Գիորգի Մելիքիշվիլի
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մելիքիշվիլի (այլ կիրառումներ)
Գիորգի Մելիքիշվիլի վրաց.՝ გიორგი ალექსანდრეს ძე მელიქიშვილი | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 30, 1918[1] |
Ծննդավայր | Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն[1] |
Մահացել է | մարտի 27, 2002 (83 տարեկան) |
Մահվան վայր | Թբիլիսի, Վրաստան |
Քաղաքացիություն | Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն, ԽՍՀՄ, Վրաստան |
Կրթություն | Թբիլիսիի պետական համալսարան (1939) |
Գիտական աստիճան | պատմական գիտությունների դոկտոր |
Մասնագիտություն | պատմաբան |
Աշխատավայր | Թբիլիսիի պետական համալսարան |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Վրաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիա |
Գիորգի Ալեքսանդրի Մելիքիշվիլի (հայերեն՝ Մելիքյանց Գևորգ Ալեքսանդրի, դեկտեմբերի 30, 1918[1], Թիֆլիս, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն[1] - մարտի 27, 2002, Թբիլիսի, Վրաստան), վրացի խոշոր պատմաբան, ազգությամբ հայ, Վրաստանի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, հայտնի է դարձել Ուրարտուի պատմությանը վերաբերվող հետազոտությունների համար։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գիորգի Մելիքիշվիլին ծնվել է 1918 թվականի դեկտեմբերի 30-ին Թբիլիսիում։ 1939 թվականին ավարտում է Թբիլիսիի պետական համալսարանի պատմական ֆակուլտետը, հետո ասպիրանտուրա ընդունվում «Հին Արևելքի պատմություն» ուղղությամբ։ 1941 թվականին հետաքրքրվում է Ուրարտուի պատմությամբ, ուրարտերեն և ուրարտական սեպագրություններ է սովորում։ 1944 թվականին պաշտպանել է Ուրարտուին վերաբերվող թեկնածուական ատենախոսություն։ 1940-ականների վերջերից հրաապարակել է Ուրարտուին վերաբերվող մի շարք հոդվածներ, իսկ 1953-1954 թթ. լույս է տեսել նրա գլխավոր աշխատությունը՝ «Ուրարտական սեպագրությունները»[2]։ 1957 թվականին դառնում է Լենինյան մրցանակին արժանացած առաջին խորհրդային պատմաբանը։ Բացի Ուրարտուի վերաբերվող ուսումնասիրություններից, Մելիքիշվիլին մեծ ուշադրություն դարձրել է Վրաստանի, Կովկասի և Փոքր Ասիայի պատմությանը։ Այդ թեմատիկայում գիտական ամենահայտնի ներդրումն է՝ «Վրաստանի հնագույն պատմության վերաբերյալ» (1959) և ութհատորանոց «Վրաստանի պատմության ակնարկներ» (1982) աշխատությունները։ 1954-1988 թթ. Մելիքիշվիլին գլխավորում էր Վրաստանի Գիտությունների Ակադեմիայի պատմության ինստիտուտի հնագույն պատմության բաժինը։ 1965-1999 թթ. պատմության ինստիտուտի տնօրենն էր, իսկ 1999-2002 թթ.՝ պատվավոր տնօրենը։ Նա դեռևս 1960 թվականին ընտրվել էր Վրաստանի գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս[3]։
Գիորգի Մելիքիշվիլու մի շարք ուշագրավ աշխատություններ լույս են ընծայվել 2000-ական թվականների սկզբներին հրատարակված «Վրաստանի, Կովկասի և Մերձավոր արևելքի հնագույն պատմության ուսումնասիրություններ» ժողովածուում (ძიებანი საქართველოს, კავკასიისა და ახლო აღმოსავლეთის ძველი ისტორიის დარგში).[4]:
Գիորգի Մելիքիշվիլու աշխատությունները համացանցում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Урартские клинообразные надписи
- К вопросу о древнейшем очаге урартских племен // «Вестник древней истории». 1947. № 4.
- К вопросу о царских хозяйствах и рабах-пленниках в Урарту // Вестник древней истории. № 1, 1953 г.
- Урартоведческие заметки // Вестник древней истории, 1951, № 3.
- Рецензия на: Б.Б. Пиотровский, Кармир-блур, Изд-во АН Арм. ССР, вып. I, II // Вестник древней истории, 1953, № 3.
- В учебнике Источниковедение истории Древнего Востока. М., 1984: Глава XIII. Урарту и Закавказье. § 1. Ассирийские источники; § 2. Урартские надписи.
- Некоторые вопросы древнейшей истории грузинского народа // Доклад на XXXI сессии Отделения общественных наук Академии Наук Грузинской ССР в июне 1951 года.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Меликишвили Георгий Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Գ.Ա. Մելիքիշվիլի «Ուրարտական սեպագրությունները» Արխիվացված 2015-07-03 Wayback Machine
- ↑ «Deceased academicians». Georgian National Academy of Sciences. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 21-ին.
- ↑ Rapp, Stephen H. (2003), Studies In Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts, p. 16. Peeters Bvba 90-429-1318-5
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Гамкрелидзе Т. В., Гиоргадзе Г. Г. Памяти Георгия Александровича Меликишвили // Вестник древней истории, 2003, № 3
- Edward L. Crowley, Andrew I. Lebed, Heinrich E. Schulz: Prominent Personalities in the USSR: a Biographic Directory Containing 6,015 Biographies of Prominent Personalities in the Soviet Union. Metuchen: Scarecrow 1968; The Tauris Soviet Directory: The Elite of the USSR Today. London: Tauris 1989.
|
- Դեկտեմբերի 30 ծնունդներ
- 1918 ծնունդներ
- Թբիլիսի քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 27 մահեր
- 2002 մահեր
- Թբիլիսի քաղաքում մահացածներ
- Թբիլիսիի պետական համալսարանի շրջանավարտներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշանով պարգևատրվածներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (ԽՍՀՄ)
- Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Վրաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոսներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Խորհրդային պատմաբաններ
- Վրացի պատմաբաններ
- Պատմական գիտությունների դոկտորներ
- Անձինք Թբիլիսիից
- 20-րդ դարի պատմաբաններ