Jump to content

Լևոն Խաչերյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լևոն Խաչերյան
արմտ. հայ.՝ Լեւոն Գէորգի Խաչերեան
Ծնվել էմարտի 18, 1924(1924-03-18)[1]
Նիկոսիա, Նիկոսիայի շրջան, Կիպրոս[1]
Մահացել էապրիլի 13, 2007(2007-04-13) (83 տարեկան)
Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Բնակության վայր(եր)Հայկական ԽՍՀ և ԱՄՆ
Մասնագիտությունհայագետ, լեզվաբան, բանասեր և պատմաբան
Հաստատություն(ներ)Երևանի պետական համալսարան, Մատենադարան և Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան
Ալմա մատերՀայկական պետական մանկավարժական համալսարան և Լեզվի ինստիտուտ
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում

Լևոն Գևորգի Խաչերյան (անգլերեն՝ Levon G. Khacheryan) (մարտի 18, 1924(1924-03-18)[1], Նիկոսիա, Նիկոսիայի շրջան, Կիպրոս[1] - ապրիլի 13, 2007(2007-04-13), Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), հայագետ և լեզվաբան։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լևոն Խաչերյանը ծնվել է 1924 թվականին Կիպրոսի մայրաքաղաք Նիկոսիայում։ Հետագայաում տեղափոխվել է Սիրիա, Լիբանան, իսկ 1946-1981 թվականներին բնակություն է հաստատել Հայաստանում։ 1981 թվականին բնակություն է հաստատել ԱՄՆ-ում։ Աշխատել է Մատենադարանում և ԵՊՀ–ում[2]։

Գիտական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուսումնասիրել է հայկական վանքերի պատմությունը, հայ գիտնական վարդապետների գործունեությունը։ Խաչերյանը ունի նաև ուսումնասիրություններ հայոց լեզվի պատմության վերաբերյալ։

Մատենագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • <<Գրչութեան Արուեստի Լեզուական-Քերականական Տեսութիւնը Միջնադարեան Հայաստանում>>, Երեւան, ՀՍՍՌ Գիտութիւնների Ակադեմիայի Հրատ․, 1962թ․, 406 էջ։  
  • << Եսայի Նչեցի. Վերլուծութիւն Քերականութեան>>, Երեւան, ՀՍՍՌ Գիտութիւնների Ակադեմիայի Հրատ․, 1966թ․, 220 էջ[3]։
  • << Վարդան Արեւելցի. Մեկնութիւն Քերականի>>; Երեւան, ՀՍՍՌ Գիտութիւնների Ակադեմիայի Հրատ․, 1972թ․, 180 էջ[4]։
  • << Գլաձորի Համալսարանը Հայ Մանկավարժական Մտքի Պատմութեան Մէջ (XIII-XIV դդ)>>, Երեւան, <<Լույս>> Հրատ․, 1973թ․, 233 էջ։
  • <<Առաքել Սիւնեցի (1350-1422թթ). Յաղագս Քերականութեան Համառաւտ Լուծմունք>>,  Լոս-Անճելըս, 1982թ․, 240 էջ[5]։
  • <<Հովհաննէս Երզնկացի (1230-1293թթ). Հաւաքումն Մեկնութեան Քերականի >>, Լոս Անճելըս, 1983թ․, 391 էջ։
  • <<Հովհաննէս Ծործորեցի (1283-1340թթ). Համառաւտ Տեսութիւն Քերականի>>,  Լոս Անճելըս, 1984թ․, 380 էջ[6]։
  • <<Գրիգոր Պահլաւունի Մագիստրոս (985-1058թթ). Կեանքն ու Գործունէութիւնը>>, Լոս Անճելըս, 1987թ․, 494 էջ։
  • <<Եսայի Նչեցին եւ Գլաձորի համալսարանը (1280-1340 թթ.) >>, Լոս Անճելըս, 1988թ․, 448 էջ։
  • <<Դաւիթ Բէկ. Ընտիր Պատմութիւն (1722-1729 թթ.) >>, Լոս Անճելըս, 1988թ․, 212 էջ։
  • <<Հայ Լեզուաբանութեան Առաջացման Պատմութիւնը եւ Քերականագիտական Միտքը V-XVI Դարերում>>, Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութեան Մատենաշար, Լիզպոն, 1992թ․, 1170 էջ։
  • <<Գրաբարի Շարահիւսութիւն. Ստորադասական Կապակցութիւն. Պարագայ Երկրորդական Նախադասութիւնները Դասական Հայերէնում,>>,  Մխիթարեան Տպարան, Վիեննա, 1993թ․, 168 էջ։
  • <<Հայագիր Դպրութեան Ուսումնագիտական Կենտրոնները. Դպրոցները, Դպրեվանքերը, Վարդապետարանները, Ճեմարանները, Ակադեմիանները եւ Համալսարանները Միջնադարեան Հայաստանում եւ Կիլիկիայում (V-XVI դդ.)>>, Երկհատոր, Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութեան Մատենաշար, Լիզպոն, 1998թ․, 1250 էջ։
  • <<Հայոց Համազգային Մաշտոցեան Համակարգուած Միասնական եւ Միակերպ Ուղղագրութեան Պատմութիւնը (Ե.-Ի. Դարեր)>>, Լոս Անջելես, 1999թ․, 411 էջ։
  • <<Հայ Դպրութեան Պատմութիւնը՝ Քննական Տեսութեամբ>>, եռհատոր, Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութեան Մատենաշար, Անթիլիաս,  Լիբանան, 2000թ․, 1425 էջ։
  • <<Եզնիկ Կողբացի, (380-449թթ.). "Եղծ Աղանդոց" Մատենագրական Հուշարձանի Քննական Վերլուծութիւն՝ Տեսական Արժեւորումով>>, Կլէնտէյլ, "Ալկօ" Տպարան, 2001թ․, 274 էջ։
  • <<Հայոց Ազգային Դիցարանը>>, Կլէնտէյլ , 2001թ․, 282 էջ։
  • <<Հայագիտական Ուսումնասիրութիւններ եւ Հրապարակումներ>>, Ա. Բ. հատորներր, Գալուստ Կիւլպէնկեան Հիմնարկութեան Մատենաշար, Լիզպոն, 2002թ․, 610 էջ։
  • <<Հայագիտական Ուսումնասիրութիւններ եւ Հրապարակումներ>>, Գ. հատոր, Գլենդեյլ,  2003թ․, 269 էջ։
  • <<Հայ Մտաւորականութեան Պահանջատիրութիւն' Ազգային Այբուբենի եւ Ազգային Ուղղագրութեան Վերականգնման, որ Կասեցուել էր Հայաստանում 1922 եւ 1940 Թուականների Դեկրետներով>>, <<Ոսկան Երեւանցի>> հրատ․,  Երեւան, 2003թ․, 704 էջ։
  • << Աբեղեանականների Պաշտպանական Մարտավարութիւնը եւ նրանց Թիւրիմացութիւնները Գրաբանական Տեսության Հարցերում>>, Գլենդեյլ,  2003թ․, 335 էջ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #12022593X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. «Խեչերյան Լևոն | armenianlanguage.am». www.armenianlanguage.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 6-ին.
  3. Եսայի Նչեցի; Խաչերյան, Լևոն Գևորգի (1966). Վերլուծութիուն քերականութեան =: Анализ грамматики. Երևան: ՀՍՍՀ ԳԱԱ հրատ.
  4. Վարդան Արևելցի; Խաչերյան, Լևոն Գևորգի (1972). Մեկնութիւն քերականի։ Քերականական դասընթացի ձեռնարկ. ՀՍՍՀ Մինիստրների սովետին առընթեր Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտ «Մատենադարան». Երևան: ԳԱ հրատ.
  5. Առաքել Սյունեցի; Խաչերյան, Լևոն Գևորգի (1982). Յաղագս քերականութեան համառաւտ լուծմունք. Լոս Անճելոս: Alco.
  6. Ծործորեցի, Յովհաննէս; Խաչերյան, Լևոն Գևորգի (1984). Համառաւտ տեսութիւն քերականի. Լոս Անճելըս: Ա.հ.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Խաչերեան-Փիլոսեան Սիրվարդ, Բանասիրական Գիտությիւնների Դոկտոր-Փրոֆէսէօր Լ. Գ. Խաչերեանի Աշխատութիւնների Մատենագիտութիւն, Կլենտեյլ, 2002թ.։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լևոն Խաչերյան» հոդվածին։
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լևոն Խաչերյան» հոդվածին։