Կարապետ Իբրըիլյանու
Կարապետ Իբրըիլյանու | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մայիսի 23, 1871[1][2] |
| Ծննդավայր | Տարգու Ֆրումոս, Iași County, Ռումինիա |
| Վախճանվել է | մարտի 11, 1936 (64 տարեկան) կամ մարտի 12, 1936[3] (64 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Բուխարեստ, Ռումինիա |
| Գերեզման | Eternitatea cemetery |
| Մասնագիտություն | լեզվաբան, սոցիոլոգ, գրականության պատմաբան, խմբագիր, գրական քննադատ և թարգմանիչ |
| Լեզու | հայերեն և ռումիներեն[4] |
| Ազգություն | հայ |
| Քաղաքացիություն |  Ռումինիա |
| Կրթություն | Ալեքսանդրու Իոան Կուզայի անվան համալսարան |
| Garabet Ibrăileanu Վիքիպահեստում | |
Կարապետ Իբրըիլյանու (Garabet Ibrăileanu, 1871, մայիսի 23 - 1936, մարտի 12) - ծագումով հայ ռումինական գրող, բանասեր, թարգմանիչ։
Ծնվել է Ռումինիայի Տրգու Ֆրումոս ավանում, հայկական ընտանիքում։ 1890 թվականից սովորել է Յաշի համալսարանի գրականության և փիլիսոփայության բաժնում։ Համալսարանն ավարտելուց հետո միառժամանակ զբաղվել է ուսուցչությամբ, ապա ամբողջովին նվիրվել գրական-բանասիրական, թարգմանչական աշխատանքի։
Գրել է բազմաթիվ աշխատություններ ռումինական գրականության տարբեր հարցերի և առանձին գրողների մասին։ Առավել նշանակալից գործերից են՝ «Քննադատական ոգին ռումինական մշակույթում», «Գրողներ և հոսանքներ», «Մշակույթ և գրականություն», «Ռումինացի և օտար գրողներ» և այլն, որոնք լույս են տեսել 1910-30-ական թթ. և լայն հետաքրքրություն ստեղծել նրա անվան շուրջ։ Նրա ուսումնասիրությունները նպաստել են ռուսական և եվրոպական գրականության, մասնավորապես Լև Տոլստոյի, Իվան Տուրգենևի, Մաքսիմ Գորկու, Անատոլ Ֆրանսի, Էմիլ Զոլայի և այլոց երկերի ծանոթացմանը ռումինացի ընթերցողին։
Թարգմանել է Գի դը Մոպասանի «Սիրելի բարեկամը» և այլ գեղարվեստական ստեղծագործություններ։
Գրել է արձակ ստեղծագործություններ, որոնցից «Ադելա» վեպը տպագրվել է 1933 թվականին և արժանացել ռումինական մեծ մրցանակի։
Հետմահու՝ 1948 թվականին ռումինական կառավարությունը նրան շնորհել է ռումինական ակադեմիայի իսկական անդամի կոչում։
Կապված է եղել հայկական շրջանների հետ, իր խմբագրած «Ռումինական կյանք» հանդեսում հաճախ է անդրադարձել հայ արվեստի, գրականության հարցերին։
Նրա ծննդյան 100-ամյակը նշվել է համաշխարհային չափանիշով, ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի որոշմամբ[5]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Library of Congress Authorities — Library of Congress.
- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Գառնիկ Ստեփանյան (1981)։ Կենսագրական բառարան, հատոր Բ։ Երևան: «Սովետական գրող»։ էջ էջ 7
- Մայիսի 23 ծնունդներ
- 1871 ծնունդներ
- Ռումինիայում ծնվածներ
- Մարտի 11 մահեր
- 1936 մահեր
- Մարտի 12 մահեր
- Բուխարեստ քաղաքում մահացածներ
- Ալեքսանդրու Յոհան Կուզայի անվան համալսարանի շրջանավարտներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Ռումինագիր հայ գրողներ
- Ռումինահայ արձակագիրներ
- Ռումինահայ թարգմանիչներ
- Ռումինացի գրականագետներ
- 20-րդ դարի թարգմանիչներ