Ուենդել Հոլմս

Ուենդել Հոլմս
Ծնվել է	օգոստոսի 29, 1809[…]
Ծննդավայր	Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Մահացել է	հոկտեմբերի 7, 1894[…] (85 տարեկան)
Մահվան վայր	Բոստոն, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Կրթություն	Հարվարդի բժշկական դպրոց, Ֆիլիպսի ակադեմիա և Հարվարդի քոլեջ
Մասնագիտություն	բժիշկ, բանաստեղծ, բժիշկ-գրող, համալսարանի դասախոս, վիպասան, բժշկական տեքստերի հեղինակ և գրող
Աշխատավայր	Հարվարդի համալսարան
Պաշտոն	պրոֆեսոր
Անդամակցություն	Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Phi Beta Kappa
Ամուսին	Amelia Lee Jackson?
Զավակներ	Oliver Wendell Holmes? և Edward Jackson Holmes, Sr.?
Ծնողներ	հայր՝ Abiel Holmes?, մայր՝ Sarah Wendell?
Պարգևներ	Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ
	Oliver Wendell Holmes, Sr. Վիքիպահեստում

Օլիվեր Ուենդել Հոլմս - մեծ (անգլ.՝ Oliver Wendell Holmes, Sr., օգոստոսի 29, 1809(1809-08-29)^[1]^[2]^[3]^[…], Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ - հոկտեմբերի 7, 1894(1894-10-07)^[1]^[2]^[3]^[…], Բոստոն, ԱՄՆ), ամերիկացի բժիշկ, պոետ, գրող^[6]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օլիվեր Հոլմսը ծնվել է 1809 թվականի օգոստոսի 29-ին Քեմբրիջում՝ քահանա և պատմաբան Էբայել Հոլմսի ընտանիքում^[7]։ Կրթություն է ստացել Ֆիլիպսի ակադեմիայում, որը գտնվում էր Մասաչուսեթսի նահանգի Էնդովեր քաղաքում, ապա Հարվարդի համալսարանում, բժշկություն է սովորել Փարիզում։ Աշխատել է Հարվարդում՝ որպես ֆիզիոլոգիայի և անատոմիայի պրոֆեսոր։ Դրանից հետո աշխատել է նաև Դարթմութ քոլեջում^[8]։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոլմսն ուսումնասիրել է հետծննդյան տենդը, ինչպես նաև այն հարցը, որ այն փոխանցվում է երիտասարդ մայրերին բժշկական անձնակազմի միջոցով^[9]։ 1843 թվականին նա թողարկել է Հետծննդյան տենդի վարակիչությունը անգլ.՝ The Contagiousness of Puerpera թեմայով ուսումնասիրություն, որը ցույց էր տալիս ծննդատներում սանիտարահիգիենիկ պայմանների և հիվանդությունների քանակի միջև կապը։ Հոլմսի կողմից գործիքների և նյութերի մշտական ստերիլիզացման, ինչպես նաև անձնակազմի համար կարանտինային միջոցների օգտագործումը հանգեցրել է Նոր Անգլիայում հետծննդյան մայրական մահացության կտրուկ նվազմանը։ Հետծննդաբերական տենդի վարակիչ բնույթը վերջնականապես ապացուցվել է միայն 19-րդ դարի վերջին՝ Լուի Պաստերի՝ վարակիչ հիվանդությունների հարուցիչների աշխատանքի արդյունքում։ 1861 թվականին Հոլմսը կատարելագործել է նաև ստերեոսկոպը ^{[Ն 1]}։ Նա նաև պատկանում է անզգայացում տերմինի գիտական կիրառմանը^[10]։ Հոլմսը հայտնի է որպես 19-րդ դարի ԱՄՆ-ի առաջատար բանաստեղծներից մեկը։ Նա բանաստեղծություններ է գրել Ալեքսանդր Փոփի և Օլիվեր Գոլդսմիթի ավանդույթներով և ստեղծել հայրենասիրական, հաճախ նաև հեգնական բանաստեղծություններ։ Նա կենցաղային բանաստեղծներից էր։ Բացի բանաստեղծություններից, նա գրել է երեք վեպ, թողել է էսսեների և անեկդոտների ժողովածուներ։ Օլիվեր Ուենդել Հոլմսը փաստաբան Օլիվեր Ուենդել Հոլմս կրտսերի հայրն էր։ Ըստ որոշ տեղեկությունների, հենց նա է ծառայել որպես նախատիպ դետեկտիվ Շերլոկ Հոլմսի, Արթուր Կոնան Դոյլի հայտնի հերոսի համար։ Օլիվեր Ուենդել Հոլմսը դարձել է Թես Գերիսենի 2007 թվական Ոսկորների այգի անգլ.՝ The Bone Garden բժշկական թրիլլերի հերոսը։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Ստերեո պատկեր, ստերեոսկոպիկ պատկեր, որն առաջացնում է ծավալի պատրանք, այսինքն՝ թեթևության և ընդլայնման զգացում խորության մեջ՝ երկակի տեսողության առանձնահատկությունների պատճառով։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
↑ Cohen S. G. Asthma among the famous. Oliver Wendell Holmes (1809-1894), American physician, author, and philosopher // Allergy and Asthma Proceedings — Providence: OceanSide, 1997. — Vol. 18, Iss. 1. — P. 53—56. — ISSN 1088-5412; 1539-6304 — PMID:9162574
↑ geni.com(բազմ․) — 2006. — ed. size: 175000000
↑ «Oliver Wendell Holmes (1809-1894)»։ data.bnf.fr (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-12-08
↑ «Oliver Wendell Holmes»։ www.britannica.com (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-12-08
↑ «Sherlock Holmes true original full name Sherrinford Hope»։ sherlockian-sherlock.com։ Վերցված է 2021-12-08
↑ «Sherlock Holmes true original full name Sherrinford Hope»։ sherlockian-sherlock.com։ Վերցված է 2021-12-09
↑ «Allergy proceedings.» (English)։ OceanSide Publications։ 1988։ Վերցված է 2021-12-09

