Ջամե մզկիթ (Սպահան)
| Ջամե մզկիթ պարս.՝ مسجد جامع اصفهان | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | մզկիթ և մշակութային արժեք |
| Երկիր |  Իրան[1][2] |
| Վարչատարածք | District 3?[1][3] |
| Բացվեց | 8-րդ դար[4], 1088[4][3] և 1121[4][3] |
| Պատվիրող | Banu Taym?[4], Նիզամ ալ-Մուլք[4] և Taj al-Mulk?[4] |
| Ճարտարապետություն | |
| Ոճ | Abbasid architecture?[4], Seljuk architecture?[4], իլխադինյան ճարտարապետություն[4], Թեմուրյան ճարտարապետություն[4] և Սեֆյան ճարտարապետություն[4] |
| Ընդհանուր տարածք | 2,0756 հեկտար և 18,6351 հեկտար |
| Շինանյութ | աղյուս[4][3], plaster?[3] և սայլակ[4][3] |
 | |
 | |
| Պաշտոնական կայքէջ | |
Ջամե մզկիթ կամ Ուրբաթի մզկիթ, հասարակական ամենախոշոր մզկիթը Իրանի Սպահան քաղաքում։ Մզկիթը կառուցվել է երկար ժամանակ. հիմնադրվել է 771 թվականին, սակայն վերակառուցվել և շինարարությունը ավարտին է հասցվել 20-րդ դարի վերջին։ Մզկիթից արևելք գտնվում է Սպահանի Մեծ շուկան։ 2012 թվականից Ջամե մզկիթն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում։
Մզկիթը հնագույններից մեկն է Իրանում։ Կառուցվել է «չորս այվանների» (կամարակապ բաց շինություն) ոճով, այսինքն` ունի չորս դարպաս, որոնք գտնվում են իրար դիմաց։ Մուկարանսան` ծալքավոր կամարը, կառուցվել է 13-րդ դարում մզկիթի հարավային մասում[5]։
Սելջուկների կառավարման ժամանակ աղյուսից կառուցվել են գմբեթաձև երկու շինություններ։ Հարավային գմբեթը կառուցվել է 1086-1087 թվականներին, որպեսզի այնտեղ միհրաբ ձևավորեն։ Այն ժամանակին ամենամեծն էր աշխարհի մնացած բոլոր մզկիթների գմբեթների մեջ։ Հյուսիսային գմբեթը կառուցվել է մեկ տարի անց. նրա նշանակությունը հայտնի չէ։ Չնայած այն տեղակայված էր հյուսիսից հարավ ձգվող առանցքում, այն գտնվել է մզկիթի սահմաններից դուրս։ Գմբեթը կառուցվել է երկրաչափական հավասարակշռության հաշվարկով։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
- ↑ archINFORM (գերմ.) — 1994.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 https://iranarchpedia.ir/entry/14416
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 https://iranicaonline.org/articles/isfahan-x3-mosques
- ↑ Stokstad, Marilyn (2007). Art: a Brief History (3rd ed.). Upper Saddle River: Pearson Education, Inc. էջ 201.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջամե մզկիթ (Սպահան)» հոդվածին։ |
| ||||||
