Եվգենի Շվեդացի

Եվգենի Շվեդացի
Ծնվել է	օգոստոսի 1, 1865
Ծննդավայր	Դրոտտինգհոլմ, Էկերյո, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա
Վախճանվել է	օգոստոսի 17, 1947 (82 տարեկան)
Մահվան վայր	Հեդվիգ Էլեոնորա, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա
Քաղաքացիություն	Շվեդիա
Կրթություն	Ուփսալայի համալսարան
Դավանանք	լյութերականություն
Մասնագիտություն	ռազմական գործիչ, մեկենաս, գծանկարիչ և նկարիչ
Ժանր	բնանկար
Պարգևներ	և
Պաշտոն	հերցոգ և Hereditary Prince?
Անդամակցություն	Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Շվեդիայի բանահյուսության, պատմության և հնավաճառության թագավորական ակադեմիա
Հայր	Օսկար III
Մայր	Սոֆիա Նասուացի
	Prince Eugén, Duke of Närke Վիքիպահեստում

Արքայազն Եվգենի Նապոլեոն Նիկոլայ (շվեդ.՝ Eugen Napoleon Nikolaus, օգոստոսի 1, 1865(1865-08-01)^[1]^[2]^[3], Դրոտտինգհոլմ, Էկերյո, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա - օգոստոսի 17, 1947(1947-08-17)^[1]^[2]^[3], Հեդվիգ Էլեոնորա, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա), Ներքեի դուքս, Շվեդիայի թագավոր Օսկար 2-րդի և նրա կին Սոֆիայի չորրորդ և կրտսեր որդին։ 1894 թվականից Անդրեաս առաքյալի շքանշանի, իսկ 1904 թվականի հունվարի 21-ից՝ Նորվեգական առյուծ շքանշանի ասպետ է^[4]^[5]։ Հայտնի է նաև որպես գեղանկարիչ, արվեստասեր և մեկենաս^[6]։

Կենսագրություն և արվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մասնավոր միջին կրթությունն ստանալուց հետո արքայազն Եվգենին 1885-1886 թվականներին Ուփսալայում՝ Վիլհելմ ֆոն Գեգերֆելդիի մոտ, ուսանել է գեղանկարչություն։ Այնուհետև՝ 1887-1889 թվականներին, Փարիզում աշակերտել է Լեոն Բոննային, Ալֆրեդ Ռոլ Ֆիլիպին, Անրի Ժերվեին, Պիեռ Պյուվի դը Շավանին:

Կվաստմակարբակեն (շվեդ.՝ Kvastmakarbacken), Եվգենի արքայզնի թանգարանը Վալդեմարսուդեում

Վերադառնալով Շվեդիա՝ իրեն ամբողջովին նվիրել է բնանկարչությանը։ Աշխատանքների մեծ մասը ոճով մոտ է իմպրեսիոնիզմին։ Սթոքհոլմից հարավ գտնվող Տյուրեսոյում, Էրգորդենում (Վեստերգյոտլանդ, իսկ 1930-ական թվականներից՝ Շվեդիայի հյուսիսում գտնվող Սկոնե նահանգի Էստերլեն բնակավայրում ամառային հանգստի ժամանակ արքայազն Եվգենին նկարել է բնապատկերներ՝ Սյոդերմանլենդի, Սթոքհոլմի և Մելարեն լճի տեսարաններով^[7]։

Արքայազն Եվգենին հայտնի է ոչ միայն որպես 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարասկզբի խոշորագույն շվեդ բնանկարիչներից մեկը, այլև որպես մոնումենտալ գեղանկարչության վարպետ։ Նրա հայտնի ստեղծագործություններից են՝ «Քաղաքը ջրի վրա» (1917-1922)՝ Ստոկհոլմի քաղաքապետարանում, «Սպիտակ գիշեր» (1899), «Ամառ» (1904)՝ Ստոկհոլմի Նորայի դպրոցում (անգլ.՝ Norra Latin Grammar School), ինչպես նաև «Կիրունայի եկեղեցու սեղանի բեմը» որմնանկարները։

1899 թվականին նա այգի և դղյակ է գնել Վալդեմարսուդեում (շվեդ.՝ Waldemarsudde)՝ Սթոքհոլմի Յուրգորդեն կղզում։ 1905 թվականին ճարտարապետ Ֆերդինանդ Բոբերգի նախագծով (մոդեռն ոճով) այնտեղ կառուցել է իր ոստանը։ Տունը և արվեստի գործերի իր հավաքածուն արքայազնը կտակել է Շվեդիային։ Այժմ այն թանգարան է, որտեղ գտնվում է արքայազնի բնակարանը և 19-20-րդ դարերի շվեդական բնանկարչության լայն հավաքածու, որը ներառում է 3000 կտավ և Եվգենի արքայազնի գրաֆիկական ստեղծագործությունները։

Եվգենի արքայազնի աշխատանքները ցուցադրված են Շվեդիայի գլխավոր նկարչական միություններում, այդ թվում՝ Ստոկհոլմի ազգային թանգարանում և Գյոթեբորգի գեղարվեստական թանգարանում։

1945 թվականին՝ արքայազնի 80-ամյակի առթիվ, ստեղծվեց բարձր գեղարվեստական նվաճումների համար տրվող Արքայազն Եվգենիի մեդալը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Eugen Napoleon Nicolaus (շվեդերեն) — 1917.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Eugen Napoleon Nicolaus (դան.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Eugen (նիդերլ.)
↑ kongehuset.no - The Order of the Norwegian Lion
↑ Орден Святого Апостола Андрея Первозванного (1699—1917). Орден святой Великомученицы Екатерины (1714—1917). Списки кавалеров и кавалерственных дам", С. С. Левин, Москва, 2003, 102 стр., 300 экз.
↑ «Prince Eugens Waldemarsudde». New York Times. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 3-ին.
↑ «Prins Eugens Waldemarsudde». Prins Eugens Waldemarsudde. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 3-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Hans Henrik Brummer. Prins Eugen. Minnet av ett landskap. — Stockholm, 1998.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արքայազն Եվգենիի կյանքի և արվեստի նպատակները և դրանց կապը շվեդական մշակույթի զարգացման ընդհանուր միտումների հետ, Օ. Ե. Եգորշևա Արխիվացված 2019-04-01 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եվգենի Շվեդացի» հոդվածին։

[_0dcdeb0cc6798d3b-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Eugen Napoleon Nicolaus (շվեդերեն) — 1917.

[_bed0c368fb3acc6c-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Eugen Napoleon Nicolaus (դան.)

[_d4a11cb76389680e-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Eugen (նիդերլ.)

[4] uset.no - The Order of the Norwegian Lion

[5] Орден Святого Апостола Андрея Первозванного (1699—1917). Орден святой Великомученицы Екатерины (1714—1917). Списки кавалеров и кавалерственных дам", С. С. Левин, Москва, 2003, 102 стр., 300 экз.

[nytimes-6] «Prince Eugens Waldemarsudde». New York Times. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 3-ին.

[Prins-7] «Prins Eugens Waldemarsudde». Prins Eugens Waldemarsudde. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 3-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]