«Մասնակից:Պավել Սահակյան/ավազարկղ90»–ի խմբագրումների տարբերություն

	Պավել Սահակյան/ավազարկղ90
Գիտական դասակարգում
	ՍԽԱԼԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ; ; latin և parent արժեքները դատարկ են
Միջազգային գիտական անվանում
	ՍԽԱԼԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ; latin արժեքը նշված չէ
	Այս կաղապարը․ դիտել; քննարկել; խմբագրել;

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

08:30, 23 Օգոստոսի 2020-ի տարբերակ

Ատլանտյան սաղմոն, կամ լճի սաղմոն, կամ սաղմոն^[1] (լատին․՝ Salmo salar), սաղմոնաձկների տեսակ՝ սաղմոնի սեռից:

Կարող է ունենալ մինչև 1,5 մ երկարություն և 43 կգ քաշ: Կյանքի առավելագույն տևողությունը 13 տարի^[2]:

Սաղմոնի մեջ ամենաարժեքավոր առևտրային տեսակներից մեկը: Սաղմոնի միսը և խավիարն ունեն բարձր գաստրոնոմիական որակ և նրբաճաշակ:

Տարածում

Անարատ ձևը ապրում է հյուսիս ատլանտյան օվկիանոսում: Պորտուգալիյի և Իսպանիայի գետերից ձվադրման է գնում մինչև Բարենցի ծով:

Ռուսաստանում սաղմոնի լճի ձևը ապրում է Կոլայի թերակղզու և Կարելիայի Հանրապետության լճակներում ՝ Իմանդրա, Կուիտո լճի համակարգ (Վերին, Միջին և Ստորին), Նյուկ, Կամեննոյե, Վիգօզերո, Սեգոզերո, Սանդալ (լիճ), Յանիսյարվի, Օնեգա լիճ և Լադոգա լիճ, Եվրոպայում՝ Նորվեգիայում, Շվեդիայում, Ֆինլանդիայում

Սաղմոնը զբաղեցնում է շատ ընդարձակ տարածք: Այն տարածվում է Հյուսիսատլանտյան օվկիանոսում և Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի արևմտյան մասում: Եվրոպայի հարավում այն հասնում է Պորտուգալիա, հյուսիսարևելքում` Կարա գետը: Ռուսաստանում այն մտնում է Մուրմանսկի ափի և Սպիտակ ծովի գետերը, Պեչորան, Բալթիկ ծովի գետերը: Նագուլը, որպես կանոն, ծովում է, որտեղ սննդի հիմնական աղբյուրը ծառայում է որպես գաղտնի ձուկ ՝ կիլկա, Սալակա, ծովատառեխ, եռագլուխ կոլյուշկա, կորուշկա և ավազահատիկ:

Ձվադրումը տեղի է ունենում գետերում: Այս տեսակների ձկները, որոնք գետ են մտել կերակրման տարածքից, չեն կերակրում : Սաղմոնի ձվադրման հիմքերը տեղակայված են գետի վերին և միջին գագաթնակետիններում՝ արագընթաց արագությամբ, սովորաբար ափին հարող լեռնանցքներում: Կերակրման և հիդրոլոգիական ռեժիմի բնույթով, ձվադրման հիմքերը բաժանվում են երկու տեսակի ՝ հիմնական կերակրման համար ձգվող հիմքերը, ձմռանը ջրի բարձր ջերմաստիճանը (1-3 ° C), կարճաժամկետ սառցե ծածկը և առանց ձգման հիմքերի ձգման հիմքերը, ձմռանը ջրի ջերմաստիճանը մոտ 0 ° C և կայուն սառույցի ծածկը: Առաջին տիպի հիմքում, ընկած հատվածում անչափահասների ազատումը տեղի է ունենում ավելի վաղ, բայց անչափահասները աճում են ավելի դանդաղ, քան երկրորդ տիպի ծիլերի հիմքում: Ատլանտյան սաղմոնի առավել հզոր բնական ծակոտկենները տեղակայված են Շուա, Ումբա, Կեմի գետերում^[3]:

Հանդես է գալիս արհեստական վերարտադրության օբյեկտ^[4]:

Ռուսաստանի Բնական պաշարների նախարարության հրամանով^[5] Ատլանտյան սաղմոն - Salmo salar (քաղցրահամ ջրային ձև) առաջարկվել է Ռուսաստանի Դաշնության Կարմիր գրքում ներառված վայրի բնության օբյեկտների ցանկում ընդգրկել (2016 թվականի սեպտեմբերի 1-ի դրությամբ):

