Տիչինո (գետ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Տիչինո (այլ կիրառումներ)
Տիչինո
Բնութագիր
Երկարություն248 կմ
Ավազանի մակերես7228 կմ²
Ջրահոսք
ԱկունքՍեն Գոթարդ
Գետաբերանի տեղակայումՊո
Կոորդինատներ
Տեղակայում
Հոսող հոսքերBrenno?, Moesa?, Canale Scolmatore di Nord Ovest?, Naviglio di Bereguardo?, Canale Cavour?, Q2997258?, Naviglio Pavese?, Arno?, Q3664418?, Q3830227?, Q3934211?, Roggia Carona?, Vernavola?, Q3976105? և Navigliaccio?
Ջրի մարմիններԼագո Մաջորե
ԵրկիրՇվեյցարիա Շվեյցարիա, Իտալիա Իտալիա
ԵրկրամասՏիչինո, Լոմբարդիա և Պիեմոնտ
ՋրահավաքՊո գետի ավազան

Տիչինո (գերմ.՝ Tessin, լատին․՝ Ticinus, իտալ.՝ Ticino), գետ Շվեյցարիայում և Իտալիայում՝ Պո գետի ձախ վտակը։ Անվանումն ստացել է շվեյցարական Տիչինո կանտոնի անունից։

Ընթացք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գետն սկզիբ է առնում Շվեյցարիայի Բեդրետտո հովտից՝ Վալե և Տիչինո կանտոնների սահմանագծին, անցնում է Ալպյան սառցադաշտով, նախքան Իտալիա հասնելը հոսում է Լագո Մաջորեով։ Պո գետ է թափվում Պավիայից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա։ Գետն ունի մոտ 248 կմ երկարություն։ Գետի ավազանի ամենաբարձր կետը Գրենցգիֆել գագաթն է (Մոնտե Ռոզայի ենթագագաթներից) 4,618 բարձրության վրա, որի ստորոտով հոսում է Անցա գետը՝ Տիչինոյի աջ վտակը։

Շվեյցարական հատվածում հիդրոէներգետիկայի ստեղծման նպատակով գետի վրա ամբարտակ է կառուցված, իսկ իտալական հատվածում գետն օգտագործվում է ոռոգման նպատակով։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գալլերի լեգենդար առաջնորդ Բելովեսուսը մ.թ.ա. 600 թվականին այստեղ պարտության է մատնել Էտրուսկներին։ Տիչինո գետի հովտում է տեղի ունեցել Տիցինյան ճակատամարտը, Հաննիբալի կարթագենյան ուժերի և Պուբիլիուս Կոռնելիուս Սցիպիոնի հռոմեական ենթակաների միջև մ. թ. ա. 218 թվականի առաջին ճակատամարտը։ Ուշ միջնադարում և վաղ նորագույն շրջանում Տիչինո գետը եղել է Միլանի դքսության տարածքում, չնայած Բելինցոնայի մոտ գտնվող նրա վերին հատվածը (1500) և Լագո Մաջորեի ափերը (1513) իտալական պատերազմների ժամանակ արշավների արդյունքում գտնվել են շվեյցարական ենթակայության ներքո։

Գետի մի հատվածը Միլանի Մալպենսա օդանավակայանից հարավ

Քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գետը Սեստո Կալենդե քաղաքում

Շվեյցարիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իտալիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Reynolds, Kev (1992). "Val Bedretto". Walking in Ticino, Switzerland: A Walking Guide (illustrated ed.). Milnthorpe: Cicerone Press Limited. pp. 32–43. ISBN 1852840986, ISBN 978-1-85284-098-3.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիչինո (գետ)» հոդվածին։