Լավինիա Ֆոնտանա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լավինիա Ֆոնտանա
իտալ.՝ Lavinia Fontane
ԿեղծանունZappi, Lavinia[1]
Ծնվել էմոտ օգոստոսի 24, 1552[2][3][4]
ԾննդավայրԲոլոնիա, Պապական մարզ[2][5][4][…]
Վախճանվել էօգոստոսի 11, 1614(1614-08-11)[6][7][8][…] (61 տարեկան)
Մահվան վայրՀռոմ, Պապական մարզ[9][2][5][…]
Մասնագիտություննկարչուհի, գծագրող և արվեստագետ
Ոճմաներիզմ[5]
Ժանրդիմանկար, հոգևոր արվեստ[5] և դիմապատկեր[5]
Թեմաներգեղանկարչություն
ՀայրՊրոսպերո Ֆոնտանա
ԱմուսինGian Paolo Zappi?[10]
 Lavinia Fontana Վիքիպահեստում

Լավինիա Ֆոնտանա (իտալ.՝ Lavinia Fontana, մոտ օգոստոսի 24, 1552[2][3][4], Բոլոնիա, Պապական մարզ[2][5][4][…] - օգոստոսի 11, 1614(1614-08-11)[6][7][8][…], Հռոմ, Պապական մարզ[9][2][5][…]), իտալացի նկարիչ[11]։ Առաջին կինն է, ով նկարել է մերկ կանանց[12]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լավինիա Ֆոնտանան ծնվել է Բոլոնյայում նկարիչ Պրոսպերո Ֆոնտանայի ընտանիքում։ Հայրը եղել է Բոլոնյայի նկարչական դպրոցի վառ ներկայացուցիչ և դստեր ուսուցիչը։ Լավինիայի առաջին գործերից է 1575 թվականին 23 տարեկան հասակում ստեղծած «Կապիկ երեխան» կտավը, որը կորել է։ 1576 թվականին նրա ստեղծած «Քրիստոսի չարչարանքները» գտնվում է Արվեստի Էլ Պասո թանգարանում[13]։ Նա նկարել է տարբեր ժանրերի կտավներ։ Կարիերայի սկզբում նկարել է Բոլոնյայի վերին խավի բնակիչներին։ Կոմերցիոն գործունեությամբ սկսել է զբաղվել, երբ պղնձի վրա նկարել է փոքր երկրպագության նկարներ, որոնք համարվում էին պապական կամ դիվանագիտական նվերներ[14]։ Ի լրումն դիմանկարների, Լավինիան ստեղծել է նաև կրոնական և դիցաբանական թեմաներով մեծածավալ գործեր, երբեմն նկարելով մերկ կանանց[11]։

1577 թվականին Ֆոնտանան ամուսնացել է Պաոլո Զապպիի հետ։ Նրանք ունեցել են 11 երեխա։ Ամուսնությունից հետո Ֆոնտանան շարունակել է նկարել՝ աջակցելու ընտանիքին։ Զապպին զբաղվել է կենցաղային հարցերով։

«Լավինիա Ֆոնտանա, 1552-1614, Բոլոնիացի նկարչուհի», հեղինակ Ֆելիչե ԱՆտոնիո Կազոնե (1611), Արվեստի ազգային պատկերասրահ

1603 թվականին Կլիմենտ VIII պապի հրավերով ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Հռոմ։ Հռոմում նա բեղուն գործունեություն է ծավալել, ինչպես Բոլոնյայում։ Արժանացել է բազմաթիվ պարգևների[11][15]։

Ֆոնտանայի ստեղծած որոշ նկարներ սխալմամբ վերագրվել են Գվիդո Ռենիին։ Դրանցից են՝ «Վեներա», «Շեբայի թագուհին այցելում է Սողոմոնին», «Սուրբ կույսը բարձրացնում է քողը քնած մանուկ Քրիստոսի վրայից»։ Նրա ինքնադիմանկարը համարվում է գլուխգործոց և պատկանում է կոմս Զապպի Իմոլային[16]։

Լավինիայի երիտասարդական տարիների ոճը նման է հոր ոճին, իսկ ավելի հասուն տարիքում ակնհայտ է կառաչչիզմ ոճը։ Նա ընտրվել է Սան Լուկա ակադեմիայի անդամ։ Մահացել է Հռոմում 1614 թվականի օգոստոսի 11։

Փաստագրված են Ֆոնտանայի ավելի քան 100 աշխատանքներ, սակայն 32 ստորագրված և ամսաթիվ ունեցող նկարներն են, որ այսօր հայտնի են։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Fortunati, Vera (1998). Lavinia Fontana of Bologna (1552–1614). Milan: Electa. ISBN 8843563947.
  • Niyazi, Hazan. "Lavinia Fontana and the female self-portrait". Retrieved 29 March 2013.
  • Wasserman, Krystyna. "Curator's Travelogue: Women Artists of Bologna". National Museum of Women in the Arts. Retrieved 29 March 2013.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ https://mix-n-match.toolforge.org/#/entry/115941085
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Fortunati V. Dizionario Biografico degli Italiani (իտալ.) — 1997. — Vol. 48.
  3. ↑ 3,0 3,1 https://web.archive.org/web/20181115003753/http://clara.nmwa.org/index.php?g=entity_detail&entity_id=2641
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 https://en.isabart.org/person/117773
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 https://www.britannica.com/biography/Lavinia-Fontana
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 RKDartists (նիդերլ.)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Lavinia Fontana — 2008.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Nicolaci M. Caravaggio's Rome 1600-1630 (English edition) — Milan: 2012. — Vol. Essays. — P. 264. — ISBN 978-88-572-1387-3
  10. ↑ By her hand: Artemisia Gentileschi and women artists in Italy, 1500-1800 / O. Tostmann, E. Straussman-Pflanzer — Detroit: Detroit Institute of Arts, 2021. — P. 76. — ISBN 978-0-300-25696-9
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 «Artist Profile: Lavinia Fontana». National Museum of Women in the Arts. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  12. ↑ Weidemann, Christiane; Larass, Petra; Melanie, Klier (2008). 50 Women Artists You Should Know. Prestel. էջեր 18, 19. ISBN 978-3-7913-3956-6.
  13. ↑ «Cornell Fine Arts Museum, Collection Overview». Rollins College. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 22-ին.
  14. ↑ Murphy, Caroline P. (2003). Lavinia Fontana: A Painter and Her Patrons in Sixteenth-century Bologna. Yale University Press. էջ 30. ISBN 0-300-09913-4.
  15. ↑ «Lavinia Fontana, 1552-1614, Bolognese Painter by Felice Antonio Casone». National Gallery of Art. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  16. ↑ Frances Borzello, Seeing Ourselves: Women's Self-Portraiture 1998

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լավինիա Ֆոնտանա» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լավինիա_Ֆոնտանա&oldid=9740324» էջից