Գենետիկորեն ձևափոխված Ատլանտյան սաղմոնը (AquAdvantage սաղմոն) սննդի և դեղերի վարչության կողմից հաստատվել է 2015-ի նոյեմբերին ԱՄՆ-ում վաճառքի համար^[6]^[7]:

См. также

Аквакультура лососёвых

Примечания

↑ Կաղապար:Книга:Пятиязычный словарь названий животных. Рыбы
↑ Կաղապար:FishBase
↑ Михин B.C., Шпайхер А.О. О нерестилищах и естественном нересте семги // Научно-техн. бюл. ВНИОРХ. — 1957. — № 5. — С. 39-42.
↑ Дихнич А. В. Биологические основы формирования маточных стад атлантического лосося Salmo salar L. в заводских условиях. — Диссертация на соискание уч.ст. к.б.н.. — 2004. — 128 с.
↑ «Проект приказа Минприроды России «Об утверждении Списков объектов животного мира, занесенных в Красную книгу Российской Федерации и исключенных из Красной книги Российской Федерации» - Министерство Природных Ресурсов и Экологии Российской Федерации». www.mnr.gov.ru. Վերցված է 2016-10-05-ին.
↑ «AquAdvantage Salmon» (անգլերեն). FDA.
↑ «Transgenic salmon nears approval» (անգլերեն).

Литература

Տես՝ сёмга Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս

Новиков П. И. Семга. — Петрозаводск: Каргосиздат, 1938. — 61 с.: ил.
Новиков П. И. Северный лосось — семга: биология, промысел и искусственное разведение. — Петрозаводск: Госиздат Карело-Финской ССР, 1953. — 134 с.: ил.
Мартынов В. Г. Атлантический лосось (Salmo salar L.) на Севере России. — Екатеринбург: УрО РАН, 2007. — 414 с.

Ссылки

Позвоночные животные России: атлантический лосось, сёмга

[1] Կաղապար:Книга:Пятиязычный словарь названий животных. Рыбы

[2] Կաղապար:FishBase

[3] Михин B.C., Шпайхер А.О. О нерестилищах и естественном нересте семги // Научно-техн. бюл. ВНИОРХ. — 1957. — № 5. — С. 39-42.

[4] Дихнич А. В. Биологические основы формирования маточных стад атлантического лосося Salmo salar L. в заводских условиях. — Диссертация на соискание уч.ст. к.б.н.. — 2004. — 128 с.

[5] «Проект приказа Минприроды России «Об утверждении Списков объектов животного мира, занесенных в Красную книгу Российской Федерации и исключенных из Красной книги Российской Федерации» - Министерство Природных Ресурсов и Экологии Российской Федерации». www.mnr.gov.ru. Վերցված է 2016-10-05-ին.

[6] «AquAdvantage Salmon» (անգլերեն). FDA.

