Միլթոն Հերշի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Միլթոն Հերշի
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 13, 1857(1857-09-13)[1][2][3]
ԾննդավայրDerry Township, Դոֆին շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Մահացել էհոկտեմբերի 13, 1945(1945-10-13)[1][2] (88 տարեկան)
Մահվան վայրHershey, Դոֆին շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրոնMennonites?
Մասնագիտությունձեռնարկատեր
ԱշխատավայրThe Hershey Company? և Lancaster Caramel Company?
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Milton S. Hershey Վիքիպահեստում
Milton S. Hershey, Կաղապար:Circa

Միլթոն Սնեյվլի Հերշի (անգլ. ՝ Milton Սնեյվլի Hershey,սեպտեմբերի 13, 1857(1857-09-13)[1][2][3], Derry Township, Դոֆին շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ - հոկտեմբերի 13, 1945(1945-10-13)[1][2], Hershey, Դոֆին շրջան, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ), ամերիկացի շոկոլադագործ, գործարար և բարերար։

Հրուշակագործությանը վերապատրաստված Հերշին ռահվիրա դարձավ թարմ կաթից կարամել պատրաստելու գործում։ Նա հիմնադրեց Լանկաստերի կարամելային ընկերություն, որը հասավ զանգվածային արտահանման։ Այնուհետև վաճառեց այն ՝ հիմնելու նոր ընկերություն, որը մատակարարում էր զանգվածային կաթնային շոկոլադ, որը նախկինում շքեղ ապրանք էր։

Հերշիի առաջին ձուլակտորները վաճառվեցին 1900 թվականին և ապացուցեցին, որ այնքան հայտնի են, որ նա կարողացավ կառուցել իր սեփական ֆիրմային քաղաքը՝ Հերշեյ, Փենսիլվանիա։ Հերշիի բարեգործությունը տարածվեց նաև գիշերօթիկ դպրոցի վրա, որն ի սկզբանե նախատեսված էր տեղացի որբերի համար, բայց 2016 թվականի[4] դրությամբ ուներ մոտ երկու հազար աշակերտ:[ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ընկերությունը մշակել է հատուկ չթափվող ձող արտերկրում ծառայություն անցնող զորքերի համար։ Հերշեի ընկերությունը, որը հայտնի է որպես Hershey ' s, հրուշակեղենի աշխարհի խոշորագույն արտադրողներից մեկն է։

Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միլթոն Հերշին ծնվել է 1857 թվականի սեպտեմբերի 13-ին Հենրիի և Վերոնիկա "Ֆանիի" (ծնված Սնեյվլի) ընտանիքում։ Որպես ծագումով շվեյցարացի և գերմանացի ՝ նրա ընտանիքը Փենսիլվանիայի Մենոնիտ համայնքի անդամներ էր, և նա մեծացել է Փենսիլվանիայի հոլանդերեն լեզվով խոսելու միջոցով[5]։

1862 թվականի ապրիլին Հերշիի քույրը ՝ Սարենա Հերշին, ծնվել է Փենսիլվանիա նահանգի Դոֆին շրջանի Դերրի քաղաքում և մահացել 1867 թվականին 4 տարեկան հասակում[6]։

Հերշին շատ սահմանափակ կրթություն ուներ և 4-րդ դասարանից չշարունակեց ուսումը։ 1871 թվականին Միլթոն Հերշին թողեց դպրոցը և աշակերտ դարձավ տեղի տպագրիչ Սեմ Էռնստին, ով հրատարակում էր գերմանա-անգլիական թերթը։ Շուտով նա կորցրեց այդ աշխատանքը և իր ընտանիքի առաջարկությամբ զբաղվեց քաղցրավենիքի առևտրով[7]։ Նրա մայրը տասնչորսամյա Հերշիին ճանապարհեց Փենսիլվանիա նահանգի Լանկաստեր քաղաքում Ջոզեֆ Ռոյեր անունով հրուշակագործի մոտ։ Նա չորս տարի սովորել է Ռոյերի մոտ։ 1876 թվականին նա տեղափոխվեց Ֆիլադելֆիա ՝ բացելու իր առաջին հրուշակեղենի բիզնեսը։ Այնուհետև Միլթոնը գնաց Դենվեր և տեղացի հրուշակագործի մոտ աշխատանք գտնելով ՝ սովորեց կարամել պատրաստել թարմ կաթից։ Այնուհետև նա գնաց Նոր Օռլեան և Չիկագո ՝ նոր հնարավորություններ փնտրելու համար, Այնուհետև հաստատվեց Նյու Յորքում 1883 թվականին և սկսեց մարզվել Հայլերի մոտ։  Նա սկսեց իր երկրորդ բիզնեսը, որը, չնայած սկզբում հաջողակ էր, տևեց ընդամենը երեք տարի և փակվեց 1886 թվականին[8] :

