Տրավնիկ

Տրավնիկ
Քաղաք
	Տրավնիկ
	բոս․՝ և խորվ.՝ Travnik, սերբ.՝ Травник
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Բոսնիա և Հերցեգովինա
Երկրամաս	Բոսնիա և Հերցեգովինայի Դաշնություն
Կանտոն	Միջինբոսնիական
Համայնք	Տրավնիկ (համայնք)
Քաղաքապետ	Ադմիր Հաջիեմրիչ
Առաջին հիշատակում	1463 թվական
ԲԾՄ	590 մ
Կլիմայի տեսակ	մայրցամաքային
Խոսվող լեզուներ	բոսնիերեն, սերբերեն, խորվաթերեն
Բնակչություն	16 534 մարդ (2013)
Ազգային կազմ	բոսնիացիներ, խորվաթներ, սերբեր
Հեռախոսային կոդ	+387 (30)
Փոստային ինդեքս	72270
Փոստային դասիչ	72270
Պաշտոնական կայք	opcinatravnik.com.ba
	Տրավնիկ (Բոսնիա և Հերցեգովինա)
	Տրավնիկ (Բոսնիա և Հերցեգովինա)
	Տրավնիկ Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Տրավնիկ (այլ կիրառումներ)

Տրավնիկ (բոս․՝ և խորվ.՝ Travnik, սերբ.՝ Травник), քաղաք Բոսնիա և Հերցեգովինայում, երկրի կենտրոնական հատվածում տեղակայված համանուն համայնքի կենտրոնը և Միջինբոսնիական կանտոնի վարչական կենտրոնը։ Անունը ծագել է սլավոնական травьникъ բառից, որը թարգմանաբար նշանակում է խոտավետ տարածք, մարգագետին, արոտատեղի^[1]։

Աշխարհագրություն և կլիմա

Աշխարհագրություն

Տրավնիկը տեղակայված է Բոսնիա և Հերցեգովինայի կենտրոնական հատվածում, Սարաևոյից մոտավորապես 90 կմ դեպի արևմուտք։ Քաղաքի միջով (արևմուտքից արևելք) հոսում է Լաշվա գետը, որը թափվում է Բոսնա գետը։ Տրավնիկը գտնվում մեծ Լաշվայի հովտում, որը միացնում է Բոսնայի հովիտը արևելքից և Վրբասի հովիտը արևմուտքից։

Տրավնիկը գտնվում է ծովի մակարդակից 514 մետր բարձրության վրա՝ Վիլենիցա (հարավում) և Վլաշիչ (հյուսիսում) լեռների միջև։ Վերջինը, որի բարձրությունը կազմում է 1943 մետր, Բոսնիա և Հերցգեովինայի ամենաբարձր լեռներից մեկն է։

Կլիմա

Տրավնիկը գտնվում է բարեխառն մայրցամաքային կլիմայական գոտում։ Տարվա միջին ջերմաստիճանը կազմում է +9.6 °C, ամենացուրտ ամիսը հունվարն է (միջինում՝ −1 °C), իսկ ամենատաք ամիսը՝ հուլիսը (միջինում՝ +19,5 °C)։ Ամենաբարձր ջերմաստիճանը գրանցվել է +37 °C, իսկ ամենացածրը՝ −27 °C։ Տեղումներ լինում են ամբողջ տարվա ընթացքում (տարվա մեջ միջինը 117 օր)։

Պատմություն

Տրավնիկը, որը հիմնադրվել է Վլաշիչ լեռնազանգվածի բլուրներից մեկի վրա, առաջին անգամ հիշատակվել է 1463 թվականին, երբ Յայցեի ճանապարհին այստեղ կանգ է առել սուլթան Մեհմեդ II-ը։ Ամրոցը կառուցվել է նախքան 1463 թվականին թուրքերի կողմից Բոսնիայի գրավումը, սակայն շինարարության ստույգ թվականը հայտնի չէ։ Քաղաքը հիշատակվում է 1503 թվականին հունգարա-թուրքական համաձայնագրում։ Բայազիդ II սուլթանի օրոք Տրավնիկում մզկիթ է կառուցվել։ Այդտեղ տեղավորվել է մշտական ռազմական կայազոր։ XVIII դարի սկզբից մինչև 1851 թվականը Տրավնիկը եղել է բոսնիական վեզիրների նստավայրը։ 1878 թվականին հին քաղաքը լքվել է^[2]^[3]։