[7] «Transgenic salmon nears approval» (անգլերեն).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Տող 6. / Տող 6. @@
 Սաղմոնի մեջ ամենաարժեքավոր առևտրային տեսակներից մեկը: Սաղմոնի միսը և խավիարն ունեն բարձր գաստրոնոմիական որակ և նրբաճաշակ:
+== Տարածում ==
-== Распространение ==
+Անարատ ձևը ապրում է հյուսիս [[ատլանտյան օվկիանոս]]ում: Պորտուգալիյի և Իսպանիայի գետերից ձվադրման է գնում մինչև [[Բարենցի ծով]]:
-Проходная форма обитает в северной части [[Атлантический океан|Атлантического океана]]. Заходит на нерест в реки от Португалии и Испании до [[Баренцево море|Баренцева моря]].
+Ռուսաստանում սաղմոնի լճի ձևը ապրում է [[Կոլայի թերակղզի|Կոլայի թերակղզու]] և [[Կարելիայի Հանրապետություն|Կարելիայի Հանրապետության]] լճակներում ՝ [[Իմանդրա]], Կուիտո լճի համակարգ (Վերին, Միջին և Ստորին), Նյուկ, Կամեննոյե, [[Վիգօզերո]], Սեգոզերո, [[Սանդալ (լիճ)]], Յանիսյարվի, [[Օնեգա լիճ]] և [[Լադոգա լիճ]], Եվրոպայում՝ Նորվեգիայում, Շվեդիայում,  Ֆինլանդիայում
-Озёрная форма сёмги в России обитает в озёрах [[Кольский полуостров|Кольского полуострова]] и [[Республика Карелия|Карелии]]: [[Имандра]], системе озёр [[Куйто]] (Верхнее, Среднее и Нижнее), [[Нюк]], [[Каменное (озеро, Карелия)|Каменное]], [[Выгозеро]], [[Сегозеро]], [[Сандал (озеро)|Сандал]], [[Янисъярви]], [[Онежское озеро|Онежское]] и [[Ладожское озеро|Ладожское]], в Европе — в Норвегии, Швеции, Финляндии.
-Сёмга занимает весьма обширный [[ареал]]. Она распространена в Северной части Атлантического океана и западной части [[Северный Ледовитый океан|Северного Ледовитого океана]]. По побережью Европы на юге достигает Португалии, на северо-востоке — реки Кары. В России заходит в реки Мурманского побережья и Белого моря, Печору, реки Балтийского моря.
-Нагул, как правило, в море, где основным источником пищи служат стайные рыбы — килька, салака, сельдь, трёхиглая колюшка, корюшка и песчанка.
+Սաղմոնը զբաղեցնում է շատ ընդարձակ տարածք: Այն տարածվում է Հյուսիսատլանտյան օվկիանոսում և [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս]]ի արևմտյան մասում: Եվրոպայի հարավում այն հասնում է Պորտուգալիա, հյուսիսարևելքում` Կարա գետը: Ռուսաստանում այն մտնում է Մուրմանսկի ափի և Սպիտակ ծովի գետերը, Պեչորան, Բալթիկ ծովի գետերը:
-[[File:Bigfish Belfast closeup2018.jpg|thumb|left|«Большая рыба» — памятник лососю в центре [[Белфаст]]а]]
+Նագուլը, որպես կանոն, ծովում է, որտեղ սննդի հիմնական աղբյուրը ծառայում է որպես գաղտնի ձուկ ՝ կիլկա, Սալակա, ծովատառեխ, եռագլուխ կոլյուշկա, կորուշկա և ավազահատիկ:
+[[Պատկեր:Bigfish Belfast closeup2018.jpg|thumb|left|«Մեծ ձուկ» — ի հուշարձան Սաղմոնի կենտրոնում՝ [[Բելֆաստ]]ում]]
-[[Нерест]] происходит в реках. Вошедшие в реку с нагула рыбы данного вида не питаются. Нерестилища сёмги располагаются в верхних и средних течениях реки на порожистых участках, обычно на перекатах, прилегающих к берегу. По характеру питания и гидрологическому режиму нерестилища разделяют на два типа: нерестилища с ключевым питанием, высокой температурой воды зимой (1—3°С), кратковременным ледовым покровом и нерестилища бесключевые, с температурой воды зимой около 0°С и устойчивым ледовым покровом. На нерестилищах первого типа выход молоди из нерестовых бугров осуществляется раньше, но молодь растет медленнее, чем на нерестилищах второго типа. Самые мощные природные нерестилища атлантического лосося находятся в реках [[Шуя (река, впадает в Логмозеро)|Шуе]], [[Умба (река)|Умбе]], [[Кемь (река, впадает в Белое море)|Кеми]]<ref>{{статья|автор=Михин B.C., Шпайхер А.О.|заглавие=О нерестилищах и естественном нересте семги|издание= Научно-техн. бюл. ВНИОРХ|год=1957|номер=5|страницы= 39-42}}</ref>.
