Ջամե մզկիթ (Սպահան)

Ջամե մզկիթ;
Տեսակ	մզկիթ
Երկիր	Իրան
Վարչատարածք	Սպահան
Տեղագրություն	Սպահան
Ճարտարապետություն
Ոճ	Abbasid architecture?, Seljuk architecture?, Safavid architecture?, Khorasani style? և Razi style?
Ընդհանուր տարածք	2,0756 հեկտար և 18,6351 հեկտար

Ջամե մզկիթի բակը

Ջամե մզկիթ կամ Ուրբաթի մզկիթ, հասարակական ամենախոշոր մզկիթը Իրանի Սպահան քաղաքում: Մզկիթը կառուցվել է երկար ժամանակ. հիմնադրվել է 771 թվականին, սակայն վերակառուցվել և շինարարությունը ավարտին է հասցվել 20-րդ դարի վերջին: Մզկիթից արևելք գտնվում է Սպահանի Մեծ շուկան: 2012 թվականից Ջամե մզկիթն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում:

Մզկիթը հնագույններից մեկն է Իրանում: Կառուցվել է «չորս այվանների» (կամարակապ բաց շինություն) ոճով, այսինքն` ունի չորս դարպաս, որոնք գտնվում են իրար դիմաց: Մուկարանսան` ծալքավոր կամարը, կառուցվել է 13-րդ դարում մզկիթի հարավային մասում^[3]:

Սելջուկների կառավարման ժամանակ աղյուսից կառուցվել են գմբեթաձև երկու շինություններ: Հարավային գմբեթը կառուցվել է 1086-1087 թվականներին, որպեսզի այնտեղ միհրաբ ձևավորեն: Այն ժամանակին ամենամեծն էր աշխարհի մնացած բոլոր մզկիթների գմբեթների մեջ: Հյուսիսային գմբեթը կառուցվել է մեկ տարի անց. նրա նշանակությունը հայտնի չէ: Չնայած այն տեղակայված էր հյուսիսից հարավ ձգվող առանցքում, այն գտնվել է մզկիթի սահմաններից դուրս: Գմբեթը կառուցվել է երկրաչափական հավասարակշռության հաշվարկով: