Թամարա Խանում

Թամարա Խանում
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	մարտի 29, 1906(1906-03-29) Ֆերգանա, Ուզբեկստան
Երկիր	ԽՍՀՄ
Մահացել է	հունիսի 30, 1991(1991-06-30) (85 տարեկանում) Տաշքենդ, Ուզբեկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	երգչուհի, բալետմայստեր, բալետի պարող, դերասանուհի և պարուսույց
Գործիքներ	վոկալ
Շրջանավարտ	Ռուսաստանի թատերական արվեստի համալսարան

Թամարա Խանում (իսկական անունը Թամարա Արտեմի Պետրոսյան, 1906 մարտի 16, Գորչակովո - 1991 հուլիսի 30), հայազգի պարուհի, երգչուհի, բալետմայստեր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի, Ուզբեկստանի երաժշտադրամատիկական թատրոնի բալետային ստուդիայի հիմնադիր։

Կենսագրություն

Մեծ բեմ բարձրացել է 12 տարեկանում։ 1921 թ. ընդունվել է Տաշքենդի ռուսական բալետի դպրոցը։ 1925 թ. ավարտել է Մոսկվայի թատերական ուսումնարանը։ 1926-1928 թթ. պարել է Տաշքենդի երաժշտական-էթնոգրաֆիկ անսամբլում։ 1928-1934 թթ. մասնակցել է Ուզբեկստանի մի քանի քաղաքներում երաժշտական դրամատիկական թատրոնների հիմնադրմանը։ 1935 թ. մասնակցել է Լոնդոնում անցկացվող ազգային պարերի առաջին միջազգային փառատոնին՝ արժանանալով պատավավոր առաջին մրցանակին և անձամբ Մեծ Բրիտանիայի թագուհու ձեռքով պարգևատրվել ոսկե մեդալով։ Նույնիսկ Մեծ Հայրենականի տարիներին Թամարան չի դադարեցրել իր ստեղծագործական գործունեությունը՝ մարտական ոգի ներշնչելով ճակատում կռվող մարտիկներն։ Պատերազմից հետո շարունակել է համերգաշարերով հանդես գալ աշխարհի տարբեր մայրցամաքներում։ Նրա պարային համարները ուղեկցվում էին իր իսկ գրած երաժշտությամբ և սեփական կատարումներով։

1986 թ. նրա կենդանության օրոք Տաշքենդում բացվել է Թամարա Խանումի տուն-թանգարանը, որտեղ ցուցադրվել և այժմ էլ ցուցադրվում են պարուհու բեմական հագուստները, լուսանկարները, չհրատարակված հուշերը, կարելի է լսել նաև հայ արտիստուհու երգերը։

Թամարա Խանումը մահացել է 1991 թվականին։

Պարգևներ

Շքանշաններ

• Լենինի շքանշան (1976)
• Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան (1985)
• Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (5) (1937, 1950, 1951, 03/18/1959, 1967)
• «Պատվո նշան» շքանշան (1939)
• «Հանուն վաստակի» շքանշան (Ուզբեկստան) (2003, հետմահու)

Մեդալներ

• Լոնդոնում համաշխարհային պարերի փառատոնի մեդալ (1935, Կամիլովի հետ միասին)
• «Հանուն վաստակավոր աշխատանքի» մեդալ
• «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ
• «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ հաղթանակի» մեդալ
• «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում քաջարի աշխատանքի» մեդալ
• «Աշխատանքի վետերան» մեդալ

Կոչումներ

• Ուզբեկստանի ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1932)
• ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, (1956)

Մրցանակներ

• Ստալինի 2-րդ աստիճանի մրցանակ (1941)

Ֆիլմեր

• Թամարայի երգերը (վավերագրական)՝ գլխավոր դեր, 1962
• «Երգում է Թամարա Խանումը» (վավերագրական), 1964