Թամարա Խանում

Թամարա Խանում
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	մարտի 29, 1906(1906-03-29) Ֆերգանա, Ուզբեկստան
Երկիր	ԽՍՀՄ
Մահացել է	հունիսի 30, 1991(1991-06-30) (85 տարեկանում) Տաշքենդ, Ուզբեկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	երգչուհի, բալետմայստեր, բալետի պարող, դերասանուհի և պարուսույց
Գործիքներ	վոկալ
Կրթություն	Ռուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան
Պարգևներ	Ստալինյան մրցանակ, «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ, Լենինի շքանշան, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան, Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան, «Պատվո նշան» շքանշան, «Աշխատանքային գերազանցության համար» մեդալ, Ուզբեկստանի ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, «Աշխատանքի վետերան» մեդալ, «Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ Անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ և «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ
Tamara Khanum Վիքիպահեստում

Թամարա Խանում (իսկական անունը Թամարա Արտեմի Պետրոսյան, 1906 մարտի 16, Գորչակովո - 1991 հուլիսի 30), հայազգի պարուհի, երգչուհի, բալետմայստեր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի, Ուզբեկստանի երաժշտադրամատիկական թատրոնի բալետային ստուդիայի հիմնադիր։

Կենսագրություն

Մեծ բեմ բարձրացել է 12 տարեկանում։ 1921 թ. ընդունվել է Տաշքենդի ռուսական բալետի դպրոցը։ 1925 թ. ավարտել է Մոսկվայի թատերական ուսումնարանը։ 1926-1928 թթ. պարել է Տաշքենդի երաժշտական-էթնոգրաֆիկ անսամբլում։ 1928-1934 թթ. մասնակցել է Ուզբեկստանի մի քանի քաղաքներում երաժշտական դրամատիկական թատրոնների հիմնադրմանը։ 1935 թ. մասնակցել է Լոնդոնում անցկացվող ազգային պարերի առաջին միջազգային փառատոնին՝ արժանանալով պատավավոր առաջին մրցանակին և անձամբ Մեծ Բրիտանիայի թագուհու ձեռքով պարգևատրվել ոսկե մեդալով։ Նույնիսկ Մեծ Հայրենականի տարիներին Թամարան չի դադարեցրել իր ստեղծագործական գործունեությունը՝ մարտական ոգի ներշնչելով ճակատում կռվող մարտիկներն։ Պատերազմից հետո շարունակել է համերգաշարերով հանդես գալ աշխարհի տարբեր մայրցամաքներում։ Նրա պարային համարները ուղեկցվում էին իր իսկ գրած երաժշտությամբ և սեփական կատարումներով։

1986 թ. նրա կենդանության օրոք Տաշքենդում բացվել է Թամարա Խանումի տուն-թանգարանը, որտեղ ցուցադրվել և այժմ էլ ցուցադրվում են պարուհու բեմական հագուստները, լուսանկարները, չհրատարակված հուշերը, կարելի է լսել նաև հայ արտիստուհու երգերը։

Թամարա Խանումը մահացել է 1991 թվականին։

Պարգևներ

Շքանշաններ

• Լենինի շքանշան (1976)
• Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան (1985)
• Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (5) (1937, 1950, 1951, 03/18/1959, 1967)
• «Պատվո նշան» շքանշան (1939)
• «Հանուն վաստակի» շքանշան (Ուզբեկստան) (2003, հետմահու)

Մեդալներ

• Լոնդոնում համաշխարհային պարերի փառատոնի մեդալ (1935, Կամիլովի հետ միասին)
• «Հանուն վաստակավոր աշխատանքի» մեդալ
• «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ
• «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ հաղթանակի» մեդալ
• «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում քաջարի աշխատանքի» մեդալ
• «Աշխատանքի վետերան» մեդալ

Կոչումներ

• Ուզբեկստանի ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1932)
• ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, (1956)

Մրցանակներ

• Ստալինի 2-րդ աստիճանի մրցանակ (1941)

Ֆիլմեր

• Թամարայի երգերը (վավերագրական)՝ գլխավոր դեր, 1962
• «Երգում է Թամարա Խանումը» (վավերագրական), 1964
• «Թամարա Խանում» (վավերագրական), 1982