Լանկաստերի Կարամելային Ընկերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերշին վերադարձավ Լանկաստեր 1883 թվականին և հիմնեց Լանկաստերի կարամելային ընկերություն, որը հաջողակ դարձավ։ 1890-ականների սկզբին Լանկաստերի կարամելային ընկերությունը սկսեց վարձել ավելի քան հազար երեք հարյուր աշխատողների երկու գործարաններում։ Կոլումբիայի համաշխարհային ցուցահանդեսին Չիկագո մեկնելուց հետո Հերշին հետաքրքրվեց շոկոլադով։ Նա մեկ միլիոն դոլարով վաճառեց Լանկաստերի կարամելային ընկերությունը ՝ Hershey շոկոլադե ընկերություն հիմնելու համար։

Հերշեի Շոկոլադե Ընկերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օգտագործելով 1900 թ.-ին "Լանկաստեր" կարամելային ընկերության վաճառքից ստացված հասույթը, Հերշին ի սկզբանե ձեռք բերեց գյուղատնտեսական նշանակության հողեր Լանկաստերից մոտ երեսուն մղոն (հիսուն կմ) հյուսիս-արևմուտք ՝ իր հայրենի Դերրի քաղաքի մոտ։ Նա ստեղծեց իր սեփական բանաձևը, և առաջին Հերշի բարը իբացեց 1900 թվականին։ Hershey 's Kiss(Հերշի համբույր) Հերշը մշակվել է 1907 թվականին, իսկ Hershey's Bar (Հերշի Բար) նուշի բարը հայտնվել է 1908 թվականին։ Գործարանը գտնվում էր կաթնամթերքի ֆերմայի կենտրոնում, բայց Հերշիի աջակցությամբ նրա շուրջը աճեցին տներ, բիզնեսներ, եկեղեցիներ և տրանսպորտային ենթակառուցվածքներ։ Գործարանի շրջակայքը ժամանակի ընթացքում հայտնի դարձավ որպես Փենսիլվանիա նահանգի Հերշեյ ընկերության քաղաք։

Մարդասիրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերշին և նրա կինը հիմնադրեցին Հերշիի արդյունաբերական դպրոցը ՝ վստահության ակտով 1909 թվականին[9]։

1918 թվականին Հերշին իր ակտիվների մեծ մասը, ներառյալ ընկերության վերահսկողությունը, փոխանցեց Միլթոն Հերշիի դպրոցի վստահության հիմնադրամին ՝ հօգուտ արդյունաբերական դպրոցի Վստահության ֆոնդը պատկանում է Hershey-ի քվեարկող բաժնետոմսերի մեծամասնությանը, ինչը թույլ է տալիս նրան պահպանել վերահսկողությունը ընկերության նկատմամբ։ 1951 թվականին դպրոցը վերանվանվել է Միլթոն Հերշիի դպրոց։ Միլթոնի Հերշիի դպրոցը նաև 100% վերահսկողություն ունի Հերշիի ժամանցի և առողջարանների ընկերությունների նկատմամբ, որը պատկանում է Հերշեի և Հերշիպարկ հյուրանոցներին, ինչպես նաև այլ գույքի։

Հերշին կառուցել է Հերշիի գերեզմանատունը Փենսիլվանիա նահանգի Հերշեյ քաղաքի Լոդերմիլչ ճանապարհի վրա։ 1923 թվականի հուլիսի 31-ին Հերշին մեկ դոլարով հող է հանձնել գերեզմանատանը[10][11]։

1935 թվականին Հերշին հիմնադրեց Մ. Ս. Հերշի հիմնադրամը, մասնավոր բարեգործական հիմնադրամ, որը հերշիի բնակիչներին տրամադրում է կրթական և մշակութային հնարավորություններ[12]։

