Իզաբելա II

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իզաբելա II
Isabel de Borbón y Borbón-Dos Sicilias.jpg
Ծնվել է՝հոկտեմբերի 10, 1830(1830-10-10)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄադրիդ, Իսպանիա[2]
Մահացել է՝ապրիլի 9, 1904(1904-04-09)[1][3][2] (73 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզ[2]
էլ-Էսկորիալ արքունի եկեղեցի
ԵրկիրFlag of Spain (1785–1873, 1875–1931).svg Իսպանիա
ՏոհմԲուրբոններ
կառավարիչ
ՀայրՖերդինանդ VII
ՄայրՄարիա Քրիստինա
ԵրեխաներԻզաբելլա դե Բորբոն ի Բորբոն, Ալֆոնսո XII, Մարիա դե լա Պաս իսպանացի[4], Ֆեռնանդո դե Բուրբոն ի Բուրբոն[3], Infante Francis of Assisi Leopold of Spain?[3], Infanta María de la Concepción of Spain?[3], María Cristina de Borbón y Borbón?[3], Մարիա դել Պիլար[3] և Էուլալիա իսպանացի[3]
ՀավատքՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Պարգևներ
ՍտորագրությունИзображение автографа

Իզաբելա II (հոկտեմբերի 10, 1830(1830-10-10)[1][2][3][…], Մադրիդ, Իսպանիա[2] - ապրիլի 9, 1904(1904-04-09)[1][3][2], Փարիզ[2]), Իսպանիայի թագուհի 1833-1868 թվականներին։ Ֆերդինանդ VII-ի և Մարիա Քրիստինա Նեապոլիտանացու դուստրը։ 1837 թվականից երկրի առաջին սահմանադրական միապետը։

Մանկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իզաբելան գահին է նստել այն պատճառով, որ հայրը չեղարկել է Սալիկայի օրենքը։ Սակայն ինչպես պրագմատիկ օրենքները այնպես էլ նրա ընդունման գործընթացը առաջացրել է վառ վիճարկումներ իսպանական հասարակությունում։ Ֆերդինանատ VII-ը երկար ժամանակ չուներ երեխաներ։ Բայց իր եղբայր Կառլին, որը հայտնի էր իր պահպանողականությամբ, գահը փոխանցել չեր ցանկանում։ 1830 թվականի մարտի 31-ին՝ այն բանից հետո, երբ հայտնի դարձավ Մարիա Քրիստինայի հղիության փաստը Ֆերդինանտ VII-ը ժողովրդացրեց պրագմատիկ օրենք, ըստ որի ծնված երեխան անկախ սեռից դառնում է Իսպանիայի կառավարիչը[5]։ Սա առաջացրեց Կոնսերվատորների և Կարլիստների խռովությունը, Բայց լիբերալ ռեֆորմների կողմնակիցների հավանությունը։

1832 թվականի օգոստոսին Ֆերդինանտ VII ծանր հիվանդացավ։ Գտնվելով մահվան եզրին 1832 թվականի սեպտեմբերի 17-ին կնոջ և նախարար Ֆրանսիսկոյի ներկայությամբ չցականալով սկիզբ դնել իսպանիաում քաղաքական պատերազմին ստորագրել է հրովարտակ Պռագմատիկ օրենքի չեղարտման մասին։ Սակայն երբ «Լիբելալները» իմացան այդ փաստաթղթի մասին սկսեցին համոզել Մարիա Քրիստինային աջակցել պրագմատիկ օրենքը։ Դրան նպաստել է ինֆանտներ Լուիզ Կառլոտի (թագավորի քույրը) և դոն Ֆրանսիսկոյի (Թագավորի ավագ եղբայրը) 1832 թվականի սեպտեմբերի 22-ի վերադարձը Մադրիդ։ Նրանք համոզեցին իշխող ընտանիքին։ Առողջացած Ֆերդինանտ VII-ը երկրի ղեկավար դարձրեց Ֆրանսիսկո Սեա Բերմուդեսաին, 1832 թվականի օգոստոսի 6-ին Մարիա Քրիստինային դարձրել է Ռեգենտուհի իր հիվանդության ընթացքում, իսկ դեկտեմբերի 31-ին չեղարկել է հրովարտակը սիլիցական իրավունքի վերադարձման մասին։ Մարիա Քրիստինան ռեգենտի պաշտոնում իշխանության է բերել վստահելի մարդկանց[6]։

1833 թվականի հունվարի 4-ին Ֆերդինանտ VII-ի կրկին վերցրեց իշխանությունը իր ձեռքը։ Նա հաստատեց կնոջ դիրքը։ Ֆերդինանտ VII-ը ուղարկեց իր եղբորը պատվավոր աքսորի Լիսաբոն[7]։ Իսկ 1833 թվականի հուլիսի 20-ին կազմակերպեց երկու տարեկան արքայադստեր թագադրումը որպես գահի ժառանգ[8]։

Իսպանիայի թագուհի Իզաբելլա II- ի տոնի տոնակատարությունը Սայգոնում 1863 թվականի հունվարի 17 -ին:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Diccionario biográfico español (իսպ.)Real Academia de la Historia, 2011.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Lundy D. R. The Peerage
  4. Union List of Artist Names — 2016.
  5. Испанские короли. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998. — С. 330. — (Исторические силуэты). — ISBN 5-222-00028-1, Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 231. — 632 с. — 103 000 экз.
  6. Испанские короли. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998. — С. 332-333. — (Исторические силуэты). — ISBN 5-222-00028-1, Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 232. — 632 с. — 103 000 экз.
  7. Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 232. — 632 с. — 103 000 экз.
  8. Под редакцией профессоров Лависса и Рамбо История XIX века / Е. В. Тарле. — М.: ОГИЗ, 1938. — Т. 3. — С. 232. — 632 с. — 103 000 экз. Правда в Испанские короли. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1998. — С. 333. — (Исторические силуэты). — ISBN 5-222-00028-1 пишут про май
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 312 CC BY-SA icon 80x15.png