Արթուր Դանթո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արթուր Դանթո
Ծնվել էհունվարի 1, 1924(1924-01-01)[1][2][3][…] Էն Արբոր, Միչիգան, ԱՄՆ
Մահացել էհոկտեմբերի 25, 2013(2013-10-25)[4][2][3][…] (89 տարեկան) Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ կամ Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունարվեստի քննադատ, փիլիսոփա, նկարիչ, համալսարանի դասախոս, գրող, լրագրող և արվեստագետ
Հաստատություն(ներ)Կոլումբիայի համալսարան
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Ալմա մատերՈւտյնի պետական համալսարան և Կոլումբիայի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[1][5]
Ազդվել էԺան Պոլ Սարտր
Պարգևներ

Արթուր Դանտթո (անգլ.՝ Arthur Danto, հունվարի 1, 1924(1924-01-01)[1][2][3][…], Էն Արբոր, Միչիգան, ԱՄՆ - հոկտեմբերի 25, 2013(2013-10-25)[4][2][3][…], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ և Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի արվեստաբան և փիլիսոփա։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծացել է Դետրոյթում։ Փիլիսոփայություն է սովորել Կոլումբիայի համալսարանում, այնուհետև դարձել է այս ուսումնական հաստատության պրոֆեսոր։ Գեղագիտության, արվեստի և փիլիսոփայության վերաբերյալ գրքերի և հոդվածների հեղինակ է։ Դանտոյի առաջին գիրքը «Նիցշեն որպես փիլիսոփա» մենագրությունն է։

Ծառայել է որպես Ամերիկայի փիլիսոփայական ասոցիացիայի փոխնախագահ և նախագահ և Գեղագիտության ամերիկյան ընկերության նախագահ։

Եղել է Journal of Philosophy հանդեսի խմբագիրը, համագործակցել է Naked Punch Review-ի հետ, հանդես է եկել որպես գեղարվեստական քննադատ The Nation-ում;

1990 թվականին իր քննադատական հոդվածների համար ստացել է Գրքի քննադատների շրջանի ազգային մրցանակ։

Դանթոյի գեղագիտությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիտնականի գիտական հետաքրքրությունները բազմիցս փոխվել են նրա կյանքի ընթացքում։ Գեղագիտության ընդհանուր տեսության, դրա զարգացման ուղիների և հեռանկարների տեսլականի, ինչպես նաև արվեստի մեկնաբանման ձևերի վերաբերյալ տեսակետները փոփոխվեցին և լրացվեցին վերլուծական փիլիսոփայության հիմնական ուղղությունների շրջանակներում։ Միակ անվիճելի բանն այն է, որ արվեստի աշխարհի Դանթեի հայեցակարգը հաստատապես մտել է գեղագիտության պատմության մեջ 20-րդ դարի երկրորդ կեսին։

Դանթոն, լինելով արվեստի առարկայի շեշտադրման մեթոդի կողմնակից, կարծում էր, որ գեղարվեստական կերպարի իմաստավորման սահմանները ձեւավորվում են արվեստի տեսությունների ամբողջության մեջ։

Արվեստի տեսությունների բազմազանությունը, ըստ Դանթոյի, պայմաններ է ստեղծում արվեստի օբյեկտի ավելի ճշգրիտ գնահատման համար։ Փիլիսոփան դեմ է եղել արվեստի ձևակերպումներում և մեկնաբանություններում ցուցակագրմանը։

Աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Nietzsche as Philosopher (1965)
  • Analytical Philosophy of Action (1973)
  • Jean-Paul Sartre (1975)
  • The Transfiguration of the Commonplace (1981)
  • Narration and Knowledge (1985) — Including earlier book Analytical Philosophy of History (1965)
  • Mysticism and Morality: Oriental Thought and Moral Philosophy (1987)
  • Connections to the World: The Basic Concepts of Philosophy (1997)
  • After the End of Art (1997)
  • The Abuse of Beauty (2003)
  • The Analytical Philosophy of History
  • The Analytical Philosohy of Knowledge
  • Mysticism and Morality: Oriental Thought and Moral Philosophy
  • The Transfiguration of the Commonplace. A Philosophy of Art, (1981)
  • The Analitical Philosophy of Action
  • The Philosophical Disenfranchisemeht of Art, (2004)
  • Unnatural wonders: essays from the gap between art and life (2005)
  • Andy Warhol (2009)
  • What art is (2013)

Էսսե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • The State of the Art (1987)
  • Encounters and Reflections: Art in the Historical Present (1990)
  • Beyond the Brillo Box: The Visual Arts in Post-Historical Perspective (1992)
  • Playing With the Edge: The Photographic Achievement of Robert Mapplethorpe (1995)
  • The Wake of Art: Criticism, Philosophy, and the Ends of Taste (1998)
  • The Madonna of the Future: Essays in a Pluralistic Art World (2000)
  • Philosophizing Art: Selected Essays (2001)
  • The Body/Body Problem: Selected Essays (2001)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]