Փլեյ-Դոհ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Փլեյ-Դոհից պատրաստված պատկերներ

Փլեյ-Դոհը մոդելային համալիր է փոքր երեխաների համար՝ արվեստի և արհեստների նախագծեր պատրաստելու համար։ Այն առաջին անգամ արտադրվել է Ցինցինատիում, Օհայո, ԱՄՆ, որպես պաստառ մաքրող 1930-ականներին[1]։ Play-Doh-ն այնուհետև վերամշակվեց և վաճառվեց Ցինցինատիի դպրոցներում 1950-ականների կեսերին։ Play-Doh-ը ցուցադրվել է 1956 թվականին կազմակերպված կրթական համաժողովում և սկսել է վաճառվել հայտնի հանրախանութներում[2]։

1957-ին ազդեցիկ մանկական հեռուստատեսային շոուներում Play-Doh-ի գովազդները խթանեցին արտադրանքի վաճառքը[1][3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ոչ թունավոր, չգունավորող, բազմակի օգտագործման մոդելավորման միացությունը, որը հայտնի դարձավ որպես «Play-Doh» անունով, ճկուն, ծեփամածիկի նման նյութ է, որը ստեղծվել էր Ցինցինատիում գործող Kutol Products օճառ արտադրող Նոա ՄակՎիկերի կողմից։ Այն ստեղծվել է Kroger Grocery-ի խնդրանքով, որը ցանկանում էր արտադրանք ունենալ, որը կարող էր մաքրել ածուխի մնացորդները պաստառներից[4]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, ածխի վրա հիմնված տան ջեռուցումից բնական գազի անցման և դրա հետևանքով մուրի նվազման հետ մեկտեղ, պաստառները մաքրող ծեփամածիկի շուկան էապես նվազել է։ ՄակՎիկերի եղբորորդին՝ Ջո ՄակՎիկերը, միացավ Կուտոլին, որպեսզի փրկի ընկերությունը սնանկությունից։ Ջո ՄակՎիկերը մանկապարտեզի ուսուցչուհի Քեյ Զուֆալի խնամին էր, ում աշակերտները հաճույք էին ստացել ծեփամածիկից և Քեյը համոզեց Նոյ ՄակՎիկերին և Ջո ՄակՎիկերին այն պատրաստել որպես մանկական խաղալիք[5]։ Սկզբից ծեփամածիկը ցանկանում էին կոչել «Rainbow Modeling Compound» անունով[5]։

Մեկնարկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջո ՄակՎիկերը Play-Doh-ը տարավ դպրոցական պարագաներ արտադրողների համար նախատեսված կրթական համաժողովի[1],և Վաշինգտոնում գտնվող Woodward & Lothrop հանրախանութը սկսեց վաճառել այն[6]։1956 թվականին McVickers-ը ստեղծեց Rainbow Crafts ընկերությունը՝ Play-Doh-ը պատրաստելու և վաճառելու համար[7]։ 1957 թվականին քիմիկոս դոկտոր Թիեն Լյուն նվազեցրեց Play-Doh-ի աղի պարունակությունը (այդպիսով մոդելներին թույլ տվեց չորանալ՝ չկորցնելով իրենց գույնը), և Play-Doh-ի գովազդները հեռարձակվեցին Captain Kangaroo-ում, Ding Dong School-ում և Romper Room-ում։ 1958 թվականին Play-Doh-ի վաճառքը հասել է մոտ 3 միլիոն դոլարի[1]։

Play-Doh-ը Նյուրնբերգի խաղալիքների միջազգային տոնավաճառում 2016 թ

Հետագա զարգացումները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1964 թվականին Play-Doh-ն արտահանվել է Բրիտանիա, Ֆրանսիա և Իտալիա[1]։ 1965 թվականին Rainbow Crafts-ը ստացավ Play-Doh-ի արտոնագիր[8]։ Նաև 1965 թվականին General Mills-ը 3 միլիոն դոլարով գնեց Rainbow Crafts-ը[1][6]։ 1971-ին Rainbow Crafts-ը և Kenner Products-ը միավորվեցին, և 1987-ին Tonka կորպորացիան գնեց երկուսը։ 1980-ականներին նրա ստվարաթղթե տարան փոխարինվեց ավելի ծախսատար պլաստիկ տարայով[9]։ 1991 թվականին Hasbro-ն դարձավ Play-Doh-ի սեփականատերը և շարունակում է արտադրել արտադրանքը մինչ օրս[1]։

Ավելի քան երկու միլիարդ Play-Doh-ի տարա վաճառվել է 1955-2005 թվականներին[1],իսկ 2005-ին Play-Doh-ը վաճառվում էր 75 երկրներում[1]։ ԱՄՆ-ում ավելի քան 6000 խանութներում վաճառվում է Play-Doh-ը[10]։

2003-ին Խաղալիքների արդյունաբերության ասոցիացիան Play-Doh-ը մտցրեց իր «Խաղալիքների դարի ցուցակում»։

