Մասնակից:Armine Sarukhanyan/Ավազարկղ8

Փոլ Դեսմոնդ Սքալի-Փաուեր (), ավստրո-ամերիկացի օվկիանոսագետ, տեխնոլոգիաների փորձագետ և բիզնեսղեկավար։ 1984 թվականին, որպես ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի ստորջրյա պատերազմի կենտրոնի քաղաքացիական սպա^[1], թռել է ՆԱՍԱ-ի STS-41-G տիեզերանավով ՝ որպես բեռի մասնագետ։ Նաև ծառայել է որպես ծովային նավատորմի հրամանատար։ Նա եղել է Ավստրալիայի առաջին բնիկը և մորուքով տիեզերագնացը, որը ուղևորվել է տիեզերք^[2]։

Տիեզերքում գտնվելու ընթացքում նա կարողացել է հաստատել պարուրաձև հորձանուտների առկայությունը և դիտել դրանք անզեն աչքով^[3]^[4]։

Սքալի-Փաուերը շարունակել է աշխատել մասնավոր արդյունաբերության մեջ։ Համարվում է տեսանելի, ինֆրակարմիր, ռադարային և ակուստիկ հեռազննման^[5], ինչպես նաև անվտանգության, ավիացիայի և օդատիեզերական արդյունաբերության համաշխարհային փորձագետ^[6]։

Սքալի-Փաուերը 2004 թվականին նշանակվել է Ավստրալիայի շքանշանի անդամ, որպես Ավստրալիայի օրվա պատվավոր՝ «օվկիանոսագիտության և հեռազննման ոլորտներում գիտությանը, ինչպես նաև համայնքին մի շարք պետական կարգավորող գործակալությունների ներդրումների և պահպանության խնդիրների վերաբերյալ հանրային իրազեկվածության բարձրացման համար»^[7]։

Վաղ կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փոլ Սքալի-Փաուերը ծնվել է Ավստրալիայի Սիդնեյ քաղաքում։ Հաճախել է Լոնդոնի դպրոցներ, ինչպես նաև Ռիվերվյուի Սուրբ Իգնատիոս և Սիդնեյի Չաթսվուդ քաղաքի Սուրբ Պիուս x քոլեջը։ Կիրառական մաթեմատիկա է սովորել Սիդնեյի համալսարանում, որտեղ վերաբնակվել է Սուրբ Հովհաննեսի քոլեջում, և ավարտել է գիտությունների բաժնի բակալավրը գերազանցությամբ 1966 թվականին, իսկ DipEd-ը՝ 1967 թվականին։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1967 թվականի հունվարին, Սիդնեյի համալսարանն ավարտելուց հետո, Սքալի-Փաուերը առաջարկ է ստացել Ավստրալիայի թագավորական նավատորմից՝ ստեղծելու առաջին օվկիանոսագրական խումբը նավատորմի ներսում։

1967 թվականի հունվարից մինչև 1972 թվականի հուլիսը եղել է գիտաշխատող և մնացել օվկիանոսագրական խմբի առաջին և մշտական ղեկավարը։

1972 թվականի հուլիսից մինչև 1974 թվականը եղել է ԱՄՆ-ի Ավստրալիական նավատորմի փոխարինող գիտնական։ Կոնեկտիկուտի Նոր Լոնդոն նավահանգիստում աշխատել է ԱՄՆ-ի ռազմածովային ստորջրյա համակարգերի կենտրոնում և Վաշինգտոն Կ.Շ․-ի ծովային հետազոտությունների գրասենյակում, մարդատար տիեզերանավերի առաքելությունն այդ ժամանակվանից։ Այս ժամանակահատվածում նա հրավիրվել է միանալու Սքայլաբ նախագծի Երկրի դիտորդական թիմին և այդ ժամանակից ի վեր աշխատել է տիեզերական օվկիանոսագրության ոլորտում բոլոր օդաչուավոր տիեզերական առաքելությունների ժամանակ:

1974 թվականի մարտից մինչև 1975 թվականի մարտը նա վերադարձել է Ավստրալիա, ծրագրել և իրականացրել է Ավստրալիայի, Նոր Զելանդիայի, Միացյալ Նահանգների համատեղ ANZUS EDDY նախագիծը, որը երբևէ իրականացված օվկիանոսային ցնցումների առաջին համակցված օվկիանոսագրական և ակուստիկ չափումն էր։

