Jump to content

Թամարա Խանում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Թամարա խանումից)
Թամարա Խանում
Հիմնական տվյալներ
Ի ծնե անունռուս.՝ Тамара Артёмовна Петросян
Ծնվել էմարտի 29, 1906(1906-03-29)[1][2]
Ֆերգանա, Ֆերգանայի մարզ, Ռուսական կայսրություն[3][1][2]
Երկիր Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մահացել էհունիսի 30, 1991(1991-06-30) (85 տարեկան)
Տաշքենդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՉիգատոյի գերեզմանոց
Մասնագիտությունբալետի պարող, պարուհի, երգչուհի, բալետմայստեր, դերասանուհի, պարուսույց և բալետի ուսուցիչ
Գործիքներվոկալ
ԱշխատավայրՏաշքենդի Ա. Նավոյի անվան ակադեմիական մեծ թատրոն[1]
ԿրթությունՌուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան (1924)[1]
ԱմուսինMuḣitdin Qoriëqŭbov?
Պարգևներ
Լենինի շքանշան Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան «Աշխատանքային գերազանցության համար» մեդալ Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 20-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 30-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 40-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ «Աշխատանքի վետերան» մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 50-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 60-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 70-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ
2-րդ աստիճանի ստալինյան մրցանակ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ[1]
և Շքանշան նշանակալի ավանդի համար
 Tamara Khanum Վիքիպահեստում

Թամարա Խանում (իսկական անունը Թամարա Արտեմի Պետրոսյան, մարտի 29, 1906(1906-03-29)[1][2], Ֆերգանա, Ֆերգանայի մարզ, Ռուսական կայսրություն[3][1][2] - հունիսի 30, 1991(1991-06-30), Տաշքենդ, Ուզբեկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայազգի պարուհի, երգչուհի, բալետմայստեր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի, Ուզբեկստանի երաժշտադրամատիկական թատրոնի բալետային ստուդիայի հիմնադիր։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ բեմ բարձրացել է 12 տարեկանում։ 1921 թ. ընդունվել է Տաշքենդի ռուսական բալետի դպրոցը։ 1925 թ. ավարտել է Մոսկվայի թատերական ուսումնարանը։ 1926-1928 թթ. պարել է Տաշքենդի երաժշտական-էթնոգրաֆիկ անսամբլում։ 1928-1934 թթ. մասնակցել է Ուզբեկստանի մի քանի քաղաքներում երաժշտական դրամատիկական թատրոնների հիմնադրմանը։ 1935 թ. մասնակցել է Լոնդոնում անցկացվող ազգային պարերի առաջին միջազգային փառատոնին՝ արժանանալով պատավավոր առաջին մրցանակին և անձամբ Մեծ Բրիտանիայի թագուհու ձեռքով պարգևատրվել ոսկե մեդալով։ Նույնիսկ Մեծ Հայրենականի տարիներին Թամարան չի դադարեցրել իր ստեղծագործական գործունեությունը՝ մարտական ոգի ներշնչելով ճակատում կռվող մարտիկներն։ Պատերազմից հետո շարունակել է համերգաշարերով հանդես գալ աշխարհի տարբեր մայրցամաքներում։ Նրա պարային համարները ուղեկցվում էին իր իսկ գրած երաժշտությամբ և սեփական կատարումներով։

1986 թ. նրա կենդանության օրոք Տաշքենդում բացվել է Թամարա Խանումի տուն-թանգարանը, որտեղ ցուցադրվել և այժմ էլ ցուցադրվում են պարուհու բեմական հագուստները, լուսանկարները, չհրատարակված հուշերը, կարելի է լսել նաև հայ արտիստուհու երգերը։

Թամարա Խանումը մահացել է 1991 թվականին։

Շքանշաններ

  • Լենինի շքանշան (1976)
  • Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան (1985)
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (5) (1937, 1950, 1951, 03/18/1959, 1967)
  • «Պատվո նշան» շքանշան (1939)
  • «Հանուն վաստակի» շքանշան (Ուզբեկստան) (2003, հետմահու)

Մեդալներ

  • Լոնդոնում համաշխարհային պարերի փառատոնի մեդալ (1935, Կամիլովի հետ միասին)
  • «Հանուն վաստակավոր աշխատանքի» մեդալ
  • «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ
  • «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ հաղթանակի» մեդալ
  • «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում քաջարի աշխատանքի» մեդալ
  • «Աշխատանքի վետերան» մեդալ

Կոչումներ

  • Ուզբեկստանի ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1932)
  • ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, (1956)

Մրցանակներ

  • Ստալինի 2-րդ աստիճանի մրցանակ (1941)
  • Թամարայի երգերը (վավերագրական)՝ գլխավոր դեր, 1962
  • «Երգում է Թամարա Խանումը» (վավերագրական), 1964
  • «Թամարա Խանում» (վավերագրական), 1982

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թամարա Խանում» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 135