Սերբական Հանրապետության թանգարան
Սերբական Հանրապետության թանգարան | |
---|---|
Տեսակ | թանգարան, մշակութային կառույց և տեղական թանգարան |
Երկիր | Բոսնիա և Հերցեգովինա |
Տեղագրություն | Բանյա Լուկա |
Հասցե | Ђуре Даничића 178000 |
Հիմնադրվել է | սեպտեմբերի 26, 1930 |
Կայք | muzejrs.com(սերբ.) |
Սերբական Հանրապետության թանգարան (սերբ.՝ Музеј Републике Српске), Սերբական Հանրապետության պաշտոնական հաստատություն, և մշակութային հաստատություն Սերբական Հանրապետության կրթության և մշակույթի նախարարության կազմում։
Սերբական Հանրապետության կառավարությունը Սերբիայի Հանրապետության թանգարանը հռչակել է որպես Սերբական Հանրապետության շարժական մշակութային արժեքների պաշտպանության կենտրոնական հաստատություն[1]։ Սերբական Հանրապետության թանգարանի կենտրոնակայանը գտնվում է Բանյա Լուկայում, Ջուրե Դանիչիչի թիվ 1 հասցեում[2]։
Անվանումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սերբական Հանրապետության թանգարանը կոչվել է.
- 1930-1941 թվականներին` Վրբավյան բանովինայի թանգարան – Խորվաթիայի պետական ազգագրական թանգարան
- 1941-1945 թվականներին` Խորվաթիայի պետական թանգարան
- 1945-1953 թվականներին` Բոսնիական կրայինայի պետական ազգագրական թանգարան
- 1953-1962 թվականներին` Բանյա Լուկայի ազգային թանգարան
- 1953-1992 թվականներին` Բոսնիական կրայինայի թանգարան Բանյա Լուկայում
- 1992 թվականից հետո` Սերբական Հանրապետության Բանյա Լուկայի թանգարան[3]։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թանգարանը հիմնադրվել է Վրբավյան բանովինայի թանգարան անունով` 1930 թվականի սեպտեմբերի 26-ին Հարավսլավիայի Թագավորությունում, Սվետիսլավ-Տիսա Միլոսավլևիչի հրամանով, որն այն ժամանակվա թագավոր Ալեքսանդր I Կարագորգիևիչի (1888-1934) որոշմամբ եղել է Վրբավյան բանովինայի առաջին բանը[3]։
Վրբավյան բանովինայի թանգարանի առաջին տնօրենը եղել է ակադեմիական նկարիչ Սպիրիդոն Սպիրո Բոկարիչը, ով տասը տարվա աշխատանքի ընթացքում հավաքել է մեծ թվով ազգագրական առարկաներ Վրբավյան բանովինայի տարածքում, որոնք անգնահատելի պատմական, ազգային և մշակութային արժեք ունեն։ Սպիրիդոն Բոկարիչը սպանվել է ուստաշների կողմից 1941 թվականին Բանյովա Լուկայում, և այս հաստատության աշխատանքը դադարել է մինչև 1945 թվականի ազատագրումը[3]։
Թանգարանը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ թանգարանը եղել է Խորվաթիայի Անկախ Պետության կազմում (1941 - 1945)։ Թանգարանի տնօրենի սպանությունից հետո թանգարանը ձեռք է բերել «զուտ» խորվաթական հատկանիշներ՝ սկսած հենց անվանումից (Խորվաթիայի պետական ազգագրական թանգարան, ապա Խորվաթիայի պետական թանգարան) մինչև մշտական ցուցադրության ամբողջական փոփոխությունը[3]։
Թանգարան Հարավսլավիայi ՍՖՀ-ում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1945 թվականին ուստաշներից ազատագրվելուց մինչև 1992 թվականը Սերբական Հանրապետության թանգարանը մի քանի անգամ փոխել է իր անվանումն ու գտնվելու վայրը։ Սկզբում այն կոչվել է Բոսնիական կրայինայի[4] պետական ազգագրական թանգարան։ 1953 թվականին այն միացվել է Ազգային ազատագրման թանգարանին (հիմնադրվել է 1947 թվականին) և այնուհետև կոչվում է Բանյա Լուկայի Ազգային թանգարան։ 1962 թվականին այն վերանվանվել է Բանյա Լուկայում Բոսնիական կրայինայի թանգարան[3]։
Սերբական Հանրապետությունում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սերբական Հանրապետության Բանյա Լուկայի թանգարանը գործում է 1992 թվականից` հիմք ընդունելով Սերբական Հանրապետության կառավարության 1992 թվականի նոյեմբերի 14-ի որոշումը։ Այս որոշմամբ Սերբական Հանրապետության թանգարանը հռչակվել է Սերբական Հանրապետության շարժական մշակութային արժեքների պաշտպանության կենտրոնական հաստատություն[3]։
Թանգարանների օրը նշվում է ամեն տարի սեպտեմբերի 26-ին` կարևորելով թանգարանի հիմնադրման օրը` 1930 թվականի սեպտեմբերի 26-ը[5]։
Սերբական Հանրապետության թանգարանը 2006 թվականից մասնակցում է Ֆրանսիայի Հանրապետության մշակույթի նախարարության կողմից հովանավորվող «Թանգարանային գիշեր» ցուցադրության կազմակերպմանը, որը տեղի է ունենում ամեն տարի մայիսին։