Բնակչություն

2009 թվականի մարդահամարի տվյալների համաձայն՝ Տրավնիկ համայնքի բնակչությունը կազմել է 55 հազար մարդ^[4]։ Մարդահամարում ազգային կազմի մասին տեղեկություններ չեն ներկայացվել։

Բնակչության քանակի փոփոխություն

Տրավնիկ քաղաքի բնակչություն
Մարդահամարի թվական	1991	1981	1971
Բոսնիացիներ	7.373 (38,72 %)	5.822 (36,64 %)	5.730 (44,15 %)
Խորվաթներ	6.043 (31,73 %)	5.026 (31,63 %)	4.538 (34,96 %)
Սերբեր	2.131 (11,19 %)	1.901 (11,96 %)	1.894 (14,59 %)
Հարավսլավներ	2.800 (14,70 %)	2.867 (18,04 %)	486 (3,74 %)
Այլազգիներ	694 (3,64 %)	272 (1,71 %)	329 (2,53 %)
Ընդհանուր	19.041	15.888	12.977

Տնտեսություն

Տրավնիկի տնտեսությունը, որը երբեք չի ունեցել բարձր ցուցանիշներ, շատ լուրջ տուժել է 1990-ականների սկզբին՝ պատերազմի ժամանակ։ Հիմնականում համայնքի բնակիչները զբաղված են գյուղատնտեսությամբ։ Քաղաքում գործում են մի քանի ֆաբրիկաներ, որոնք զբաղվում են փայտի մշակմամբ։

Մշակույթ

Տրավնիկի հին հատվածում գոյություն ունեն բազմաթիվ կառույցներ, որոնց պահպանվել են XV դարի առաջին կեսի բոսնիական անկախության տարիներից։ Քաղաքում կան բազմաթիվ մզկիթներ և եկեղեցիներ։ Քաղաքային թանգարանը, որը կառուցվել է 1950 թվականին, շրջանի ամենավառ մշակութային հիմնարկներից է։

Կրթություն

2007 թվականից Տրավնիկում գործում է մասնավոր համալսարան, որն սկզբնապես ներառել է 4 ֆակուլտետ։ Հետագայում համալսարանի կազմում ընդգրկվել է ևս 4 ֆակուլտետ։

Սպորտ

Տրանվիկում տեղակայված են «Տրավնիկ» ֆուտբոլային և բասկետբոլայի ակումբների մարզադաշտերը։

Տեսարժան վայրեր

Հաջի Ալի բեյա մզկիթ
Ենի ջամիա (Հասան ագիի մզկիթ)
Շարենա ջամիա
Սահատ Կուլա (ժամացույցի աշտարակ)

Քույր-քաղաքներ

1972 Կրուշևաց, Սերբիա
2003 Լայպցիգ, Գերմանիա

Տեղագրական քարտեզ

Քարտեզի թերթ L-33-IV Արխիվացված 2013-05-02 Wayback Machine

Ծանոթագրություններ

↑ «Travnik». // mirjanadetelic.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 20-ին.
↑ Kreševljaković, Hamdija. Старые боснийские города = Stari bosanski gradovi. — Сараево: Nase starine, 1953. — С. 15.
↑ Redžić, Husref. Srednjovjekovni gradovi u Bosni i Hercegovini. — Сараево: Sarajevo Publishing, 2006. — С. 202.(սերբ.)
↑ «Данные переписи» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 7-ին.

Արտաքին հղումներ

Сайт общины Травник (բոսն.)(խորվ.)(գերմ.)
Портал города Травник Արխիվացված 2008-01-16 Wayback Machine(բոսն.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տրավնիկ» հոդվածին։

[1] «Travnik». // mirjanadetelic.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 20-ին.

[2] Kreševljaković, Hamdija. Старые боснийские города = Stari bosanski gradovi. — Сараево: Nase starine, 1953. — С. 15.

[3] Redžić, Husref. Srednjovjekovni gradovi u Bosni i Hercegovini. — Сараево: Sarajevo Publishing, 2006. — С. 202.(սերբ.)

[4] «Данные переписи» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 7-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]