք», «ZOS անթեմա») հիմք են ծառայել ապագայում դրա ստեղծման համար[9]։ Ալիսթեր Քրոուլիի աշխատանքը նույնպես կարող է որոշակի ազդեցություն ունենալ ուղղության վրա[8]։

Շարժման հիմնադիրներն են եղել Փիթեր Քերոլը և Ռեյ Շերվինը, ովքեր 1978 թվականին հիմնել են «Թանատերոսի Իլյումինատների» շքանշանը[9][10]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ George Chryssides Historical Dictionary of New Religious Movements. — 2. — Rowman & Littlefield, 2012. — С. 78. — ISBN 978-0-8108-6194-7
  2. ↑ «Стефан Франсуа. Магия Хаоса: анализ оккультной анархической доктрины (на французском языке)» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 8-ին.
  3. ↑ «Стефан Франсуа. Магия Хаоса: анализ оккультной анархической доктрины (на французском языке)» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 8-ին.
  4. ↑ «Стефан Франсуа. Магия Хаоса: анализ оккультной анархической доктрины (на французском языке)» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 8-ին.
  5. ↑ «О. О. Спейр, Ф. Картер. Автоматическое рисование (1916) (русский перевод)». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 17-ին.
  6. ↑ «George D. Jackson. Working Magick with the Cthulhu Mythos». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ նոյեմբերի 28-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 14-ին.
  7. ↑ «Стефан Франсуа. Магия Хаоса: анализ оккультной анархической доктрины (на французском языке)» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 8-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 «Стефан Франсуа. Магия Хаоса: анализ оккультной анархической доктрины (на французском языке)» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 8-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 Greer, John Michael (2003). The New Encyclopedia of the Occult. Llewellyn Worldwide. ISBN 1-56718-336-0
  10. ↑ «Статья Рэя Шервина об истоках и принципах магии Хаоса». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 3-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Карлос Атанес: Chaos Magic For Skeptics. Mandrake of Oxford, 2022. ISBN 9781914153174.
  • Jaq D. Hawkins: Chaosmagie. Grundlagen und Hintergründe. Edition Esoterick, 2. Auflage 2009. ISBN 978-3-936830-32-3
  • Peter J. Carroll: Liber Kaos. Das Psychonomicon. Edition Ananael, 2005. ISBN 3-901134-05-0
  • Peter J. Carroll: Liber Null & Psychonaut. Edition Ananael, 2005. ISBN 3-901134-21-2
  • Jan Fries: Visuelle Magie: Ein Handbuch des Freistilschamanismus. Edition Ananael, Bad Ischl 1995, ISBN 3-901134-06-9
  • Frater 717: Handbuch der Chaosmagie. Bohmeier Verlag 1992, ISBN 3-89094-257-1
  • Король Дмитрий: KIA UM ZOS: Современный учебник Магии Хаоса, 2020, ISBN 978-5-0050-6020-4

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Քաոսային_մոգություն&oldid=9458225» էջից