Բոզորգ Ալավի

Բոզորգ Ալավի
Ծնվել է	փետրվարի 2, 1904
Ծննդավայր	Թեհրան, Իրան
Վախճանվել է	փետրվարի 18, 1997 (93 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բեռլին, Գերմանիա
Մասնագիտություն	լեզվաբան, գրող, վիպասան, թարգմանիչ, քաղաքական գործիչ և բանաստեղծ
Լեզու	պարսկերեն
Քաղաքացիություն	Իրան
Ժանրեր	պատմվածք
Աշխատավայր	HU Berlin
	Bozorg Alavi Վիքիպահեստում

Բոզորգ Ալավի (պարսկերեն՝ بزرگ علوی, փետրվարի 2, 1904(1904-02-02), Թեհրան, Իրան^[1] - փետրվարի 18, 1997(1997-02-18)^[2], Բեռլին, Գերմանիա), պարսիկ արձակագիր, թարգմանիչ։

1922-1928 թթ. սովորել է Գերմանիայում։ 1930 թվականին հաստատվել է Իրանում, ուսուցչություն արել Թեհրանի տեխնիկական դպրոցում։ 1937-41 թթ. բանտարկվել որպես քաղբանտարկյալ։ Հաջորդ տարիներին, Իրանում տեղի ունեցած բռնատիրության սաստիկ նվազումով, առաջանում է մի քիչ ազատ մթնոլորտ, որի ընթացքում էլ Ալավին ստեղծում է մի շարք գրվածքներ՝ այսպես կոչված «բանտի գրականություն». («Բանտի թղթակտորներ», 1941 թ., վեպ, «Հիսուներեք հոգի», 1942 թ., վեպ)։

1953 թվականի զինվորական հեղաշրջումից հետո անցել է Արևելյան Գերմանիա և պարսկերեն դասավանդել Հումբոլդտի անվան համալսարանում։ Հեղինակ է վեպերի և պատմվածքների մի քանի ժողովածուների։

Հայտնի ստեղծագործություններից են «Ճամպրուկը» (պատմվածքներ, 1934 թ., Թեհրան), «Նամակներ» (պատմվածքներ, 1951 թ., Թեհրան), «Նրա աչքերը» (վեպ, 1952 թ., Թեհրան), «Միրզա» (պատմվածքներ, 1988 թ., Թեհրան), ինչպես նաև «Դև... Դև...» և «Ուզբեկներ» (ուղեգրություն, 1949 թ.) գրքերը։ Ալավին իրանական վեպի հիմնադիրներից է։

Կատարել է նաև տասնյակ թարգմանություններ անգլերենից, ռուսերենից և գերմաներենից։ Արևելյան Գերմանիայի փլուզումից հետո՝ փոխադրվեց Իրան, սակայն շուտով կրկին հեռացավ հայրենիքից՝ վերահաստատվելով Բեռլինում։

Ունի ուսումնասիրություններ՝ նվիրված պարսից գրականությանը, որոնք հրատարակվել են նաև գերմաներեն^[3]։

Ալավին հայերեն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սենյակիս պատմությունը (պատմվածք)։ Մետաքսի ճամփան (Իրանի ժամանակակից պատմվածքը), Ե., Ապոլոն, 1996 թ., էջ 36-44։ Պարսկերենից թարգմ.՝ Խաչիկ Խաչեր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 39. — ISBN 978-2-221-06888-5
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 https://www.britannica.com/biography/Bozorg-Alavi
↑ Մետաքսի ճամփան (Իրանի ժամանակակից պատմվածքը), Ե., Ապոլոն, 1996, էջ 34-35։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 502)։

[_d36c57a23273ddf1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 39. — ISBN 978-2-221-06888-5

[_4daf515d188ef71b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 https://www.britannica.com/biography/Bozorg-Alavi

[3] Մետաքսի ճամփան (Իրանի ժամանակակից պատմվածքը), Ե., Ապոլոն, 1996, էջ 34-35։

[1]

[2]

[3]