1976 թվականին նա նշանակվել է ջերմային հզորությունների քարտեզագրման առաքելության օտարերկրյա գլխավոր քննիչ, որը ՆԱՍԱ-ի կողմից արձակված արբանյակների շարքից մեկն էր՝ ուսումնասիրելու հեռազննման չափումների օգտակարությունը։

1977 թվականի հոկտեմբերին նա արտագաղթել է Միացյալ Նահանգներ և նրան առաջարկել են Ծովային ստորջրյա համակարգերի կենտրոնում պաշտոն։ Այս պաշտոնը ավագ գիտնականի և տեխնիկական մասնագետի պաշտոնն է հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների գծով ասոցացված տեխնիկական տնօրենի աշխատակազմում, որը պատասխանատու է կենտրոնի ներսում համապարփակ և հավասարակշռված տեխնոլոգիական բազայի զարգացումն ապահովելու համար։ Նա ԱՄՆ քաղաքացի է դարձել 1982 թվականին։

ՆԱՍԱ-ի կարիերան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1984 թվականի հունիսին Սքալի-Փաուերը ՆԱՍԱ-ի կողմից ընտրվել է ծառայելու որպես օգտակար բեռների մասնագետ (անձնակազմին սիրալիրորեն հայտնի է որպես «վերմակ հաշվիչ») 13-րդ Shuttle առաքելության ժամանակ, որը կուսումնասիրեր Երկրի մասին գիտությունները։ Նրա STS-41-G Չելենջեր տիեզերանավը (հոկտեմբերի 5-13, 1984 թվական) մեկնարկել է Քենեդիի տիեզերական կենտրոնից, Ֆլորիդա, և վերադարձել Երկիր։ STS-41-G-ն առաջին թռիչքն էր՝ 7 հոգանոց անձնակազմով և ամերիկյան ուղեծրային վառելիքի փոխանցման առաջին ցուցադրությունը։ 8-օրյա թռիչքի ընթացքում անձնակազմը տեղակայել է Երկրի ռադիացիոն բյուջետային արբանյակը, Երկրի գիտական դիտարկումներ կատարել՝ օգտագործելով OSTA-3 ծղոտե ներքնակ և լայնաֆորմատ տեսախցիկ, և ցուցադրել արբանյակը լիցքավորելու ունակություն՝ օգտագործելով EVA և համապատասխան հիդրազինային փոխանցում։ Առաքելության ավարտին ն անցել է ավելի քան 3,4 միլիոն մղոն Երկրի 133 ուղեծրով և ավելի քան 197 ժամ գտնվել տիեզերքում։

Նրա խնդիրն էր ուսումնասիրել պարուրաձև հորձանուտները, որոնք այն ժամանակ հազվադեպ էին համարվում։ Նա կարողացե է նրանց լուսանկարել սովորական տեսախցիկի միջոցով և ցույց տալ, որ դրանք ամենուր են^[8]։

ՆԱՍԱ-ն ի սկզբանե ակնկալում էր, որ նա կսափրի իր մորուքը թռիչքից առաջ, բայց թույլ է տվել դա այն բանից հետո, երբ նա կարողացել է ցույց տալ, որ դա չի ազդում սաղավարտի կնիքի վրա^[9]։

Կորպորատիվ կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2004 թվականին Սքալի-Փաուերը դարձել է Tenix Group-ի գլխավոր տեխնոլոգիական տնօրեն, իսկ 2007 թվականին նշանակվել SensorConnect Inc. բարձր տեխնոլոգիական ընկերության նախագահ և գործադիր տնօրեն, որը հիմնված է Սիլիկոնային հովտում^[5]։ Նախկինում եղել է Tenix Group-ի՝ Ավստրալիայի ամենամեծ պաշտպանական և տեխնոլոգիական կապալառուի տեխնոլոգիական գլխավոր տնօրենը^[10]։

