Դանիո-ռերիո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դանիո-ռերիո
Դանիո-ռերիո
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Դաս Ճառագայթալողակ ձկներ
Ընտանիք ծածանազգիներ
Լատիներեն անվանում
Danio rerio
(Бьюкенен-Гамильтон, Фрэнсис, 1822 год)
Հատուկ պահպանություն


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերների որոնում
Վիքիպահեստում




Դանիո-ռերիո[1] կամ «կանացի գուլպա»[2](լատին․՝ Danio rerio)` Քաղցրահամ ջրերում ապրող ճառագայթալողակ ձկների տեսակ ծածանազգիների ընտանիքից (լատին․՝ Cyprinidae)։ Հայտնի ակվարիումային ձուկ է։ Հանդիսանում է մոդելային օրգանիզմ կենսաբանության զարգացման մեջ և անգլիական գրականությունում հայտնի է ինչպես zebrafish: Դանիո-ռերիո հանդիսանում է առաջին տնային կենդանին, գենետիկորեն մոդիֆիկացված գեներով 2003 թվականին։ (см. GloFish)

Արտաքին տեսք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սա ակվարիումային ձուկ է չափերով մինչև 7 սանտիմետր երկարությամբ, հիմնական գույնը արծաթագույնն է վառ կապույտ գծերով։ Երիտասարդ ձկների մոտ լողաթևերը կարճ են, ժամանակի ընթացքում երկարում են և ձևավորում են քող։ Լողաթևերի ծայրերը կարող են ներկված լինել դեղին գույնով։ Էգի տարբերիչ հատկանիշը հանդիսանում է նրա որովայնը — էգերի մոտ այն ավելի հաստ է։

Արեալ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակվում է Պակիստանի, Հնդկաստանի, Բանգլադեշի, Նեպալի, Մյանմայի և Բութանի գետերում և առվակներում։

Սելեկցիոն ձևեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Քողային լողաթևերով;
  • Ընձառյուծային գույնով;
  • Անդրգենային GloFish:

Լաբորատոր կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Danio rerio-ն օգտագործվում է որպես մոդելային օրգանիզմ ողնաշարավորների զարագացման և ողնաշարի գեների ֆունկցիաների ուսումնասիրման համար[3]։ Այս մոդելի կարևորությունը հաստատված է եղել շատ գենետիկական հետազոտությունների արդյունքում։ Danio rerio — սա այն ձկների տեսակներից է, որոնք եղել են ուղեծրային տիեզերական կայանում։

Danio rerio-ն ունի առավելություններ այլ ողնաշարավորների նկատմամբ։ Սաղմը զարգանում է շատ արագ և ձվի շրջանից թրթուրի անցնում է երեք օրվա ընթացքում։ Սաղմերը խոշոր են, դիմացկուն, պինդ, թափանցիկ են և զարգանում են մոր օրգաիզմից դուրս[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Книга:Жизнь животных. Рыбы|с=250}}
  2. Золотницкий, Николай Фёдорович (1851—1920) «Аквариум любителя»
  3. Mayden, Richard L.; Tang, Kevin L.; Conway, Kevin W.; Freyhof, Jörg; Chamberlain, Sarah; Haskins, Miranda; Schneider, Leah; Sudkamp, Mitchell; Wood Robert M.; Agnew, Mary; Bufalino, Angelo; Sulaiman, Zohrah; Miya, Masaki; Saitoh, Kenji; He, Shunping (2007). «Phylogenetic relationships of Danio within the order Cypriniformes: a framework for comparative and evolutionary studies of a model species». J. Exp. Zool. (Mol. Dev. Evol.). 308B: 642–654. doi:10.1002/jez.b.21175.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  4. Dahm R. The Zebrafish Exposed // American Scientist. — 2006. — Vol. 94. — P. 446–453.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դանիո-ռերիո» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դանիո-ռերիո» հոդվածին։