Կոռնելիուս Ռայան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կոռնելիուս Ռայան
անգլ.՝ Cornelius Ryan
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 5, 1920(1920-06-05)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԴուբլին, Իռլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4]
Մահացել էնոյեմբերի 23, 1974(1974-11-23)[1][2][3][…] (54 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]
ԳերեզմանRidgebury Cemetery[5]
Քաղաքացիություն Իռլանդիա և  ԱՄՆ
ԿրթությունSynge Street CBS?
Մասնագիտությունլրագրող, վիպասան, գրող, սցենարիստ, համալսարանի դասախոս և պատմաբան
ԱշխատավայրՕհայոյի համալսարան
ԱմուսինKathryn Morgan Ryan?[6]
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Cornelius Ryan Վիքիպահեստում

Կոռնելիուս Ռայեն (Ռայան) (հունիսի 5, 1920(1920-06-05)[1][2][3][…], Դուբլին, Իռլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] - նոյեմբերի 23, 1974(1974-11-23)[1][2][3][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]), իռլանդական ծագմամբ ամերիկացի լրագրող և գրող, հայտնի է դարձել իր գեղարվեստական-վավերագրական ստեղծագործություններով, նվիրված Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի առանձին դրվագներին։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռայենը ծնվել և մեծացել է Դուբլինում։ 1940 թվականին մեկնել է Լոնդոն, որտեղ 1941 թվականից աշխատել է ռազմական թղթակից Daily Telegraph թերթում։

1947 թվականին արտագաղթել է ԱՄՆ, որտեղ հրատարակել է իր հոդվածները Time Magazine և այլ ամսագրեր։ 1950 թվականին ամուսնանալով Քեթրին Մորգանի (Kathryn Morgan) հետ, ստացել է ԱՄՆ քաղաքացիություն։

Ֆրանսիական Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ, գրականության պատվավոր դոկտորի աստիճանի դափնեկիր, որը նրան շնորհվել Է Օհայոյի համալսարանի կողմից, որտեղ «Alden Library» գրադարանում պահվում է «Cornelius Ryan Collection»։

1970 թվականին Ռայանի մոտ հայտնաբերվել է քաղցկեղ։ Պայքարելով հիվանդության դեմ՝ Ռայանը շտապեց ավարտել իր վերջին գիրքը, «Մեկ կամուրջ ավելի հեռու, քան անհրաժեշտ է» (անգլ.՝ A Bridge Too Far)[8], որը հրատարակվել է 1974 թվականի սեպտեմբերին։ Ընդամենը երկու ամիս անց Ռայանը մահացավ։ Դա տեղի է ունեցել գրքին նվիրված գովազդային շրջագայության ժամանակ, գրքին նվիրված լույս տեսնելուն։

«Վերջին ճակատամարտը»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Վերջին ճակատամարտը» (անգլ.՝ The Last Battle, 1966 թ.)նվիրված է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Բեռլինի ճակատամարտին նախորդող իրադարձություններին։

Simon & Schuster հրատարակչության կողմից թողարկված գիրքը գրված է պատմական պատմվածքի ժանրում, որը հիմնված է պատերազմի հարյուրավոր մասնակիցների, այդ թվում ՝ ամերիկացիների, բրիտանացիների, գերմանացիների և ռուսների հետ հարցազրույցների վրա։ Ռայանը եզակի հնարավորություն ստացավ հարցազրույց վերցնել խորհրդային ռազմական առաջնորդներից,մասնակցել ճակատամարտին, ինչպես նաև աշխատել խորհրդային արխիվներում։

Գիրքը լույս է տեսել 1966 թվականի մարտին միաժամանակ Անգլիայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում, Իտալիայում, Իսպանիայում, Նորվեգիայում, Դանիայում, Շվեցարիայում, Նիդեռլանդներում, Ֆիլանդիայում և Պորտուգալիայում։

«Վերջին ճակատամարտը» անմիջապես քննարկումների տեղիք տվեց լրատվամիջոցներին։ Գիրքը պնդում էր, որ գերմանացիների կողմից Գերմանիայի բաժանման և օկուպացիայի դաշնակիցների հույժ գաղտնի ծրագրի գրավումը հանգեցրեց Գերմանիայի դիմադրության խստացմանը և ռազմական գործողությունների ձգձգմանը։

Հասարակության ուշադրությունը գրավել է նաեւ գրքում մեջբերված ամերիկացի գեներալ Ուիլյամ Սիմփսոնի հայտարարությունը, Երկրորդ աշխարհամարտում 9-րդ բանակի հրամանատարը ՝ իր բանակի մասին «կարող էին Բեռլինը գրավել շատ ավելի վաղ, քան ռուսները, եթե այն չկանգնեցվեր Էլբայի վրա 1945 թվականի ապրիլի15-ին»։

ԽՍՀՄ-ում «Պրավդա»[9] թերթը քննադատել է Ռայանին ՝ խորհրդային բանակը սևացնելու փորձի համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 filmportal.de — 2005.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #120628643 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. Find A Grave — 1996.
  6. https://www.nytimes.com/1979/06/16/archives/from-cornelius-ryans-wife-the-story-of-a-battle-close-to-home.html?smid=url-share
  7. https://www.simonandschuster.com/books/A-Bridge-Too-Far/Cornelius-Ryan/9781439126714
  8. Կաղապար:London Gazette
  9. «Police probe after plaques stolen from SAS memorial». BBC News. 2014 թ․ հունիսի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 9-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]