Գելոն (բռնապետ)

Գելոն;
Ծնվել է	մ.թ.ա. 6-րդ դար
Ծննդավայր	Ջելա, Կալտանիսետա, Սիցիլիա, Իտալիա
Մահացել է	մ. թ. ա. 478
Մահվան վայր	Սիրակուսե
Մասնագիտություն	քաղաքական գործիչ
Ամուսին	Damarete?
Ծնողներ	հայր՝ Deinomenes?
Զբաղեցրած պաշտոններ	tyrant of Syracuse?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Օլիմպիական խաղերի չեմպիոն (կառքերի մրցավազք)
	Gelon I of Syracuse Վիքիպահեստում

Սիցիլիան և հարավային Իտալիան

Գելոն I (հին հունարեն՝ Γέλων, մ.թ.ա. 6-րդ դար, Ջելա, Կալտանիսետա, Սիցիլիա, Իտալիա - մ. թ. ա. 478^[1], Սիրակուսե), Գելա և Սիրակուզա սիցիլիական քաղաքների բռնակալ, Դինոմենի որդին։ Կարթագենի դեմ մղել է հաջող մարտեր և կարողացել է տարածել իր իշխանությունը Սիցիլիայի տարածքի մեծ մասի վրա։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գելոնը սկզբում ծառայել է բռնակալ Ջելացի Հիպոկրատի օրոք՝ որպես հեծելազորի հրամանատար, որի մահից հետո մ.թ.ա.^[3] 491 թվականից կառավարել է Ջելան (իր ծննդավայրը), սկզբում՝ որպես Հիպոկրատի որդիների խնամակալ, ապա՝ ինքնուրույն։ Սիրակուզա է վերադարձրել վտարված համորներին, և նրանց օգնությամբ մ.թ.ա. 485 թվականին այնտեղ բռնապետություն է ստեղծել։ Նա գրեթե վերակառուցել է ամբողջ քաղաքը, որն ավերվել էր մ.թ.ա. 480 թվականին Հիմերայի ճակատամարտի ժամանակ կարթագենցիների կողմից, որոնք Քսերքսեսի դրդմամբ ներխուժել էին Սիցիլիա, որպեսզի վրեժ լուծեն աթենացիներից։ Գելոնը իր տիրապետությունը տարածել է գրեթե ամբողջ Սիցիլիայի վրա և ժողովրդի ցանկությամբ ստացել է թագավորական տիտղոս։ Նա գրավել է Կամարինը և այնտեղ բռնակալ նշանակել Գլավկոսին։ Նրան հաջորդել է եղբայրը՝ Հիերոնը, մ.թ.ա. 478 թվականին։