Սքալի-Փաուերը մեծ առևտրային, պետական և ակադեմիական փորձ ունի Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում, Միացյալ Թագավորությունում և Միացյալ Նահանգներում և լայն ճանաչում ունի պաշտպանության և ազգային անվտանգության, ավիացիայի և օդատիեզերական արդյունաբերության, ծովային գիտության, կապի և համակարգերի վերլուծության և կրթության ոլորտներում^[10]։

Սքալի-Փաուերը ծառայում է որպես տնօրեն մի շարք պետական և մասնավոր կորպորատիվ և խորհրդատվական խորհուրդներում ամբողջ աշխարհում։

Սքալի-Փաուերը Ավստրալիայի քաղաքացիական ավիացիայի անվտանգության մարմնի և Դաշնային կառավարության Միջազգային տիեզերական խորհրդատվական խմբի նախկին նախագահն է, Բոնդի համալսարանի (Ավստրալիայի ամենամեծ մասնավոր համալսարանի) նախկին կանցլերը և Քվինսլենդի վարչապետի գիտության և տեխնոլոգիաների խորհրդի առաջին նախագահը։ Նախկինում ավելի քան քսան տարի անցկացրել է Միացյալ Նահանգներում, որտեղ կազմակերպել և ղեկավարել է բազմաթիվ բարձր տեխնոլոգիական և պաշտպանական ծրագրեր^[11]։ Աշխատել է ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմում, ՆԱՍԱ-ում, Պենտագոնում և Սպիտակ տանը, որտեղ ղեկավարել է կառավարություն-արդյունաբերական համագործակցություն՝ զարգացնելու առաջադեմ կապի համակարգեր՝ որպես Սպիտակ տան ազգային տեխնոլոգիական ռազմավարության ծրագրի մի մաս։ Նաև պատասխանատու է եղել ԱՄՆ կառավարության անունից համալսարաններում և հետազոտական հաստատություններում իրականացվող խոշոր ծրագրերի ֆինանսավորման համար։ Բացի այդ, ունեցել է շրջակա միջավայրի ակուստիկայի պատվավոր ամբիոն, եղել է Սկրիպսի օվկիանոսագիտության ինստիտուտի անդամ, Կոնեկտիկուտի Գիտության և տեխնոլոգիաների ակադեմիայի անդամակցության նախագահ, ծառայել է համալսարանների և քոլեջների հավատարմագրման խորհրդում և եղել է Fort Trumbull դաշնային վարկային միություն նախագահը։ Մինչ Ամերիկա մեկնելը նա եղել է Ավստրալիայի թագավորական նավատորմի օվկիանոսագրական խմբի անդրանիկ ղեկավարը, կատարել է 26 շուրջերկրյա ծովային ճանապարհորդություն և որակավորվել որպես ծովային սուզորդ^[12]։

Սքալի-Փաուերը ՄԱԿ-ի Տիեզերական օվկիանոսագիտության միջազգային հանձնաժողովի առաջին նախագահն էր։ Նա USAF-ի որակավորում ունի լրիվ ճնշման կոստյումով թռիչքի համար և եղել է Տեխասի Հյուսթոն քաղաքի տիեզերագնացների Ջոնսոն տիեզերական կենտրոնում թռիչքային անձնակազմի հրահանգիչ։ Սքալի-Փաուերը Թագավորական ավիացիոն ընկերության անդամ է, օդաչուների և օդաչուների գիլդիայի Լիվերի անդամ և Լոնդոնի Սիթիի ֆրիմեն^[12]։

Նա ներգրավված է բազմաթիվ գործարար և համայնքային խմբերում, լինելով Ավստրալիայի ավիացիոն թանգարանի, Ավստրալիայի թագավորական նավատորմի լաբորատոր ասոցիացիայի և Հին ծովայինների լիգայի հովանավորը, նավատորմի սպաների ասոցիացիայի նախկին փոխնախագահ, ԱՄՆ առևտրի պալատի միջազգային առևտրի և կառավարության կոմիտեի անդամ, արքայադուստր Դիանայի կողմից ստեղծված Ավստրալիայի երիտասարդական հիմնադրամի տնօրեն^[12]։ Նա նաև Environment Business Australia-ի խորհրդատվական խորհրդի հիմնադիր անդամ է։ Սքալի-Փաուերը հինգ տարի աշխատել է Ավստրալիայի առևտրի հանձնաժողովում և ութ տարի Ավստրալիայի ընկերությունների տնօրենների ինստիտուտում^[4]։ Կանբերայի Ազգային դիմանկարների պատկերասրահում կախված է բժիշկ Սքալի-Փաուերի իրական չափի յուղաներկը

