Տարվա վիքիմեդիստ, տարեկան մրցանակ, որը տրվում է Վիքիպեդիայի խմբագիրներին և Վիքիմեդիա նախագծերում ներդրում կատարող մարդկանց՝ մատնանշելու Վիքիմեդիա շարժման մեջ նրանց ունեցած ձեռքբերումները։ Այն ստեղծել է 2011 թվականի օգոստոսին Վիքիպեդիայի համահիմնադիր Ջիմմի Ուելսը։ Տարվա վիքիմեդիստն ընտրվում է Վիքիմանիա միջոցառման ժամանակ՝ տարեկան համաժողով, որը կազմակերպում է Վիքիմեդիա հիմնադրամը։ Միակ դեպքերը, երբ հաղթողը առցանց է հայտարարվել, եղել են 2020, 2021 և 2022 թվականների ընթացքում՝ COVID-19 համավարակով պայմանավորված[1]։ 2011-2016 թվականներին մրցանակը կոչվել է «Տարվա վիքիպեդիստ»[2]։
2011 թվականին առաջին անգամ կոչումը տրվել է Ռաուան Կենցեխանուլինղազախերեն Վիքիպեդիայում իր կատարած աշխտանքների համար։ Հաջորդ տարի այն շնորհվել է «Դեմի» մասնակցային անունով հայտնի մի խմբագրի, որը ստեղծել էր բոտ, որը անգլերեն Վիքիպեդիայի 15 հազար կարճ հոդված թարգմանել է յորուբա՝ լեզու, որն օգտագործվում է Նիգերիայում։ 2013 թվականին Վիքիմեդիա Ֆրանսիայից և ֆրանսերեն Վիքիպեդիայից Ռեմի Մաթիսը արժանացել է այս կոչմանը։ 2014 թվականին մրցանակը հետմահու շնորհվել է ուկրաինացի լրագրող Իգոր Կոստենկոյին, որը ակտիվորեն խրախուսել է ուկրաիներեն Վիքիպեդիան սոցիալական կայքերում, սակայն սպանվել է Եվրոմայդանի բողոքի ցույցի ժամանակ։ Ուելսը 2015 թվականին հայտնել է չբացահայտված մրցանակակրին և հույս հայտնել, որ մի օր կպատմի վերջինիս պատմությունը: 2016 թվականին առաջին անգամ կոչումը տրվել է երկու հոգու՝ Էմիլի Թեմփլ-Վուդին և Ռոզի Սթիվենսեն-Գուդնայթին՝ Վիքիպեդիայում ոտնձգությունների դեմ պայքարելու և կանանց մասին լուսաբանումը մեծացնելու նրանց ջանքերի համար: 2017 թվականին կոչումը շնորհվել է Ֆելիքս Նարտիին, 2018 թվականին՝ Ֆարհադ Ֆատկուլինին, 2019 թվականին՝ Էմնա Միզունիին, 2020 թվականին՝ Սանդիստեր Թեյ, 2021 թվականին՝ Ալաա Նաջարին, 2022 թվականին՝ Օլգա Պարեդեսին, 2023 թվականին՝ Թաուֆիք Ռոսմանին, իսկ 2024 թվականին՝ ամենաերիտասարդ մրցանակակիր Հաննա Քլովերին։
Բացի գլխավոր մրցանակից, Սուսաննա Մկրտչյանն ու Սաթդիփ Գիլլը 2015 թվականին արժանացել են առաջին պատվավոր հիշատակմանը։ Մրցանակը 2021 թվականին համալրվել է նոր անվանակարգերով, այդ թվում՝ Տարվա մեդիա ներդրող, Տարվա նորեկ, Տարվա տեխնիկական ներդրող և Վիքիմեդիա դափնեկիր: 2024 թվականին ավելացվել է ևս մեկ անվանակարգ՝ Տարվա ֆունկցիոներ։
Կենցեխանուլին պարգևատրվել է Ղազախերեն Վիքիպեդիայի կայուն համայնքի հավաքագրման համար, որի արդյունքում նախկին 4 ակտիվ խմբագիրների փոխարեն Վիքիպեդիայի Ղազախերեն տարբերակն ունեցավ ավելի քան 200 ակտիվ խմբագիր։ Կտրուկ աճ գրանցվեց հոդվածների քանակի մեջ. հանագիտարանի հոդվածների թիվը հասավ 130000-ի[6][2]։ Ուելսը քննադատվել էր Կենցեխանուլիի պատճառով, քանի որ նա կապեր ուներ Ղազախստանի կառավարության հետ[2][7]
Վենսուելայից Ուելս անունով անանուն մի խմբագրի, ով աքսորվել էր հակակառավարական ցույցերի ժամանակ նկարներ հրապարակելու համար, անվանել է In pectore(լատ.)[3]
