Jump to content

Կառլ Ռեններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կառլ Ռեններ
Karl Renner
 
Կուսակցություն՝ Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն
Կրթություն՝ Վիեննայի համալսարան
Գիտական աստիճան՝ դոկտորի աստիճան[1]
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, գրադարանավար, դիվանագետ, փաստաբան և իրավաբան
Դավանանք Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Ծննդյան օր դեկտեմբերի 14, 1870(1870-12-14)[2][3][4][…]
Ծննդավայր Դոլնի Դունայովիցե[5]
Վախճանի օր դեկտեմբերի 31, 1950(1950-12-31)[6][2][3][…] (80 տարեկան)
Վախճանի վայր Վիեննա, Ավստրիայի բռնազավթումը դաշնակիցների կողմից[6]
Թաղված Վիենայի կենտրոնական գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն  Ցիսլեյտանիա,  Ավստրիա և  Նացիստական Գերմանիա
Ի ծնե անուն գերմ.՝ Carl Renner
Ամուսին Luise Renner?
Զավակներ Leopoldine Deutsch-Renner?[1]
 
Պարգևներ

Կառլ Ռեններ (գերմ.՝ Karl Renner, դեկտեմբերի 14, 1870(1870-12-14)[2][3][4][…], Դոլնի Դունայովիցե[5] - դեկտեմբերի 31, 1950(1950-12-31)[6][2][3][…], Վիեննա, Ավստրիայի բռնազավթումը դաշնակիցների կողմից[6]), ավստրիացի պետական և քաղաքական գործիչ, սոցիալ-դեմոկրատ, ավստրոմարքսիզմի տեսաբան։

Ավստրիայի առաջին դաշնային կանցլերն Ավստրո-Հունգարիայի կայսրության անկումից հետո և Ավստրիայի առաջին նախագահը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1870 թվականի դեկտեմբերի 14-ին՝ չեխ գյուղացու ընտանիքում։ Եղել է ընտանիքի տասնութերորդ զավակը։

Նախնական կրթություն ստանալուց հետո Վիեննայում ուսումնասիրել է իրավագիտություն և ապա դարձել է իրավաբանական գիտությունների դոկտոր։

1896-1932 թվականներին աշխատել է, որպես Ավստրիայի խորհրդարանի գրադարանի գրադարանավար։ 1894 թվականին դարձել է սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության անդամ, իսկ 1907 թվականին՝ Ավստրիայի խորհրդարանի ստորին պալատի պատգամավոր։ 1934 թվականին մասնակցել է նորանկախ Ավստրիայի իշխանական մարմինների ձևավորման գործին։ 1918-1920 թվականներին եղել է պետական խորհրդի ղեկավար և կանցլեր։ 1930 թվականին ընտրվել է Ավստրիայի Հանրապետության խորհրդարանի նախագահ։ Ունեցել է հակաֆաշիստական կողմնորոշում և Ավստրիայի ազատագրումից հետո վերստին դարձել է Ավստրիայի կառավարության նախագահ։

Մահացել է 1950 թվականի դեկտեմբերի 31-ին՝ 80 տարեկան հասակում։

Կառլ Ռենները բազմիցս ղեկավարել է Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցությունը։ Եղել է ավստրոմարքսիզմի տեսաբան և մի շարք աշխատությունների հեղինակ։ Աշխատությունների մեծ մասը նվիրված է եղել ազգային հարցերին։ Նա հավատարիմ է եղել այն համոզմունքին, ով բազմազգ պետությունների պետք է հիմնված լինեն քաղաքական հավասարության և ժողովուրդների մշակութային կապերի վրա։

Կառլ Ռենները եղել է «Գերմանական Ավստրիա՝ սքանչելի երկիր» հայրենասիրական երգի բառերի հեղինակը, որը դարձել է Ավստրիայի Առաջին Հանրապետության դե ֆակտո օրհներգը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ватлин А. Ю. Австрия в XX веке: учеб. Пособие для вузов. М., 2006
  • Ватлин А. Ю., Котов Б. С., Сорокин А. К. (и др.) СССР и Австрия на пути к Государственному договору. Страницы документальной истории 1945—1955. М.: Политическая энциклопедия. 2015—455 с.
  • Воцелка К. История Австрии. Культура, общество, политика. М. 2007
  • Жиряков И. Г. Советская оккупация Австрии: некоторые политико-правовые выводы и обобщения. // «Право и жизнь», № 112 (7), 2007
  • Котов Б. С. Переписка Сталина и Реннера/Историк, № 5, 2016