Բուրմունք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Play-Doh-ի հիսուներորդ տարեդարձի կապակցությամբ Demeter Fragrance Library-ը ստեղծել է սահմանափակ քանակությամբ բուրմունքներ, այն մարդկանց համար, ովքեր փնտրում են իրենց մանկությունը հիշեցնող բույրեր»[2][11][12]։

2018 թվականին Hasbro-ն գրանցեց Play-Doh-ի բույրը Միացյալ Նահանգների արտոնագրերի և ապրանքանիշերի գրասենյակում։ Այն նկարագրված է որպես «քաղցր, թեթևակի մշուշոտ, վանիլային բուրմունքի համադրություն, բալի թեթև երանգներով և աղի, ցորենի վրա հիմնված խմորի բնական հոտով»[11][12]։

Բաղադրիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Play-Doh-ի ներկայիս արտադրողը՝ Hasbro-ն, ասում է, որ բաղադրությունը հիմնականում ջրի, աղի և ալյուրի խառնուրդ է[2], մինչդեռ նրա 2004 թվականի Միացյալ Նահանգների արտոնագիրը ցույց է տալիս, որ այն բաղկացած է ջրից, օսլայի վրա հիմնված կապակցիչից, ռետրոգրադացիայի արգելակիչից, աղից, քսանյութից, մակերեսային ակտիվ նյութից, կոնսերվանտից, կարծրացուցիչից, խոնավացնող նյութից, բուրմունքից և գույնից[13]։

Նավթային հավելումը միացությանը տալիս է հարթ զգացողություն, իսկ բորակը կանխում է բորբոսի առաջացումը[3]։ Play-Doh-ը պարունակում է որոշակի քանակությամբ ցորեն և կարող է ալերգիկ ռեակցիաներ առաջացնել այն մարդկանց մոտ, ովքեր ալերգիկ են ցորենի սնձանից։ Այն նախատեսված չէ ուտելու համար[14]։

Այլ ապրանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1960 թվականին Play-Doh Fun Factory-ը ստեղծվեց Բոբ Բոգգիլդի և Բիլ Դեյլի կողմից[1]։

1995 թվականին թողարկվեց կրթական CD-ROM խաղը՝ Play-Doh Creations:

2003 թվականին վաճառվեց Play-Doh Creativity Table-ը։ Play-Doh-ի հետ կապված ապրանքները, որոնք ներկայացվել են 2007-ի հոբելյանական տարում, ներառում էին Play-Doh Birthday Bucket-ը, Play-Doh Fifty Colors Pack-ը և Fuzzy Pumper Crazy Cuts-ը[3]։ 2012 թվականին ներկայացվեց «Play-Doh Plus»-ը։ Այն ավելի թեթև է, ավելի ճկուն և փափուկ, քան սովորական Play-Doh-ը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Walsh, Tim (2005). «Play-doh». Timeless Toys: Classic Toys and the Playmakers Who Created Them. Kansas City: Andrews McMeel Publishing. էջեր 115–120. ISBN 978-0-7407-5571-2. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 19-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Wilson, Tracy V. (2000 թ․ հուլիսի 19). «How Play-Doh Modeling Compound Works». How Stuff Works. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 19-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Sobey, Edwin J.C.; Woody Sobey (2008). The Way Toys Work: The Science Behind the Magic 8 Ball, Etch A Sketch, Boomerang, and More. Chicago Review Press. էջ 96. ISBN 978-1-55652-745-6. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 19-ին.
  4. ↑ "Accidental Brands" Արխիվացված 2012-08-15 Wayback Machine, from Under the Influence, by Terry O'Reilly, on CBC.ca; first broadcast March 17, 2012
  5. ↑ 5,0 5,1 Greg Hatala (2014 թ․ հունվարի 28). «Made in Jersey: Play-Doh is a Dover teacher's handiwork». NJ.com, The Star-Ledger. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 16-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Rainbow Crafts Company, Inc». Ohio History Central. 2006 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
  7. ↑ Phil Ament. «Play-Doh History – Invention of Play-Doh». Ideafinder.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 23-ին.
  8. ↑ Noah W. McVicker and Joseph S. McVicker, "Plastic modeling composition of a soft, pliable working consistency," Արխիվացված 2017-12-30 Wayback Machine U.S. patent no. 3,167,440 (filed: May 17, 1960; issued: January 26, 1965).
  9. ↑ «The 50 Year History of Play-Doh». 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 19-ին.
  10. ↑ «HowStuffWorks "How Play-Doh Modeling Compound Works"». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2007 թ․ փետրվարի 27-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 Siegel, Rachel (2018 թ․ մայիսի 24). «Remember how Play-Doh smells? U.S. trademark officials get it». Washington Post. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 Kooser, Amanda (2018 թ․ մայիսի 18). «Hasbro just trademarked Play-Doh's smell. Oh, the memories Just sniff. Don't eat». CNET. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  13. ↑ «Google Patents». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 28-ին.
  14. ↑ «FAQ». Play-Doh. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 1-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Փլեյ-Դոհ» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Փլեյ-Դոհ&oldid=9910133» էջից