Վիքիպեդիայում առաջին միասնական մրցանանակիրներն են` ոտնձգությունների դեմ պայքարում իրենց ջանքերի և ազդեցիկ կանանց մասին լուսաբանման աճն ապահովելու համար։ Թեմփլ-Վուդը ստեղծել է գրեթե 400 հոդված և բարելավել հարյուրավոր հոդվածներ, որոնցից շատերը կին գիտնականների, կանանց առողջության և սեռական փոքրամասնությունների մասին են։
Ռոզի Սթիվենսոն-Գուդնայթը բարելավել է ավելի քան 3000 հոդվածներ, համագործակցային կարգով ստեղծել է հարթակ` կայք, ողջունելով նոր աջակիցներին և համագործակցել է կանանց խնդիրների իրազեկման բարձրացման նախագծերի, որոնցից են "WikiWomen's User Group", "WikiProject Women", և "Women in Red" նախագծերը[8]։
Նարթին ավելացրել է տեղեկատվություն իր հայրենիքի՝ Գանայի մասին և ձեռնարկել մի շարք միջոցառումներ, որոնք միտված էին երկրում ակտիվացնելու Վիքիպեդիայի խմբագրումը[10][11]։ Ջիմի Ուելսը նշել է, որ Նարթին մեծ դերակատարում է ունեցել Գանայում երկրորդ Wiki Indaba-յի կազմակերպման գործընթացում և միտված է եղել Աֆրիկայում տեղական համայնքների ձևավորման գործընթացում։
Ֆարխադն ակտիվորեն վարում է հասարակական-կազմակերպչական աշխատանք Ռուսաստանի տարածքային լեզուներով խոսող հասարակության շրջանակում՝ դուրս գալով մայրենի թաթարերենի սահմաններից։ Ազատ տիրապետում է անգլերենին, որն արդյունքում երկար տարիների մեկուսացումից հետո նպաստում է այս հասարակությունների և ավելի լայն շարժման կամրջելուն։ Նա մտածում է հասարակության կարիքների մասին, միշտ պատրաստ է օգնել, բարեհամբույր է[12]։
2013 թվականին Էմնան համահիմնադրել է «Կարթագինա» ոչ կառավարական կազմակերպությունը[13]։ Վիքիմեդիա նախագծերում Էմնան սկսել է ներդրումներ կատարել 2013 թվականին՝ առաջին անգամ մասնակցելով Վիքին սիրում է հուշարձաններ միջազգային մրցույթին[13]։ Նա օգնել է կազմակերպել մի շարք խոշոր Վիքիմեդիա կոնֆերանսներ, ներառյալ առաջին ՎիքիԱրաբիա կոնֆերանսը։ 2018 թվականին նա ներգրավված է եղել Վիքիմանիա 2018 կոնֆերանսի ծրագրային կոմիտեում[13]։ 2016 թվականին նա միացել է Անդամագրման կոմիտեին, իսկ 2018 թվականին դարձել կոմիտեի փոխնախագահ[13]։
Նաջարը մրցանակակիր է դարձել 2021 թվականի առցանց Վիքիմանիայի ժամանակ։ Նա այս կոչմանն արժանացել է Արաբերեն Վիքիպեդիայում և բժշկական նախագծերում, մասնավորապես COVID-19 նախագծում, իր կատարած ներդրումների համար[14]։
Պարեդեսը մրցանակակիր է դարձել 2022 թվականի առցանց Վիքիմանիայի ժամանակ՝ այնպիսի համայնքներում իր առաջնորդության համար, ինչպիսիք են Wikimujeres և Wikimedistas de Bolivia, ինչպես նաև Վիքիմեդիա շարժումը զարգացնելու գործում ուրիշներին և հատկապես կանանց խրախուսելու համար[15]։
Թաուֆիքը Տարվա վիքիմեդիացի է դարձել 2023 թվականին Սինգապուրում տեղի ունեցած Վիքիմանիայի ժամանակ՝ մալայերեն Վիքիբառարանում հսկայական ներդրումների և մալայզիական Վիքիմեդիայի խմբագիրների համայնքի ձևավորմանը նպաստելուն ցուցաբերած օգնության համար[16]։
Քլովերը իր՝ «խմբագրի անդրադարձները» նախագծի շնորհիվ հավաքագրել է շուրջ 200 խմբագիրների պատմությունները։ Նա նաև պաշտպանել է նոր խմբագիրներին և նրանց, ովքեր խմբագրում են սմարթֆոններով[17]։
Վիքիճամբարներ և վիքիարշավներ կազմակերպելու, ինչպես նաև Վիքիմեդիա Հայաստանը հիմնադրելու, Հայերեն Վիքիպեդիան զարգացնելու, նոր մտահղացումների և դրանք իրականացնելու համար[3]։