+Ձվադրումը տեղի է ունենում գետերում: Այս տեսակների ձկները, որոնք գետ են մտել կերակրման տարածքից, չեն կերակրում : Սաղմոնի ձվադրման հիմքերը տեղակայված են գետի վերին և միջին գագաթնակետիններում՝ արագընթաց արագությամբ, սովորաբար ափին հարող լեռնանցքներում: Կերակրման և հիդրոլոգիական ռեժիմի բնույթով, ձվադրման հիմքերը բաժանվում են երկու տեսակի ՝ հիմնական կերակրման համար ձգվող հիմքերը, ձմռանը ջրի բարձր ջերմաստիճանը (1-3 ° C), կարճաժամկետ սառցե ծածկը և առանց ձգման հիմքերի ձգման հիմքերը, ձմռանը ջրի ջերմաստիճանը մոտ 0 ° C և կայուն սառույցի ծածկը: Առաջին տիպի հիմքում, ընկած հատվածում անչափահասների ազատումը տեղի է ունենում ավելի վաղ, բայց անչափահասները աճում են ավելի դանդաղ, քան երկրորդ տիպի ծիլերի հիմքում: Ատլանտյան սաղմոնի առավել հզոր բնական ծակոտկենները տեղակայված են Շուա, Ումբա, Կեմի գետերում<ref>{{статья|автор=Михин B.C., Шпайхер А.О.|заглавие=О нерестилищах и естественном нересте семги|издание= Научно-техн. бюл. ВНИОРХ|год=1957|номер=5|страницы= 39-42}}</ref>:
-Является объектом искусственного воспроизводства<ref>{{книга|автор=Дихнич А. В.|заглавие=Биологические основы формирования маточных стад атлантического лосося ''Salmo salar'' L. в заводских условиях|издание=Диссертация на соискание уч.ст. к.б.н.|год=2004|страниц=128|ссылка= http://www.dissercat.com/content/biologicheskie-osnovy-formirovaniya-matochnykh-stad-atlanticheskogo-lososya-salmo-salar-l-v-#ixzz2P1pQZXBN}}</ref>.
+Հանդես է գալիս արհեստական վերարտադրության օբյեկտ<ref>{{книга|автор=Дихнич А. В.|заглавие=Биологические основы формирования маточных стад атлантического лосося ''Salmo salar'' L. в заводских условиях|издание=Диссертация на соискание уч.ст. к.б.н.|год=2004|страниц=128|ссылка= http://www.dissercat.com/content/biologicheskie-osnovy-formirovaniya-matochnykh-stad-atlanticheskogo-lososya-salmo-salar-l-v-#ixzz2P1pQZXBN}}</ref>:
-Проектом приказа [[Минприроды России]]<ref>{{Cite web|url=http://www.mnr.gov.ru/regulatory/detail.php?ID=145272|title=Проект приказа Минприроды России «Об утверждении Списков объектов животного мира, занесенных в Красную книгу Российской Федерации и исключенных из Красной книги Российской Федерации» - Министерство Природных Ресурсов и Экологии Российской Федерации|publisher=www.mnr.gov.ru|accessdate=2016-10-05}}</ref> Атлантический лосось – ''Salmo salar'' (пресноводная форма) предложен к внесению в список объектов животного мира, занесённых в Красную книгу Российской Федерации (по состоянию на 1 сентября 2016 г.).
+Ռուսաստանի Բնական պաշարների նախարարության հրամանով<ref>{{Cite web|url=http://www.mnr.gov.ru/regulatory/detail.php?ID=145272|title=Проект приказа Минприроды России «Об утверждении Списков объектов животного мира, занесенных в Красную книгу Российской Федерации и исключенных из Красной книги Российской Федерации» - Министерство Природных Ресурсов и Экологии Российской Федерации|publisher=www.mnr.gov.ru|accessdate=2016-10-05}}</ref> Ատլանտյան սաղմոն - Salmo salar (քաղցրահամ ջրային ձև) առաջարկվել է Ռուսաստանի Դաշնության Կարմիր գրքում ներառված վայրի բնության օբյեկտների ցանկում ընդգրկել (2016 թվականի սեպտեմբերի 1-ի դրությամբ):
-[[Генетически модифицированный организм|Генетически модифицированный]] атлантический лосось ({{нп3|AquAdvantage salmon}}) был одобрен [[Food and Drug Administration|FDA]] в ноябре 2015 для продажи в США<ref>{{cite web|url=http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/DevelopmentApprovalProcess/GeneticEngineering/GeneticallyEngineeredAnimals/ucm280853.htm|title=AquAdvantage Salmon|publisher=[[Food and Drug Administration|FDA]]|lang=en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.nature.com/news/transgenic-salmon-nears-approval-1.12903|title=Transgenic salmon nears approval|lang=en}}</ref>.
+Գենետիկորեն ձևափոխված Ատլանտյան սաղմոնը (AquAdvantage սաղմոն) [[Սննդի և դեղերի վարչություն|սննդի և դեղերի վարչության]] կողմից հաստատվել է 2015-ի նոյեմբերին ԱՄՆ-ում վաճառքի համար<ref>{{cite web|url=http://www.fda.gov/AnimalVeterinary/DevelopmentApprovalProcess/GeneticEngineering/GeneticallyEngineeredAnimals/ucm280853.htm|title=AquAdvantage Salmon|publisher=[[Food and Drug Administration|FDA]]|lang=en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.nature.com/news/transgenic-salmon-nears-approval-1.12903|title=Transgenic salmon nears approval|lang=en}}</ref>:
 == См. также ==