Նա աջակցում էր NSW-ի՝ Ավստրալիայի տիեզերական գործակալությունը հյուրընկալելու հայտին^[11]։

Մրցանակներ և պարգևատրումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԱՄՆ Ռազմածովային ուժերի պատվավոր ծառայության մեդալ
ՆԱՍԱ-ի մեդալ Տիեզերական թռիչքի համար
Կանադայի օդագնացության և տիեզերական ինստիտուտի Քեյսի Բոլդուինի մեդալիոն
Երախտագիտության վկայագիր Միացյալ Նահանգների նախագահից
ԱՄՆ Կոնգրեսի վկայական
Միավորված ազգերի կազմակերպության ասոցիացիայի պատվավոր ծառայության մրցանակ
Ալբատրոսի դափնեկիր (օվկիանոսագիտության Նոբելյան մրցանակ)^[12]
Դեցիբելի շքանշան (բարձրագույն պարգև ստորջրյա ակուստիկայի ոլորտում)^[9]
Օսվալդ Ուոթ ոսկե մեդալ (Ավստրալիայի բարձրագույն ավիացիոն պարգև)^[12]
Ավստրալիայի շքանշանի անդամ (AM)^[13]
Եթովպիայի աստղի շքանշանի (GOSE) մեծ սպա (երկրորդ կարգ) (ջրի ֆիլտրման համակարգի մշակման համար)^[9]^[14]
Ավստրալիայի տիեզերական արդյունաբերության ասոցիացիայի ցմահ անդամություն

Կազմակերպություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամերիկյան երկրաֆիզիկական միություն
Ամերիկայի ակուստիկական միություն
Ամերիկյան օդերևութաբանական միություն
Գիտության առաջընթացի ամերիկյան ասոցիացիան
ԱՄՆ ռազմածովային ինստիտուտ
Ավստրալիայի ծովային գիտության ասոցիացիա
Լուսկինթայրի ավիացիոն թանգարան

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սքալի-Փաուերը ամուսնացած է և ունի վեց երեխա։ Նրա ժամանցի գործունեությունը ներառում է սքվոշ և ռակետբոլ, նավարկություն և ընթերցանություն։

Տեխնիկական թղթեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սքալի Փաուերը համարվում է տեսանելի, ինֆրակարմիր, ռադիոտեղորոշիչ և ակուստիկ հեռազննման համաշխարհային փորձագետ։ Իր աշխատանքի համար ստացել է բարձրագույն գիտական կոչում՝ կիրառական մաթեմատիկայի գիտությունների դոկտոր։ Հրապարակել է ավելի քան 90 միջազգային գիտական զեկույցներ և տեխնիկական ամսագրերի հոդվածներ, այդ թվում՝ Royal Society Bakerian Lecture-ը։ Նա մեծ ներդրում է ունեցել ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի մարտական գնահատման և հսկողության ռազմավարությունների մշակման գործում և 1995 թվականին Սիդնեյի համալսարանի կողմից ճանաչվել է որպես վաստակավոր շրջանավարտ։ Հայտնաբերել է օվկիանոսային պարուրաձև հորձանուտների ֆենոմենը^[12]։

