Խարբուկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խարբուկ
Խարբուկ
Խարբուկ
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Կարգ Աստղածաղկավորներ (Asterales)
Ընտանիք Աստղածաղկազգիներ (Asteraceae)
Ենթաընտանիք Եղերդակայիններ (Cichorioideae)
Տրիբա Cichorieae
Ենթատրիբա Crepidinae
Ցեղ Lapsana
Տեսակ Խարբուկ (L. communis)
Միջազգային անվանում
Lapsana communis

Խարբուկ (լատին․՝ Lapsana), խաբվան, ստնքախոտ, խարշուկ, ղճի, աստղածաղկազգիների (բարդածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա, երկամյա և բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածված է բոլոր մարզերում։ Աճում ստորինից մինչև վերին լեռների, գոտիների անտառների բացատներում և եզրերին, ենթալպյան մարգագետիններում և այլն։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցողունն ուղիղ է, ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 40-100 սմ։ Ցողունի ստորին մասի տերևները քնարաձև-փետրաբաժան են, վերինները՝ գոգավորատամնաեզր։ Զամբյուղները մանր են՝ վահանաձև կամ հուրանաձև ծաղկաբույլերում, ծաղիկները՝ դեղին։ Ծաղկում է մայիս-սեպտեմբերին։ Պտուղը սերմիկ է։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է 4 (այլ տվյալներով՝ 100), ՀՀ-ում՝ 1 տեսակ՝ Խարբուկ խոշորածաղիկ (Լ. grandiflora)։

Խարբուկ բժշկության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեղաբույս է. հյութը և կանաչ զանգվածի թուրմն օգտագործվում է մաշկային, հիվանդությունների ժամանակ։ Պարունակում է վիտամին C, կարոտին (A-նախավիտամին) և այլն։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խարբուկ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խարբուկ» հոդվածին։