Սաթդիփ Գիլլ
Փանջաբի Վիքիպեդիա
Գիլլի ջանքերի շնորհիվ ուսանողներն իրենց համալսարաններում խմբագրում էին Փանջաբի Վիքիպեդիան, որը շուտով դառնում է հնդկալեզու ամենարագ աճող Վիքիպեդիան[3]։
Ստեղծել է «#100wikidays» մարտահրավերը, որի ժամանակ տարբեր լեզուներով Վիքիպեդիաների վիքիպեդիստները հարյուր օր շարունակ պետք է հոդվածներ գրեն[8]։
2017
_
Դիեգո Գոմես
_
Կոլումբիացի ուսանող, որը մեղադրվում էր հեղինակային իրավունքների խախտման համար այն բանից հետո, երբ համացանցում կիսվել էր ակադեմիական հոդվածով։ Ավելի ուշ արդարացվել է[18]։
Սկսել է տարեկան նախագիծ Վիքիպեդիայում քիչ ներկայացված գիտնական/ինժեներների մասին հոդվածների ավելացման շուրջ։ Նախագիծը կիսով չափ իրականացված է՝ ստեղծելով ահռելի դրական արձագանքներ Թվիթերում[20]։
Հուսեյնը ծագումով Հնդկաստանից է։ Նա անգնահատելի ներդրում է կատարել Վիքիմեդիա նախագծերի բժշկական բովանդակության մեջ՝ 2020-2021 թվականների ընթացքում իր ջանքերի մեծ մասը կենտրոնացնելով COVID-19-ի լուսաբանման վրա։ Նա նաև սկսել է Պատվաստումների անվտանգության նախագիծը՝ COVID-19-ի պատվաստանյութերի շուրջ ապատեղեկատվությունը վերացնելու համար[21]:
Կարմեն Ալկազար
Իսպաներեն Վիքիպեդիա
Ալկազարը ճանաչվել է իսպաներեն Վիքիպեդիայում գենդերային բացը նվազեցնելուն ուղղված իր աշխատանքի շնորհիվ[22][23]։
Տորեսը Վիքիմեդիա Արգենտինայի գործադիր տնօրենն է, սակայն նրա ճանաչումը Պատվավոր հիշատակումներ անվանակարգում կապված է Լատինական Ամերիկայի համայնքները մեծացնելու և կարողություններ ստեղծելու համար միջազգային աջակցության ցանց ստեղծելու ջանքերի, ինչպես նաև շարժման գործընթացներում նրա ներդրման համար, ինչպիսին է 2030 Վիքիմեդիա շարժման ռազմավարությունը[15]։
Տարվա նորեկ անվանակարգը ներկայացվել է 2021 թվականին։
Թվական
Պատկեր
Մրցանակակիր
Վիքիմեդիա նախագիծ
Հիմնավորում
2021
Կարմա Ցիտրավատի
Բալիական Վիքիդարան
Կարմա Ցիտրավատին առաջին անգամ սկսել է խմբագրել բալիական Վիքիպեդիայում 2019 թվականին, նա մեծ ներդրում է ունեցել Վիքիդարանի բալիական տարբերակի (ՎիքիՊուստակա) զարգացման գործում՝ ղեկավարելով թիմը, որը պատասխանատու է թվայնացնելու և թարգմանելու հին բալիական գրվածքները, որոնք ի սկզբանե գրված են եղել արմավենու տերևների վրա[24]:
2022
Նկեմ Օսույգվե
Դոկտոր Նկեմ Օսույգվեն 2019 թվականին ստեղծված հաշվի միջոցով օգնել է, որ 2020 թվականի ընթացքում համագործակցություն սկսի Աֆրիկյան գրադարանների և Տեղեկատվական ասոցիացիաների և հաստատությունների հետ՝ աշխատելով գոյություն ունեցող մասնագիտական ցանցի հետ և կատարելով ավելի քան 27,000 խմբագրում[25]։
Օրմանդին ստեղծել է խմբագիրների երկու խումբ՝ Տոկիոյի Վասեդա համալսարանում Ուսանող վիքիպեդիստների համայնքը և Ճապոնիայի Թումոն վիքիպեդիստների ակումբը[16]։
2024
Վայու համայնք (Լեոնարդո Ֆերնանդես)
Վայու Վիքիպեդիա
Վայուները Կոլումբիայի և Վենեսուելայի Գուախիրա թերակղզու տեղաբնիկներ են։ Ֆերնանդեսը 2023 թվականին օգնել է Վայու վիքիմեդիացիների խմբի ձևավորմանը և վայու լեզվով Վիքիպեդիայի ստեղծմանը[17]։