Հիմնադրամը ֆինանսավորում է երեք կազմակերպություն ՝ Հերշիի թանգարանը և Հերշիի այգիները, Հերշիի թատրոնը և Հերշիի հանրային արխիվը։ Փենսիլվանիա նահանգի Միլթոն Ս. Հերշեյի բժշկական կենտրոնի հիմնադրումը տեղի է ունեցել 1963 թվականին, երբ վստահության խորհուրդը դիմել է Դոֆին շրջանի որբանոցին ՝ cy-près վարդապետությամբ (CY près-ը Ֆրանսերեն բառակապակցություն է, որը նշանակում է "որքան հնարավոր է մոտ"): Դա Միլթոն Հերշիի դպրոցական հիմնադրամի նվերն էր Փենսիլվանիայի ժողովրդին ՝ հիսուն միլիոն դոլար կանխավճարով և միայն մեկ սահմանափակումով:Հիվանդանոցը պետք է կառուցվեր Հերշիում։ Հիվանդանոցը ուսումնական հիվանդանոց է, որի տարեկան բյուջեն գերազանցում է շինարարության սկզբնական արժեքը։

Տիտանիկի սերտ զանգը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1912 թվականին Հերշիի ընտանիքը մեկնեց Բրիտանական «Տիտանիկ» շքեղ առաջին նավով նավարկելու։ Նրանք չեղյալ են հայտարարել պատվերը վերջին րոպեին ՝ գործարարի հարցերի պատճառով, որոնք պահանջում են Հերշիի ուշադրությունը։ Չեղարկումը հաճախ սխալմամբ վերագրվում է քիթի Հերշիի հիվանդությանը, բայց մինչ այդ նա հիվանդ էր արդեն մի քանի տարի[13] : Փոխարենը, նրանք տոմս պատվիրեցին դեպի Նյու Յորք «ՍՍ Ամերիկա» գերմանական շքեղ նավի համար։ Հերշիի նախկին թանգարանում ցուցադրվում է այն չեկի պատճենը, որը Միլթոն Հերշին գրել է White Star Line-ին( սպիտակ աստղի գիծ)՝ որպես ավանդ Տիտանիկի առաջին կարգի տնակի համար[14]։ Այս պատճենն այժմ գտնվում է Հերշիի պատմության թանգարանի արխիվում, որը փոխարինել է հերշիի բնօրինակ թանգարանին 2009 թվականին[15]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերշեի շոկոլադը երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ԱՄՆ Զինված ուժերին շոկոլադե սալիկներ էր մատակարարում։ Այս ձուլակտորները կոչվում էին diet D ձուլակտորներ և արևադարձային շոկոլադե ձուլակտորներ։ Այն պետք է կշռեր մեկ կամ երկու ունցիա (քսանութ կամ հիսունյոթ գրամ); Այն պետք է դիմադրեր հալվելուն 90 °F-ից բարձր ջերմաստիճանում (32 °C), և այն պետք է ունենար բավականաչափ տհաճ համ, որպեսզի զինվորները դրա նկատմամբ փափագ չառաջանային։ Անուամենայնիվ, բանակի կողմից սահմանված պահանջները, որոնք պետք է հաշվի առնվեին, հետևյալն էին. Մեկ-երկու տարի անց բանակը բավականաչափ տպավորված էր diet d բարի երկարակեցությամբ և հաջողությամբ, որպեսզի Հերշիին հանձնարարեր պատրաստել արևադարձային շոկոլադե սալիկ։ Նրանց միջև միակ տարբերությունն այն էր, որ արևադարձային շոկոլադե սալիկը պատրաստվել էր ավելի լավ համ ունենալու համար, քան diet d սալիկը և դեռ նույնքան ամուր էր։ Արևադարձային շոկոլադե սալիկները նախագծված էին այնպես, որ չհալվեն արևադարձային եղանակին։ Հաշվարկված է, որ 1940-ից 1945 թվականներին ամբողջ աշխարհում արտադրվել և զինվորներին է բաժանվել ավելի քան երեք միլիարդ «ռացիոն Դ» և «տրոպիկ» շոկոլադե սալիկ։ 1939 թվականին "Հերշի" գործարանը կարողացավ օրական արտադրել հարյուր հազար բար։  Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտին ամբողջ Hershey գործարանը շաբաթական արտադրում էր քսանչորս միլիոն բար։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ իր ծառայության համար Hershey Chocolate Company-ն արժանացել է բանակի և ռազմածովային արտադրության հինգ «e» մրցանակների ՝ d դիետայի և արևադարձային շոկոլադե սալիկների արտադրության որակի և քանակի սպասելիքները գերազանցելու համար։ Հերշիի գործարանի մեխանիկական խանութը պատերազմի ընթացքում նույնիսկ որոշ մասեր էր արտադրում տանկերի և մեքենաների համար[16]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1898 թվականի մայիսի 25-ին Հերշին ամուսնացավ Քեթրին Էլիզաբեթ «Քիթի» Սվինիի հետ, իռլանդա-ամերիկյան կաթոլիկ, Ջեյմսթաունից, Նյու Յորք[17]։ Ամուսինները երեխաներ չեն ունեցել[18]։