Թանգարանային ֆոնդեր և հավաքածուներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սերբական Հանրապետության թանգարանն ունի հարուստ ֆոնդ՝ ընդհանուր 106,364 թանգարանային առարկաներով, գրադարանային ֆոնդը՝ մոտ 14,300 գիրք[6]։ Թանգարանի ամենակարևոր մշտական ցուցանմուշներից մեկը «Յասենովացի համակենտրոնացման ճամբար 1941-1945» մուլտիմեդիա ցուցահանդեսն է` ի հիշատակ մահվան ճամբարներին[7]։
Սերբական Հանրապետության թանգարանի հիմնական գործունեությունն է թանգարանային նյութի հետազոտությունը, հավաքումը, պահպանումը, այնուհետև մասնագիտական մշակումը, ուսումնասիրությունը, պահպանությունը, ցուցադրությունը և հրապարակումը` որպես Սերբական Հանրապետության ընդհանուր ազգային հարստություն։ Թանգարանը կազմակերպում է մշտական, հեղինակային, թեմատիկ և հրավիրյալ ցուցահանդեսներ։
Կազմակերպություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սերբական Հանրապետության թանգարանում գործում են յոթ կազմակերպչական միավորներ[8]։
1. Նյութական մշակույթի և արվեստի կենտրոն
- Հնագիտության բաժին
- Պատմության բաժին
- Ազգաբանության և ազգագրության բաժին
- Արվեստի պատմության բաժին
- Բնական գիտությունների բաժին։
2. Ոչ նյութական մշակույթի բաժին
3. Փաստաթղթերի և թվայնացման բաժին
4. Պահպանման և վերականգնման կենտրոն։
- Նկարների պահպանման և վերականգնման ստուդիա
- Տեքստիլի և կաշվի կոնսերվացման և վերականգնման ատելիե
- Մետաղների պահպանման և վերականգնման ստուդիա
- Քարի, կերամիկայի, ճենապակի և ապակու պահպանման և վերականգնման ստուդիա
- Փայտի պահպանման և վերականգնման ստուդիա
- Կենդանաբանական այգու պատրաստողների սեմինար
5. Ուսումնական - մանկավարժական աշխատանքի, կապի և հասարակայնության հետ կապերի կենտրոն
6. Գրադարանային և հրատարակչական գործունեության բաժին
7. Ընդհանուր ծառայությունների բաժին։
Նշված յոթ կազմակերպական ստորաբաժանումներում աշխատում է ընդհանուր առմամբ 41 աշխատակից (15 համադրող, երեք կոնսերվատոր-վերականգնող և չորս պատրաստող և մեկ թանգարանային տեխնիկ-վավերագրող)։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Музеј Републике Српске Արխիվացված 2016-11-02 Wayback Machine, Приступљено 13. 4. 2013.
- ↑ Агенција за информационо друштво Републике Српске - еСрпска:: Музеј Републике Српске, Приступљено 13. 4. 2013.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Милица РадојчићЈанко Врачар Водић кроз Музеј Републике Српске. Guide to museums and galleries in the Republic of Srpska.pdf Музеј Републике Српске Бања Лука 2012. стр. 5-12.
- ↑ Կրայինա անվանել են նախկին Հարավսլավիայում մեծամասամբ սերբաբնակ շրջաննները։
- ↑ «Музеј Републике Српске обиљежава свој дан» (ср). Радио телевизија Републике Српске. 26. 9. 2011. Վերցված է 27. 9. 2011.-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Милица РадојчићЈанко Врачар Водић кроз Музеј Републике Српске. Guide to museums and galleries in the Republic of Srpska.pdf Музеј Републике Српске Бања Лука 2012. pp. 13
- ↑ Музеј Републике Српске: Мултимедијална изложба ЈАСЕНОВАЦ Արխիվացված 2010-09-26 Wayback Machine, Приступљено 13. 4. 2013.
- ↑ Милица РадојчићЈанко Врачар Водић кроз Музеј Републике Српске. Guide to museums and galleries in the Republic of Srpska.pdf Музеј Републике Српске Бања Лука 2012.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Սերբական Հանրապետության թանգարան (սերբերեն)
- Սերբական Հանրապետության տեղեկատվական հասարակության գործակալություն. Սերբական Հանրապետության թանգարան (սերբերեն)
- Սերբական Հանրապետության կրթության և մշակույթի նախարարությունԱրխիվացված 2010-05-26 Wayback Machine (սերբերեն)
- Ժամանակն ամենաարժեքավոր ցուցանմուշն է («Politika», 15 մայիսի, 2012 թ.):
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերբական Հանրապետության թանգարան» հոդվածին։ |
|