Մոր Տան
Մոր Տան | |
|---|---|
_selfportrait_Hungarian_painter_-_private_collection.jpg) | |
| Ծնվել է | հունիսի 19, 1828[1] |
| Ծննդավայր | Բեչեյ, Սերբիա |
| Վախճանվել է | մարտի 11, 1899[1] (70 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Տրիեստ, Ավստրո-Հունգարիա |
| Քաղաքացիություն |  Ավստրիական կայսրություն և .svg){kind=small} Ավստրո-Հունգարիա |
| Կրթություն | Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
| Ժանր | դիմապատկեր |
| Ներշնչվել է | Miklós Barabás? |
 Mór Than Վիքիպահեստում | |
Մոր Տան (հունգ.՝ Than Mór, գերմ.՝ Moritz Than, հունիսի 19, 1828[1], Բեչեյ, Սերբիա - մարտի 11, 1899[1], Տրիեստ, Ավստրո-Հունգարիա), հունգարացի նկարիչ։ 1848-1849-ական թվականներին հունգարական հեղափոխության մասնակից։
Կյանք և ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մոր Տան սովորել է իրավաբանություն, ապա որոշել է իրեն նվիրել նկարչությանը։ Մասնկացել է 1848-1849 թվականների հունգարիական հեղափոխությանը։ Ավելի ուշ սովորել է Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայի նկարիչ Կարլ Ռալյի մոտ։ Ուսումն ավատելուց հետո կատարել է ճանապարհորդություն՝ նախ Գերմանիա, Բելգիա ապա Փարիզ, որտեղ էլ 1856 թվականին նկարել է «Մոհաչյան ճակատամարտ» կտավը (1526)։ Հետագայում երեք տարի ապրել է Հռոմում, որտեղ բարոն Սինայի (Georg Simon von Sina) պատվերով նկարել է առասպելական բովանդակությամբ նկարներ, օրինակ, «Ոդիսևս և Նավսիկա», «Ոդիսևս և Պենթիսլեյա»։ 1859 թվականին նկարիչը պատվեր է ստանում, ձևավորել Պեշտում գտնվող Ռեդուտյան դահլիճը։
Տան Մորը նաև նկարել է նկարներ պատմական բավանդաությամբ, դիմանկարներ (այդ թվում նաև Ավստրո-Հունգարիայի կայսեր դիմանկարը, Ավստրալիայի Ազգային գրադարանի նոր շենքի գլխավոր դահլիճի ձևովորման համար)[2]։
Հունգարական առաջին նամականիշի ստեղծում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1848 թվականին Մոր Տանը ստեղծել է առաջին հունգարիական փաստային նամականիշը[3]։ Սակայն այդ նամականիշը այդպես էլ չեն օգտագործվել, քանի որ, 1849 թվականին Հունգարիան կորցրել է անկախությունը մտնելով Ավստրիայի կայրսրության կազմը։ Մոր Տանի ստեղծած նամականիշը այժմ Բուդապեշտի փոստային նամականիշների թանգարանում զբաղեցնում է պատվավոր տեղ[4]։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աթթիլաի խնջույքը
Մոհանյան կռիվ 1526 թվական
Ճարտարապետ Պոլակաի դիմանկարը
Կոմարնոյան ճակատամարտ
Բուդապեշտի պաշարում
Գուսարի
.jpg)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ Autorenkollektiv. Meyers Konversationslexikon. — 4. Auflage. — Leipzig und Wien: Verlag des Bibliographischen Instituts, 1885—1892. — Bd. 15: Sodbrennen — Uralit.(գերմ.) (Ստուգված է 28 Մարտի 2010)
- ↑ Visnyovszki G. Stamps. — Budapest: Állami Nyomda Publishing, 1996. — P. 85.(անգլ.)
- ↑ «Hungarian Philatelic Society of Great Britain» (անգլերեն)։ Trill Towers։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-04-20-ին։ Վերցված է 2010-03-28
| ||||||||||||
