Կապտերանգ սուզաբադ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
՞
Կապտերանգ սուզաբադ
Կապտերանգ սուզաբադ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Կարգ Սագանմաններ
Ընտանիք Բադեր
Տեսակ Կապտերանգ սուզաբադ
Լատիներեն անվանում
Melanitta nigra
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում





Կապտերանգ սուզաբադ[1] (լատին․՝ Melanitta nigra) բադերի ընտանիքին պատկանող ջրային թռչուն։

Բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապտերանգ սուզաբադը կշռում է 1200-ից 1400 գրամ և մարմնի երկարությունը հասնում է 45-ից 54 սմ-ի։ Թևերի բացվածքը 79-90 սանտիմետր է։ Արուների գունավորումը ունի ամուր սև գույն, մի փոքր պայծառ թևի եզրերով։

Կտուցը լայն է, հարթ ՝ դեղին բծով[2]։ Արուների և էգերի ձմեռային փետուրները ունեն մուգ շագանակագույն գույն[3]։ Գլուխը մոխրագույն-շագանակագույն է, դեմքի ստորին մասը `մոխրագույն-սպիտակ։ Էգերի կտուցը մոխրագույն է, առանց աճի։ Երկու զույգերն էլ ունեն թաթեր ՝ մուգ շագանակագույնից մինչև սև[4]։ Պոչը երկար, բծախնդրություն է, հաճախ լողալիս փոքր-ինչ բարձրանում է։ Թռիչքի ժամանակ կապտերանգ սուզաբադը արագ և հաճախ է շարժվում ցածր բարձրության վրա։ Արուները իրենց թևերով սուլում են ձայն[5]:

яйцо Melanitta nigra - Тулузский музеум

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապտերանգ սուզաբադերի բները տեղակայված են Բրիտանական կղզիների հյուսիսում, Իսլանդիայում և Սկանդինավիայում, Ռուսաստանի հյուսիսում, արևմտյան Սիբիրում[6]։ Ձմռանը կապտերանգ սուզաբադը չվում է Իսպանիայի հարավ և Մարոկկոյում գտնվող բարեխառն տարածքներ[7]։ Ասիայում այն ավելի հաճախ ձմեռում է Ճապոնիայի, Չինաստանի և Կորեայի ափամերձ ջրերի մոտակայքում[8]։ Զրուցասեր թռչուն է, որը բնակվում է ծովում մեծ հոտերի մեջ։ Այն, որպես կանոն, ապրում է փոքր խմբերում[9]։

Սնուցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապտերանգ սուզաբադի սնունդը բաղկացած է հիմնականում մսից, խեցգետիններից և մոլլուսներից[8]։ Քաղցր ջրի մեջ այն որսում է սուզվելով միջատներին և փոքր ձկներին։ Այս դեպքում այն կարող է հասնել մինչև 30 մ խորության։

Բուծում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սեռական հասունությունը տեղի է ունենում 2 տարեկանում։ Բույները տեղակայված են դանդաղ հոսող գետերի, լճերի և լճակների, ինչպես նաև անտառի եզրին և թունդրայում։ Բները կառուցված են բուսական նյութից։ Ձվադրում են տարին մեկ անգամ `մարտից հունիս ամիսներին[10]։ Արուները գաղթում են հունիսին և վերադառնում ծովի հալեցման ժամանակ։ Էգը դնում է 6-9 դեղին-սպիտակ ձու։ Նրա ձագը 27- 31 օր հետո դուրս է գալիս ձվից։ Ծնվելուց անմիջապես հետո ձագերը հետևում են մորը ջրի մեջ։ Ձագերի փետուրները նման են էգի փետուրներին։ 45-50 օր հետո նրանք դառնում են անկախ։ Բնության մեջ նա ապրում է 10-ից 15 տարի[11]։

Դասակարգում և ենթատեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ հեղինակներ Melanitta nigra տեսակները բաժանում են երկու ենթատեսակների ՝ Ատլանտյան կապտերանգ սուզաբադ (Melanitta nigra nigra) և ամերիկյան (Խաղաղ օվկիանոս) կապտերանգ սուզաբադ (Melanitta nigra americana), (Swainson, 1882), որը նաև կոչվում է Black Scooter:

Պոպուլյացիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապոտերանգ սուզաբադի բնակչությունը աշխարհում կազմում է 1,9-ից մինչև 2,4 միլիոն անհատ։ (Wetlands International 2002):

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ А.А. КОРОБКОВ, В.В. КОЦЕРУБА (2017)։ «ЧИСЛА ХРОМОСОМ НЕКОТОРЫХ ВИДОВ ТРИБЫ ANTHEMIDEAE (ASTERACEAE) ЕВРОПЕЙСКОЙ РОССИИ И КАВКАЗА»։ БОТАНИЧЕСКИЙ ЖУРНАЛ 102 (9): 1290–1296։ ISSN 0006-8136։ doi:10.1134/s0006813617090083 
  2. ↑ «Melanitta nigra: BirdLife International»։ IUCN Red List of Threatened Species։ 2013-11-01։ Վերցված է 2019-12-14 
  3. ↑ Jobling, James A. (2010)։ The Helm dictionary of scientific bird names : from aalge to zusii։ London: Christopher Helm։ ISBN 978-1-4081-3326-2։ OCLC 659731768 
  4. ↑ Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994)։ Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ։ Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich.։ Moskva: "RUSSO"։ ISBN 5-200-00643-0։ OCLC 32830504 
  5. ↑ Sangster George (2009-12)։ «Acoustic Differences between the Scoters Melanitta nigra nigra and m. n. americana»։ The Wilson Journal of Ornithology (անգլերեն) 121 (4): 696–702։ ISSN 1559-4491։ doi:10.1676/04-088.1 
  6. ↑ Campbell, Bruce, 1912-1993. (1977)։ Birds of coast and sea : Britain and Northern Europe։ Watson, Raymond, 1935-։ Oxford: Oxford University Press։ ISBN 0-19-217661-7։ OCLC 3186553 
  7. ↑ Bämayr Argeo (2014-07-07)։ «Large Group of Patients Cannot Be Found»։ Deutsches Aerzteblatt Online։ ISSN 1866-0452։ doi:10.3238/arztebl.2014.0489b 
  8. ↑ 8,0 8,1 Uriu Daisuke, Ogasawara Takahiro, Shimizu Naohito, Okude Naohito (2006)։ «MASTABA»։ ACM SIGGRAPH 2006 Sketches on - SIGGRAPH '06 (New York, New York, USA: ACM Press)։ ISBN 1-59593-364-6։ doi:10.1145/1179849.1180038 
  9. ↑ London Calling : Britain, the BBC World Service and the Cold War։ Bloomsbury Academic։ 2014։ ISBN 978-1-4725-1501-8 
  10. ↑ Ratcliffe F. N. (1951-01)։ «Correspondence»։ Emu - Austral Ornithology 50 (3): 212–213։ ISSN 0158-4197։ doi:10.1071/mu950212 
  11. ↑ Underhill M.C., Gittings T., Callaghan D.A., Hughes B., Kirby J.S., Delany S. (1998-07)։ «Status and distribution of breeding Common Scoters Melanitta nigra nigra in Britain and Ireland in 1995»։ Bird Study (անգլերեն) 45 (2): 146–156։ ISSN 0006-3657։ doi:10.1080/00063659809461087 

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Տաքսոնոմիա
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կապտերանգ_սուզաբադ&oldid=8570138» էջից