1915 թվականի մարտի 25-ին Քեթրինը մահացավ անհայտ հիվանդությունից։ 1919 թվականին Հերշին Քեթրինի մարմինը Ֆիլադելֆիայից տեղափոխեց Հերշիի գերեզմանատուն։ 1920 թվականի մարտին մահացավ Հերշիի մայրը ՝ Ֆանի Հերշին, և նրան թաղեցին Հերշիի գերեզմանատանը։ 1930 թվականի վերջին այնտեղ տեղափոխեցին նրա հոր մարմինը։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերշին մահացավ թոքաբորբից Հերշիի հիվանդանոցում 1945 թվականի հոկտեմբերի 13-ին, 88 տարեկան հասակում[19]։ Հերշին թաղված է Հերշիի գերեզմանատանը, որը նա կառուցել է Փենսիլվանիա նահանգի Հերշիի Լոդերմիլչ ճանապարհի վրա։ Հերշիի գերեզմանը գտնվում է հատուկ-այստեղ բաժնում, լոտ 1, գերեզման 1, նրա կնոջ կողքին (գերեզման 2)։

Ժառանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերշիի դպրոցում կանգնած է Միլթոն Հերշիի բրոնզե արձանը ՝ որբ տղային գրկած։ «Նրա գործերը նրա հուշարձանն են։ Նրա կյանքը մեր ոգեշնչումն է»[20]։

Հերշիի ծննդյան օրը ՝ սեպտեմբերի 13-ը, մի քանի մրցակցային ամսաթվերից մեկն է, որը նշվում է որպես շոկոլադի միջազգային օր[21]։

1995 թվականի սեպտեմբերի 13-ին Միացյալ Նահանգների փոստային ծա ռայությունը թողարկեց երեսուներկու ցենտանոց նամականիշ Միլթոն Ս.Հերշիի համար, ով նրան մեծարում է որպես բարերար, «մեծ ամերիկացիներ» շարքի շրջանակներում։ Նամականիշը նախագծվել է Դենիս Լայլի կողմից, նկարիչ, որը բնակվում է Նորվոլկում, Կոնեկտիկուտ[22][23]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 GeneaStar
  3. ↑ 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
  4. ↑ Fernandez, Bob (2016 թ․ նոյեմբերի 6). «Milton Hershey School's lack of charity isn't candy-coated». Philadelphia Inquirer (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. դրությամբ ուներ մոտ երկու հազար աշակերտ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ընկերությունը մշակել է հատուկ չթափվող ձող արտերկրում ծառայություն անցնող զորքերի համար։ Հերշեի ընկերությունը, որը հայտնի է որպես Hershey ' s, հրուշակեղենի աշխարհի խոշորագույն արտադրողներից մեկն է ։
  5. ↑ "Milton S. Hershey", Milton Hershey School. Mhs-pa.org. Retrieved on 2013-07-23.
  6. ↑ «April 12, 1862 Sarena Hershey». HersheyArchives.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  7. ↑ Burford, Betty (1994). Chocolate by Hershey. Minneapolis: Carolrhoda Books. էջեր 15. ISBN 978-0876148303.
  8. ↑ Hershey, Milton Snavely; 1857–1945, Hershey Archives.org Retrieved on 2014-08-15.
  9. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  10. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  11. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  12. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  13. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  14. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  15. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  16. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  17. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  18. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  19. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  20. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  21. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  22. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)
  23. ↑ "Milton Hershey School Deed of Trust" Արխիվացված 2010-11-01 Wayback Machine November 15, 1909 (As restated on November 15, 1976)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միլթոն Հերշի» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 120890186 · ISNI: 0000000024912144 · LCCN: n84074973 · SUDOC: 243695977 · VIAF: 42680612 · WorldCat VIAF: 42680612
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Միլթոն_Հերշի&oldid=9826747» էջից