Jump to content

Միջերկրածովյան բազե

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Միջերկրածովյան բազե
Միջերկրածովյան բազե
Միջերկրածովյան բազե
Դասակարգում
Թագավորություն  Կենդանիներ (Animalia)
Տիպ/Բաժին Քորդավորներ (Chordata)
Ենթատիպ Ողնաշարավորներ (Vertebrata)
Դաս Թռչուններ (Aves)
Կարգ Բազեանմաններ (Falconiformes)
Ընտանիք Բազեներ (Falconidae)
Ցեղ Բազե (Falco)
Տեսակ Միջերկրածովյան բազե (F. biarmicus)
Միջազգային անվանում
Falco biarmicus
Տարածվածություն և պահպանություն
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝
Քիչ մտահոգող տեսակ

Տաքսոնի տարածվածությունը
Տաքսոնի տարածվածությունը
Falco biarmicus feldeggii

Միջերկրածովյան բազե (լատին․՝ Falco biarmicus), բազեների ընտանիքի խոշոր գիշատիչ թռչուն։

Տարածվածություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ենթատեսակը տարածված է Հարավային Եվրոպայից մինչև Փոքր Ասիա և Հարավային Կովկաս։ Հայաստանում բնադրում է կենտրոնական մասում[1]։

Ապրում է լայն կիսաանապատային և լեռնատափաստանային տեղամասերի հետ հերթափոխվող ոչ բարձր ժայռոտ լեռներ խորշերի և ժայռեզրերի առկայությամբ։

Բնադրում է ժայռաքիվերին, խորշերում, ծառերի վրա, սովորաբար արևի ճառագայթներից պաշտպանված հատվածներում, նաև՝ այլ գիշատիչների հին բներում։ Սպիտակ, կարմրագորշ պտերով 3-4 ձվերի երկարությունը 50 մմ է։ Ձվադրում է տարեկան մեկ անգամ՝ մարտի առաջին կեսին-ապրիլի սկզբին։ Զարգացումը տևում է մեկ ամիս։ Ձագերը դուրս են գալիս ապրիլի վերջին-մայիսի սկզբին։ Հիմնականում սնվում են թռչուններով[1]։

Պահպանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սակավաթիվ, քիչ ուսումնասիրված տեսակ է։ Գրանցված է նախկին ԽՍՀՄ Կարմիր գրքում։ Ընդգրկված է նաև ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում քիչ մտահոգ կարգավիճակով։

Հիմնականում քարակաքավների թվաքանակի կրճատման հետևանքով կերային ռեսուրսները խիստ կրճատվել են։ Հայտնի է միայն մեկ զույգի առկայությունը։

Սպառնացող վտանգներից են գյուղատնտեսական նպատակներով կիսաանապատային և լեռնատափաստանային գոտիների հողերի ինտենսիվ յուրացումը և թունաքիմիկատների օգտագործումը, որը բացասական է ազդում ինչպես վերարտադրողական ունակությունների, այնպես էլ անմիջապես հասուն թռչունների վրա։ Բացասական ազդեցություն ունի նաև Մերձավոր Արևելքում որսորդական թռչունների վաճառքով զբաղվողների գործունեությունը, որը բներից ձագերին հանելու և հասուն թռչուններին բռնելու վտանգ է ներկայացնում[1]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միջերկրածովյան բազե» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միջերկրածովյան բազե» հոդվածին։