Լյուդովիտ Շտուր

Լյուդովիտ Շտուր; սլովակ.՝ Ľudovít Štúr
Ծննդյան անուն	սլովակ.՝ Ľudovít Velislav Štúr
Ծնվել է	հոկտեմբերի 28, 1815
Ծննդավայր	Ուհրովեց, Բանովցե նադ Դեբրավոու, Տենչինի երկրամաս, Սլովակիա
Վախճանվել է	հունվարի 12, 1856 (40 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մոդրա, Pezinok District, Բրատիսլավայի երկրամաս, Սլովակիա
Գրական անուն	B. Dunajský, Bedlivý Ludorob, Boleslav Záhorský, Brat Sloven, Ein Slave, Ein ungarischer Slave, Karl Wildburn, Pravolub Rokošan, Slovák, Starí, Velislav և Zpěvomil
Մասնագիտություն	լեզվաբան, գրող, փիլիսոփա, բանաստեղծ, լրագրող, բանասեր, ակտիվիստ, քաղաքական գործիչ, պատմաբան և հրապարակախոս
Քաղաքացիություն	Ավստրիական կայսրություն
Կրթություն	Evangelical Lyceum? (1836) և Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	Q28124083?
Անդամակցություն	Սերբական գրականության ընկերություն
	Ľudovít Štúr Վիքիպահեստում

Լյուդովիտ Վելիսլավ Շտուր (սլովեն.՝ Ľudovít Velislav Štúr, հոկտեմբերի 28, 1815(1815-10-28)^[1], Ուհրովեց, Բանովցե նադ Դեբրավոու, Տենչինի երկրամաս, Սլովակիա - հունվարի 12, 1856(1856-01-12)^[2]^[1]^[3], Մոդրա, Pezinok District, Բրատիսլավայի երկրամաս, Սլովակիա), սլովակ բանաստեղծ, բանասեր։ 19-րդ դարի 40–ական թվականների սլովակյան ազգային ազատագրական շարժման գաղափարախոս ու ղեկավար։

Գործունեություն

Փիլիսոփա-բանասերի կրթություն է ստացել Բրատիսլավայի լիցեյում (1829-1833) և Հալլի համալսարանում (1838-1840)։ 1844 թվականին միջին սլովակական, բարբառի հիման վրա կատարել է (Յո․ Հուրբանի և Մ․ Հոջայի հետ) գրական լեզվի ռեֆորմ։ 1845-1848 թվականներին հրատարակել է «Սլովենսկե նարոդնե նովինի» («Սլովակյան ազգային թերթ»-ը)։ Մասնակցել է Պրահայի 1848 թվականի ապստամբությանը, 1848-1849 թվականների հեղափոխության ժամանակ գլխավորել է սլովակների ազգային ազատագրական պայքարը։ Երբ հունգարացի հեղափոխական կառավարությունը հրաժարվել է ճնշված ժողովուրդների ազգային պահանջները բավարարելուց, Շտուրն անցել է ավստրոսլավիզմի դիրքերը։ 1848 թվականից հետո ապրել է Մոդրում (ոստիկանության հսկողության տակ), զբաղվել է գիտահրապարակախոսական ու գրական գործունեությամբ։ Շտուրիի սոցիալ-տնտեսական, քաղաքական և մշակութային ծրագիրը, որը օբյեկտիվորեն բուրժուա-դեմոկրատական բնույթ է կրել, հիմք է դարձել ազգային գաղափարախոսության և ռոմանտիզմի համար գրականության մեջ։ Շտուրը հնարավոր է համարել սլովակ ժողովրդի զարգացման ոչ կապիտալիստական ուղին՝ գյուղացիական համայնքների ձևով («Սլավոնությունն ու ապագա աշխարհը», հրատարակված, 1867, ռուսերեն)։ Գրականագեղագիտական հայացքներում բացարձակացրել է բանահյուսությունը որպես ազգային ոգու և ազգային մշակութային ավանդույթի արտահայտություն («Սլավոնական ցեղերի ժողովրդական երգերի ու վեպիկների մասին», 1853)։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լյուդովիտ Շտուր» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 582)։

[_fb2a06d5a67238ef-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_816172f797eca344-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_6ebe841cbd49e1cf-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

[1]

[2]

[3]