Միքայել Մալունցյան

Միքայել Մալունցյան
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	ապրիլի 25 (մայիսի 8), 1903; Բաքու, Ռուսական կայսրություն
Երկիր	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մահացել է	փետրվարի 20, 1973 (69 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դիրիժոր և երաժշտության ուսուցիչ
Աշխատավայր	Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա և Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախումբ
Կրթություն	Թբիլիսիի Վանո Սարաջիշվիլիի անվան պետական կոնսերվատորիա (1925) և Մոսկվայի կոնսերվատորիա (1935)
Պարգևներ

Միքայել Մովսեսի Մալունցյան (ապրիլի 25 (մայիսի 8), 1903^[1], Բաքու, Ռուսական կայսրություն^[1] - փետրվարի 20, 1973(1973-02-20)^[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]), հայ խորհրդային դիրիժոր, մանկավարժ։ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1956)։ Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի հիմնադիր և գլխավոր դիրիժոր (1945-1960, 1966-1967)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1921-1925 թվականներին սովորել է Թիֆլիսի կոնսերվատորիայի լարային (թավջութակ, ուսուցիչ՝ Կ. Մինյար), 1931-1935 թվականներին՝ Մոսկվայի կոնսերվատորիայի դիրիժորական (ուսուցիչ՝ Լ. Գինզբուրգ) բաժիններում։ Դասավանդել է Երևանի (1927-1931, 1944-1973, 1962 թվականից՝ պրոֆեսոր) և Մոսկվայի (1934-1945) կոնսերվատորիաներում։ 1932 թվականին ղեկավարել է Համամիութենական ռադիոյի սիմֆոնիկ նվագախումբը։ Մեծ ուշադրություն է նվիրել հայ հեղինակների գործերի պրոպագանդմանը։ Մալունցյանի կատարմանը բնորոշ էր գեղարվեստական ճշմարտացիությունը, արտիստական զսպվածությունը, անսամբլային կատարելությունը։ Նրա աշակերտներից են Ռաֆայել Մանգասարյանը, Դավիթ Խանջյանը, Գ. Տերտերյանը։ 1945-1960 թվականներին և 1966-1967 թվականներին եղել է Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի հիմնադիր գեղարվեստական ղեկավարն ու գլխավոր դիրիժորը։ Վերականգնել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին նահանջ ապրած նվագախումբը (հավաքել է նոր կազմ) և նպաստել այդ կոլեկտիվի անհատական ստեղծագործական դեմքի ձևավորմանը^[2]։ Իրականացրել է հայ կոմպոզիտորների բազմաթիվ գործերի պրեմիերաներ^[3]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1993 թվականին Միքայել Մալունցյանի անունով է կոչվել Երևանի թիվ 2 արվեստի դպրոցը։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պետրոսյան Մ., Երեքը հայ դիրիժորներից, Ե., 1976:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ «Միքայել Մալունցյան (1903-1973) | Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ». apo.am (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 23-ին.
↑ Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ (2007). Ով ով է.Հայեր. Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն. էջ 19. ISBN 978-5-89700-030-2.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 165)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[2] «Միքայել Մալունցյան (1903-1973) | Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ». apo.am (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 23-ին.

[3] Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ (2007). Ով ով է.Հայեր. Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն. էջ 19. ISBN 978-5-89700-030-2.

[1]

[2]

[3]