Հրապարակել է աշխատություններ բազմաթիվ ոլորտներում, այդ թվում՝ ֆիզիկական օվկիանոսագրություն, ստորջրյա ակուստիկա, հեռազննում, կիրառական մաթեմատիկա, տիեզերական օվկիանոսագրություն, ծովային կենսաբանություն, օդերևութաբանություն և օվկիանոսային ճարտարագիտություն։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օվկիանոսները ուղեծրում։ Ավստրալիայի առաջին մարդու պատմությունը տիեզերքում, Փոլ Սքալի-Փաուեր, 1995, Քոլին Բուրջեսի կողմից։
Ավստրալացի տիեզերագնացներ։ Երեք տղամարդ և տիեզերական թռիչքի երազանք, 1999, Քոլին Բուրջես։
Ավստրալացի տիեզերագնացներ։ Հետհաշվարկ դեպի տիեզերական թռիչքի երազանք, 2009, Քոլին Բուրջեսի կողմից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Paul Scully-Power, AM». The Age. January 26, 2004.
↑ Rancourt, Linda (October 4, 1984). «Scully-Power shuttle flight counted down». The Day. էջեր 1, 10.
↑ Mark Debono (1 July 2013). «Feet on the ground but still flying high». ABC Gippsland.
↑ ^4,0 ^4,1 «Dr Paul Scully-Power, 2005». National Portrait Gallery. Վերցված է 1 June 2018-ին.
↑ ^5,0 ^5,1 «Defence scientist, astronaut to Tenix». The Age. 2004-06-10.
↑ «Defence scientist, astronaut to Tenix». The Age. 2004-06-10.
↑ «Australia Day 2004 Honours List» (PDF). gg.gov.au. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018-10-20-ին. Վերցված է 29 August 2022-ին.
↑ Tor Eldevik and Kristian B. Dysthe (3 July 2001). «Spiral Eddies». Journal of Physical Oceanography. 32 (3): 851. Bibcode:2002JPO....32..851E. doi:10.1175/1520-0485(2002)032<0851:SE>2.0.CO;2.
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 Ross Bilton (23 April 2016). «Paul Scully-Power: the first Australian, and hipster, in space». The Australian.
↑ ^10,0 ^10,1 «SensorConnect Appoints Leading Innovator and Sensor Expert Dr. Paul Scully-Power as Chairman». BusinessWire. 6 March 2007.
↑ ^11,0 ^11,1 Antonette Collins (23 May 2018). «NASA-trained astronaut joins team NSW in bid for Australia's first space agency». ABC News.
↑ ^12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 ^12,5 «Dr Paul Scully-Power». saxton. Վերցված է 1 June 2018-ին.
↑ «Paul Scully-Power, AM». The Age. January 26, 2004.
↑ «Dr Paul Scully-Power AM named NSSN Special Envoy for Space & Defence». NSW Smart Sensing Network. Վերցված է 29 August 2022-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«NASA biography of Scully-Power» (PDF). NASA. Վերցված է May 18, 2021-ին.
Spacefacts biography of Paul D. Scully-Power

[oa2-1] «Paul Scully-Power, AM». The Age. January 26, 2004.

[2] Rancourt, Linda (October 4, 1984). «Scully-Power shuttle flight counted down». The Day. էջեր 1, 10.

[3] Mark Debono (1 July 2013). «Feet on the ground but still flying high». ABC Gippsland.

[gallery-4] 4,0 ^4,1 «Dr Paul Scully-Power, 2005». National Portrait Gallery. Վերցված է 1 June 2018-ին.

[tenix-5] 5,0 ^5,1 «Defence scientist, astronaut to Tenix». The Age. 2004-06-10.

[tenix2-6] «Defence scientist, astronaut to Tenix». The Age. 2004-06-10.

[AD2004-7] «Australia Day 2004 Honours List» (PDF). gg.gov.au. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018-10-20-ին. Վերցված է 29 August 2022-ին.

[8] Tor Eldevik and Kristian B. Dysthe (3 July 2001). «Spiral Eddies». Journal of Physical Oceanography. 32 (3): 851. Bibcode:2002JPO....32..851E. doi:10.1175/1520-0485(2002)032<0851:SE>2.0.CO;2.

[taus-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 Ross Bilton (23 April 2016). «Paul Scully-Power: the first Australian, and hipster, in space». The Australian.

[bw-10] 10,0 ^10,1 «SensorConnect Appoints Leading Innovator and Sensor Expert Dr. Paul Scully-Power as Chairman». BusinessWire. 6 March 2007.

[spaceag-11] 11,0 ^11,1 Antonette Collins (23 May 2018). «NASA-trained astronaut joins team NSW in bid for Australia's first space agency». ABC News.

[sax-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 ^12,5 «Dr Paul Scully-Power». saxton. Վերցված է 1 June 2018-ին.

[oa-13] «Paul Scully-Power, AM». The Age. January 26, 2004.

[14] «Dr Paul Scully-Power AM named NSSN Special Envoy for Space & Defence». NSW Smart Sensing Network. Վերցված է 29 August 2022-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]