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Венгерова З. А. (1890–1907)։ «Гольмс, Оливер Венделл (отец)»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ուենդել Հոլմս կատեգորիայում։

[10] Ստերեո պատկեր, ստերեոսկոպիկ պատկեր, որն առաջացնում է ծավալի պատրանք, այսինքն՝ թեթևության և ընդլայնման զգացում խորության մեջ՝ երկակի տեսողության առանձնահատկությունների պատճառով։

[_63f69ebff8e0c0f5-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_ec95e7da19ae0469-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_7bdf823e9bf883be-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_c454b58ab98cda75-4] Cohen S. G. Asthma among the famous. Oliver Wendell Holmes (1809-1894), American physician, author, and philosopher // Allergy and Asthma Proceedings — Providence: OceanSide, 1997. — Vol. 18, Iss. 1. — P. 53—56. — ISSN 1088-5412; 1539-6304 — PMID:9162574

[_d7ffcb4885c4e535-5] .com(բազմ․) — 2006. — ed. size: 175000000

[6] «Oliver Wendell Holmes (1809-1894)»։ data.bnf.fr (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-12-08

[7] «Oliver Wendell Holmes»։ www.britannica.com (անգլերեն)։ Վերցված է 2021-12-08

[8] «Sherlock Holmes true original full name Sherrinford Hope»։ sherlockian-sherlock.com։ Վերցված է 2021-12-08

[9] «Sherlock Holmes true original full name Sherrinford Hope»։ sherlockian-sherlock.com։ Վերցված է 2021-12-09

[11] «Allergy proceedings.» (English)։ OceanSide Publications։ 1988։ Վերցված է 2021-12-09

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[Ն 1]

[10]